داروهای دریایی
داروهای دریایی Sea Drugs ترکیبات فعال و مهمی هستند با شبکه های اتمی حیرت انگیز و شاخه داری که هیچ داروسازی تاکنون اندیشه و رویای ساختن آنها را به ذهن خود نیاورده است...
داروهای دریایی Sea Drugs ترکیبات فعال و مهمی هستند با شبکه های اتمی حیرت انگیز و شاخه داری که هیچ داروسازی تاکنون اندیشه و رویای ساختن آنها را به ذهن خود نیاورده است.
این داروها از ارگانیسم های آبزی به دست می آیند که در اعماق دریاها و اقیانوس ها زندگی می کنند، جاهایی که به دلیل پیشرفت های حیرت انگیز اخیر در تکنولوژی دستیابی، بررسی و تحقیق در مورد آنها امکان پذیر شده است. برخی از این داروها را آبزیان دریایی به عنوان سم برای دفع دشمنان خود به کار می برند و برخی دیگر جزیی از مواد هیدروکلوییدی تشکیل دهنده ی آبزیان دریایی به خصوص انگلهای دریایی هستند مهم ترین داروهای دریایی که تاکنون کشف، بررسی و سنتز شده اند عبارتند از:
1) Adenine Arabinoside این دارو با منشاء دریایی از اسفنج ها به دست می آید و در درمان سرطان و هرپس ویروس مورد استفاده قرار می گیرد و به علت کمیاب بودن اسفنج مولد آن به طور صناعی نیز سنتز شده است.
2) Agar از تغلیظ و جوشاندن انواع جلبک های قرمز مخصوصاً Gelidium از تیره Gracilariaceae به دست می آید. این جلبک بیشتر در نواحی ساحلی آسیا ی شرقی و سواحل آمریکای شمالی و اروپا رشد می کند ولی بیشتر محصول تجاری آن توسط کشورهای ژاپن، اسپانیا، پرتغال، مرکز آمریکای جنوبی و ایالات متحده ی آمریکا عرضه می شود از این دارو در پزشکی برای معالجه ی یبوست های مزمن استفاده می شود.
3) Algin این ترکیب ازجلبک های قهوه یی به دست می آید. این دارو به صورت پودر سفید یا مایل به زرد، زبر یا نرم، بی رنگ و بی مزه دیده می شود قسمت اعظم این دارو Alginic Acid و Manoronic Acid است که میزان آن در جلبک های مختلف متغیر است این ترکیب به عنوان چسباننده قرص ها، سوسپانسیون کننده در فرآورده های آرایشی و در صنایع دندانسازی مورد استفاده قرارمی گیرد.
4) Bryostatin این ترکیب تنها در یک میلیونیم درصد آبزیان دریایی وجود دارد و Kinase-C را که واسطه ی رشد سلولهای سرطانی است تحت تأثیر قرارمی دهد.
5) Caragen این دارو از جلبک های قرمز مختلف مخصوصاً نوعChondrus Crispus و Gigartina Mamilosa از تیره ی Gigartinaceae به دست می آید. این الگها معمولاً روی تخته سنگهایی که در عمق کم دریا قرار گرفته اند رشد می کنند برداشت محصول در بعضی کشورها در پاییز و در بعضی دیگر مثل آمریکا در تابستان انجام می گیرد. در پزشکی از این دارو به عنوان مسهل و نرم کننده استفاده می شود به علت وجود گرده استرسولفوریک در ترکیب این دارو در درمان زخم پپتیک مورد استفاده قرارگرفته است.
6) Cytosin Arabin از اسفنج های بسیار کمیاب استخراج می شود و در درمان سرطان از آن استفاده می شود.
7) Didemin از Tunicates که موجودات لوله یی شکل بی مهره هستند و در دریای کاراییب یافت می شوند به دست آمده است. این دارو تحت بررسی علیه سرطانهای پروستات و مغز است.
8) Dolastatine این دارو از Sea Hare که آبزی از خانواده ی حلزونها است و Limpet که ازآبزیان نرم تن می باشد به دست می آید و به عنوان داروی ضد سرطان تحت بررسی می باشد.
9) Halicondrin تحت بررسی به عنوان داروی ضد سرطان است و از اسفنج های ساکن به دست می آید. این اسفنج درآبهای کانادا یافت می شود و ترکیب حاصل از آن بسیار قوی تر از بعضی از ترکیبات شیمیایی صناعی ضد سرطان می باشد.
10) Halamon دارویی تحت بررسی و تحقیق علیه بعضی از انواع سرطان است و از جلبک های قرمز که در سواحل دریای فیلیپین یافت می شوند به دست می آید. این دارو طی یک برنامه ی جامع روی داده های سلولی سرطانی در حال آزمایش است.
دکتر شهره فتاح پور دکتر سعید رضا شیخی داروساز
هفته نامه پزشکی امروز