درمان در فرصت مناسب | مجله گوپی

درمان مولوسکوم کونتاژیوزوم molluscum contagiosum را باید براساس سن بیمار، محل ضایعه، ملاحظات زیبایی و اضطراب والدین و بیمار انجام داد.  
عقیده براین است که اکثر ضایعات زگیلی و مولوسکومی خود به خود از بین می روند ولی در اغلب اوقات، نمی توان به والدین گفت که یک سال منتظر بمانند زیرا دوست دارند در این مدت کاری برای فرزندشان انجام داده باشند.
با استفاده از کانتاریدین cantharidin روی ضایعات تن و یا استفاده از اسید تری کلرواستیک (TCA) روی صورت، پزشک می تواند این ضایعات را از بین ببرد. استفاده از کورتاژ،کریوتراپی و حساس کردن با اسید اسکواریک squaric acid از روشهای درمانی دیگر است که می توان در مطب انجام داد. از راهکارهای دیگری که می توان در منزل انجام داد استفاده از درمان های توپیکال و مصرف سایمتیدین سیستمی است.
درمان مولوسکوم به طور قابل توجه به پزشک درمان کننده بستگی دارد و نیز هر پزشک معتقد است، درمانی که انجام می دهد بهترین است.
ضایعات مولوسکوم به طور مشخص یک تا 5 میلی متر قطر داشته، جدا از هم، براق و مرواریدی شکل می باشند، اگر درست به این ضایعات توجه شود در وسط فرو رفته بوده و به صورت پاپول گنبدی شکل هستند که به آسانی می توان این ضایعات را از سایر ضایعات افتراق کرد.
دوره ی انکوباسیون 2 تا 8 هفته طول می کشد و ضایعه ظرف 2 سال از بین می رود. برحسب آمار موجود هر سال 280.000 ویزیت پزشکی مربوط به این بیماری است.
مولوسکوم کنتاژیوزوم ممکن است از راه تماس پوست به پوست، fomite تلقیح خودکار، استخر آب گرم یا آب حمام انتشار یابد. همچنین در نوجوانان و بزرگسالانی که از نظر جنسی فعالند به صورت STD جلوه می کند.
این بیماری آسیبی نمی رساند. درمان این بیماری به عکس زگیل بسیار آسان است، اما اگر درمان هم نشود، مقدار زیادی التهاب در پوست دیده می شود.
کانتاریدین توپیکال درمان انتخابی ضایعات گسترده در کودکان است. درآغاز با استفاده از انتهای گوش پاک کن یا خلال دندان، این ماده را روی چند ضایعه قرار می دهند. لازم به ذکر است که بار اول مصرف این محلول را نباید روی بیش از 25 ضایعه قرار داد زیرا ممکن است بعضی کودکان نسبت به این دارو، بیش از حد واکنش کنند.
منطقه ی تحت درمان را با گاز بپوشانید و سپس 3 تا 4 ساعت بعد گاز را دور بریزید. باید به والدین گوشزد کرد که ممکن است روی ضایعات درمان شده، بول هایی ایجاد شود لذا باید مراقب باشند و این ضایعات را به حال خود بگذارند اما اگر بول های به وجود آمده دردناک باشد، والدین می توانند مایع درون ضایعات را با سوزن استریل خارج کرده و روی ضایعه از آنتی بیوتیک توپیکال استفاده کنند. در 90% از 300 کودکی که با کانتاریدین تحت درمان قرار گرفته بودند، طی یک بررسی گذشته نگر، ضایعات موجود بعد از 1/2 بار ویزیت از بین رفته بود.
استفاده از کانتاریدین مطمین و مؤثر است و باید حتماً در مطب انجام شود و هرگز نباید این دارو را برای بیمار در منزل تجویز نمود.
استفاده از TCA برای ضایعات صورت یاگردن، فرصت درمانی دیگری است که می توان از آن در مطب استفاده کرد. این روش درمان با محلول 25% شروع می شود و در صورت تحمل، قدرت محلول اضافه می شود.
استفاده از ترتینویین توپیکال یا کراتولیتیک ها برای مولوسکوم کنتاژیوزوم توصیه شده است ولی برای درمان تعداد محدودی از ضایعات می توان از ایمی کویی مود imiquimod با نام تجارتی Aldara استفاده کرد. این دارو بسیارخوب اثر می کند ولی در هر جای بدن روی پوست مالیده شود بسیار محرک است و به این جهت در درمان نباید به عنوان انتخاب اول مورد استفاده قرار گیرد زیرا اولاً گران و در ثانی محرک است.
راهکار دیگر، درمان توپیکال با یک داروی حساس کننده است و در صورتی که مولوسکوم موجود باشد می توان از حساس کردن کودک با اسید اسکواریکSquaric acid استفاده نمود. والدین می توانند از این دارو در منزل استفاده کنند ولی ممکن است این دارو سبب ایجاد درماتیت تماسی شود.
استفاده از کورتاژ نیز بسیار مؤثر است و نتایج فوری به بار می آورد. اگر در ضایعه کمی شکاف داده و آن را بفشارند، مغز ویروسی آن بیرون خواهد زد. عموماً کورتاژ را باید در کودکان بزرگتری انجام داد که تعداد ضایعات محدود دارند.
به علت آنکه با کورتاژ، خونروی ایجاد می شود و سبب ترس کودک می گردد امروزه کمتر از این روش استفاده می شود. اما اگر تعداد ضایعات در حد یک یا چند عدد باشد، برداشتن ضایعه با این روش آسان تر است.
در کودکان بزرگتر به ویژه در صورتی که ضایعات بزرگ بوده و در صورت یا گردن واقع باشند، استفاده از کریوتراپی، راه دیگری است. در این روش با استفاده از آپلیکاتور پنبه یی، نیتروژن مایع را روی ضایعه می گذارند که سبب فریز شدن ضایعه ظرف 5 تا 10 ثانیه می شود. این کار را می توان به فواصل 2 تا 4 هفته تکرار کرد. این روش مؤثر است ولی از حوادث نامناسب بالقوه ی این روش درد، تاول زدن، ایجاد جوشگاه و بد رنگ شدن پوست قابل ذکر است.
در مورد نیتروژن مایع، قاعدتاً نباید از این عامل در کودکان استفاده شود. استفاده از این روش بسیار دردناک است و نمی توان از آن به مدت طولانی برای حصول نتیجه ی خوب استفاده کرد. ضمن آنکه استفاده از این روش در کودکان مناسب نیست.
بعضی پزشکان مولوسکوم کنتاژیوزوم را به صورت سیستمی با سایمتیدین خوراکی درمان می کنند. این دارو به خوبی تحمل می شود ولی به ندرت مؤثر است. مقدار خوراک توصیه شده ی سایمتیدین 40 میلی گرم به ازای کیلوگرم در روز و در سه دوز منقسم به مقدار حداکثر 800 میلی گرم در روز به مدت 2 تا 3 ماه است. قرص سایمتیدین ارزان ولی شربت آن گران است.

دکترفرهاد فیلی اطفال
هفته نامه پزشکی امروز

• درمان مولوسکوم کونتاژیوزوم