آیا خنده بهترین پزشک است؟

انسان های خوشرو افراد باشعور و بااستعدادتری هستند. ارسطو  
خنده یک عکس العمل طبیعی است که در حالت تخلیه ٔ احسا س های شادی، غم، عصبانیت یا خستگی های جسمی و روحی بروز می نماید. متأسفانه بسیاری از مردم، این هدیه و موهبت الهی را که نیروی التیام بخش درد و رنج است، جلف و سبکسری می دانند و با این نوع فکرها، خود را از یک قدرت سازندهٔ خدادادی بی بهره و محروم می نمایند و در اسارت فکرهای مشوش و دردآور غوطه ور می کند، به حدی که خود را از بی خوابی و خوردن قرص های ضداسترس در رنج قرار می دهند. از طرفی، خوش رویی و خنده رویی نه تنها برای سلامت جسم و روح انسان ها مفید است، بلکه برای استحکام و حفظ سلامت و ارتباط عالی با خانواده، اقوام و دوستان نیز توصیه شده است.
رابرت پروواین (Robert Provine) عصب شناس رفتاری و پیشکسوت علم تحقیق و پژوهش خنده درمانی می گوید: انسان نسبت به حرکت های غیرعادی خود یا دیگران با خوشرویی و خندیدن به اشتباه و رفتار غلط و غیرعادی خود یا دیگران، بسیار آموزنده و حتی در مرحلهٔ عالی آموزشی است. در حالی که متأسفانه بیشتر مردم، پس از اشتباه کردن، عصبانی می شوند!
جان موریل (John Morreal) فیلسوف می گوید: اولین بار خنده زمانی به وجود آمد که انسان از خطر. رهایی یافت . خنده، نشانه ٔ آرامش و اعتمادبه نفس است. انسان تنها موجودی است که می خندد. هیچ یک از حیوانات با گیاهان نمی خندند، زیرا وقتی انسان می خندد که چیزی به نظرش عجیب بیاید و خودش را خردمندتر حس کند.
خوشرویی و خنده رویی در سلامت جسم و روح اصطلاح فیزیولوژیکی خنده را ژلوتولوژی (Gelotology) می نامند. هر مغزی به دو قسمت شرقی و غربی یا راست و چپ تقسیم شده است. قسمت چپ مغز، کار آنالیز یا محاسبه ٔ کلمه های ساختاری جوک را انجام می دهد و قسمت راست مغز برای آنالیز کارهای هوشیارانه و دریافت جوک می باشد.
وقتی می خندیم، تغییرهایی در سراسر بدن به وجود می آید که سبب تحریک ماهیچه های بدن می شود. پانزده ماهیچه در صورت و در ناحیهٔ بالای گونه هستند که عمل مکانیسم خنده را انجام می دهند. این ماهیچه ها سیستم تنفسی را فعال و ورود و خروج هوای تنفسی را عادی و منظم می کنند.
هنگام خندیدن، به خصوص بعد از صرف غذا، مغز ما ماده ای به نام، اندرفین (Endorphins) را در رگ های خونی ترشح می نماید که باعث روان شدن جریان خون می شود و این یک قرص ضد غلظت خون است که خداوند به ما هدیه کرده تا شادکامی خود را حفظ کنیم. امروزه آن را سیستم قدرت شفابخش طبیعی می نامند.
دکتر ویلیام فرای (Dr. William Fry) پژوهش گر و متخصص روان شناس، به این نتیجه رسیده است که خنده برای تقویت قلب و بهبود بیماری های قلبی، سیستم تنفسی، سیستم مخاطی، غده های درونی، سیستم های ماهیچه ای و سیستم اعصاب و کسانی که گردن درد و یا کمردرد دارند، بسیار مفید است.
خنده ، سبب باز شدن رگ های گرفته و تازه شدن خون در رگ ها می شود. در رفع سوء تغذیه به خصوص بعد از غذا مؤثر است.
● نقش خوشرویی و خنده رویی در جامعه
با پژوهش های انجام شده در کشورهای غربی و شرقی. به خصوص هندوستان به این نتیجه رسیده اند که اگر افکار، شاد باشد، گفتار هم شاد می شود. اگر گفتار، شادی بخش شود، کردار، شادکننده می شود. وقتی هم کردار، شادکننده شود، مشکل های اجتماعی خود به خود و بدون حضور قانون برطرف می شوند. جامعه ای که با این نوع شخصیت ها شکل بگیرد، نه تنها به ناامیدی، عصبانیت و بیچارگی عادت نمی کند، بلکه بدون شک، سرنوشت درخشانی پیدا خواهد کرد.
خوشرویی، بر استعداد و احساس ها و سلامتی کودکان تأثیر دارد. تأثیر خوشرویی و خنده در کودکان، نوجوانان، جوانان و بزرگسالان، آنچنان است که امروزه برای یادگیری درس ها از روش های شادی آفرین استفاده می کنند. با خوش رویی می توان نسل آینده را شاداب تر و باهوش تر پرورش داد. هر جامعه ای که خوشرویی، خنده و شادی، شعار زندگی کردن آنان باشد، گذشت و همکاری بین آنان بیشتر است و قهرمان های ملی در این کشورها بیشتر می شود. امروزه در تولید صنایع هم از روش های شادی آفرین استفاده می کنند. در بیمارستان ها برای بیمارهای صعب العلاج و برای کاهش هزینه های بیمارستان از شرکت های ساخت برنامه های خنده دار (کمدی) یا از تجهیزات شادی آفرین استفاده می کنند.
خوشرویی و خنده رویی، راهی برای رهایی از خشم و خجالت است. کسی که تهدید می شود، اگر به خنده تمسک جوید، ریسک درگیری او به مراتب کمتر می شود.
● چه کار کنیم خوشرو و خنده رو شویم؟
خوش خلقی و خنده رویی در زندگی روزمره را باید با تمرین روش های زیر به دست آورد:
▪ احساس های منفی را به مثبت تبدیل کنیم.
▪ از چیزی که داریم، قدردانی کنیم.
▪ با روحیهٔ دیگران کنار بیابیم.
▪ با ساختار سازمانی یا سیستم کاری محیط کار کنار بیاییم.
▪ در سازگاری روحیهٔ خود با محیط کار، ابتکار عمل به خرج دهیم.
▪ از مباحثه به شدت دوری کنیم.
▪ توجه طرف مقابل را جلب نماییم.
▪ در شرایط نامعقول به دیگران کمک کنیم.
▪ به دیگران در به یاد آوردن مطلب کمک کنیم.
▪ در موارد مختلف به دیگران یاری رسانی نماییم.
▪ دیگران را تشویق نماییم.
▪ حالت تدافعی خود را کاهش دهیم.
▪ شادکامی را هدیه ای الهی بدانیم.

مجتبی میرمالک منبع خنده درمانی از دیدگاه علمی و پزشکی
مجله شادکامی و موفقیت