از سلام... تا ایدز-مجله مادر وکودک گوپی
برقراری ارتباط درست با بیمار و پاسخ به سوالات او درمشاوره ضروری است
نوع و برخورد فرد درمانگر یا مشاور با بیمار، نه تنها باید برگرفته از اصول و مبانی اخلاق پزشکی و حرفه ای بوده، بلکه با توجه به ویژگی های ذاتی هر بیماری، شیوه مواجهه با آن نیز باید با دیگری متفاوت باشد. در ادامه به دو مورد از چک لیست های مشاوره در بیماران مبتلا به ایدز اشاره می شود...
● چک لیست مشاوره پس از انجام آزمایش (در مورد نتایج منفی)
مشاوره، نوعی ارتباط است. برقراری ارتباط با بیمار، پاسخ به سوالات او، اطمینان از اینکه مراجعه کننده اطلاعات ارایه شده را درک کرده و انتخاب محل مناسب برای مشاوره ضروری است.
▪ مطمین شوید که شما نتایج تست را دارید.
▪ به مراجعه کننده خوش آمد گفته و ارتباط را آغاز کنید.
▪ از او بخواهید که اگر سوالی از ابتدای انجام آزمایش در ذهن او ایجاد شده، از شما بپرسد.
▪ به سوالات پاسخ دهید و به او بگویید که به دلیل تداوم مشاوره ها و به منظور مشارکت در تصمیم گیری های مهم، در دسترس باشد.
● مروری بر آنچه در جلسه
Pre-test (مشاوره پیش از انجام آزمایش) مطرح شده، داشته باشید. به او بگویید: از نظر اینکه او اطلاعات مهم را به خاطر سپرده یا خیر، باید بررسی صورت گیرد.
سوالات زیر را مطرح کنید:
1) آیا تفاوت بین HIV و AIDS را به خاطر می آورد؟
2) آگاهی بیمار از وضعیت فعلی چه کمکی به او می کند؟
3) چه طور می تواند از خود در مقابل عفونت محافظت کند؟
4) چه کس دیگری با این نتیجه متاثر می شود؟
▪ به مراجعه کننده فرصت بدهید. از او بپرسید: آیا برای دریافت پاسخ آزمایش HIV آمادگی دارد؟
ـ به آرامی بگویید: پاسخ تست شما منفی است.
ـ پیش از ادامه صبر کنید تا بیمار احساس خود را بروز دهد.
ـ اگر مراجعه کننده درخواست دیدن نتیجه آزمایش را دارد، برای او مهیا کنید.
ـ میزان درک او را از معنی نتایج تست بسنجید.
ـ از احساسات و هیجانات بیمار حمایت نمایید.
ـ اگر ریسک ابتلا وجود داشته باشد، در مورد نیاز احتمالی به آزمایش مجدد، بحث کنید.
ـ در مورد راه های منفی ماندن و اینکه چگونه می تواند خطر ابتلا را در آینده کاهش دهد، توضیح دهید.
ـ از احتمال برگزاری جلسات حمایتی و مشاوره های بعدی صحبت کنید.
▪ با مراجعه کننده استراتژی های کاهش خطر را در میان بگذارید:
ـ مراقبت مناسب بالینی
ـ وضعیت مناسب تغذیه
ـ اجتناب از مشروبات الکلی
ـ استفاده از کاندوم
ـ محدود کردن تعداد شریک های جنسی.
▪ با مراجعه کننده در مورد لزوم آزمایش همسر (شریک جنسی) وی صحبت کنید.
▪ به اطلاع او برسانید که مشاوره برای زوج ها در دسترس است.
▪ در صورت لزوم نسبت به درمان عفونت های احتمالی (مانند STDها) اقدام کنید.
▪ بخواهید که مراجعه کننده سوال کند. به وی بگویید در مواقع بروز حادثه و هر رخداد جدیدی چگونه با درمانگاه تماس بگیرد.
▪ به مادران باردار و خانواده ها یادآوری کنید که مشاوره در سراسر دوران حاملگی برای کمک و ارایه خدمات مورد نیاز آنها در دسترس است.
● چک لیست مشاوره پیش از انجام آزمایش (برای نتایج مثبت)
مشاوره، نوعی ارتباط است. برقراری ارتباط با بیمار، پاسخ به سوالات او، اطمینان از اینکه مراجعه کننده اطلاعات ارایه شده را درک کرده و انتخاب محل مناسب برای مشاوره ضروری است.
▪ مطمین شوید که شما نتایج تست را دارید.
▪ به مراجعه کننده خوش آمد بگویید. ارتباط را آغاز کنید.
▪ از مراجعه کننده بخواهید که آیا سوالی از ابتدای انجام آزمایش در ذهن او ایجاد شده است.
به سوالات پاسخ دهید و به او بگویید که به دلیل تداوم مشاوره ها و به منظور مشارکت در تصمیم گیری های مهم در دسترس باشد.
● مروری بر آنچه در جلسه
Pre-test (مشاوره پیش از انجام آزمایش) مطرح شده داشته باشید. به مراجعه کننده بگویید: از نظر اینکه او اطلاعات مهم را به خاطر سپرده است یا خیر باید بررسی صورت گیرد.
سوالات ذیل را مطرح کنید:
1) آیا تفاوت بین HIV و AIDS را به خاطر می آورد؟
2) آگاهی او از وضعیت فعلی چه کمکی به وی می کند؟
3) چه طور می تواند از خود در مقابل عفونت محافظت کند.
4) چه کس دیگری با این نتیجه متاثر می شود.
▪ به مراجعه کننده فرصت بدهید. از او بپرسید: آیا برای دریافت پاسخ آزمایش HIV آمادگی دارد؟
به آرامی بگویید: پاسخ تست شما مثبت است.
ـ پیش از ادامه صبر کنید تا مراجعه کننده احساس خود را بروز دهد.
ـ اگر او درخواست دیدن نتیجه آزمایش را می کند، برای او مهیا کنید.
ـ میزان درک وی را از معنی نتایج تست بسنجید.
ـ به بیمار توضیح دهید که ممکن است احساسات و هیجانات او در این لحظه تغییر کند.
ـ از موضوعات حمایتی صحبت کنید و اینکه امکان جلسات مشاوره ای بعدی وجود دارد.
ـ موضوع جلوگیری از انتقال بیماری به کودک از جمله در تولد و تغذیه نوزاد بررسی شود.
▪ از اهمیت موضوعات ذیل صحبت کنید:
ـ پروفیلاکسی ضد رتروویروسی،
ـ استفاده از کاندوم،
ـ تغذیه مناسب،
ـ اقدامات ویژه پزشکی از قبیل پروفیلاکسی و درمان عفونت های فرصت طلب
ـ راه های حفظ سلامتی
ـ سیستم های حمایتی و مدیریتی
ـ درمان مشکلات روحی و حمایت های مربوطه
ـ کاهش خطر ابتلای سایرین
ـ غربالگری و درمان عفونت های منتقله از راه جنسی (STD).
▪ برای مراجعه کننده نقاط اتکا را برشمارید، مانند خانواده، دوستان و غیره.
▪ بخواهید که سوال کند. به وی بگویید در مواقع بروز حادثه و هر رخداد جدیدی چگونه با درمانگاه تماس بگیرد.
▪ به مادران باردار و خانواده ها یادآوری نمایید که مشاوره در سراسر دوران حاملگی برای کمک و ارایه خدمات مورد نیاز آنها در دسترس است.
▪ اگر بیمار دارای فرزند است، در مورد آزمایش روی آنها صحبت و برنامه ریزی کنید.
▪ برای ارزیابی طبی، بیمار را ارجاع دهید.
احتمال بروز وقایع ناخوشایند (مانند خودکشی، افسردگی، عصبانیت، تهاجم و...) مدنظر باشد، بنابراین لازم است بیمار برای ارزیابی های روانی ارجاع داده شود.
دکتر افشین جوادیان
هفته نامه سپید www salamatiran com