دردناک تر از هر درد

گرچه درد میگرن به اندازه شاه دردهایی مثل درد دفع سنگ کلیه یا زایمان شدید نیست، اما شدت آن آن قدر زیاد است که می تواند زندگی بیمار را مختل کند.  
میگرن یکی از شایع ترین انواع سردرد است که شدت آن گاهی به مختل شدن روال طبیعی زندگی منجر می شود. میگرن در خانم ها دو برابر بیشتر از آقایان رخ می دهد و در مجموع بیش از 17 درصد از کل زنان دچار میگرن هستند. در برخی از موارد حمله میگرن با یک مقدمه حسی 15 تا 30 دقیقه قبل از شروع درد همراه است که به آن اورا می گویند. در وضعیت اورا برق زدن جلو چشم، مشکل در بینایی (دیدن خطوط زیگزاگ در محدوده بصری) و سوزن سوزن شدن عضلات دست یا پا مشاهده می شود. حملات میگرن با علایمی نظیر درد متوسط تا شدید یک طرفه و ضربان دار، حالت تهوع بدون استفراغ و کم تحمل شدن نسبت به نور و صدا همراه است. درد با فعالیت بدنی افزایش می یابد و بیمار علاقه دارد در محیطی ساکت و بدون نور استراحت کند. اگر میگرن درمان نشود معمولاً; از 4 تا 72 ساعت به طول می انجامد. در میگرن شدید بیمار چندین بار در ماه دچار حملات میگرن می شود.
● علت میگرن
برخی محققان معتقدند میگرن به سه دلیل تغییر عملکرد در یکی از اعصاب مغزی ایجاد می شود. فارغ از علت ایجاد سردرد برخی عوامل می توانند مثل جرقه ای به انبار باروت باعث آغاز میگرن شوند. این عوامل عبارتند از تغییرات هورمونی مثلاً; مصرف قرص های ضدبارداری، برخی غذاها که در تعدادی از افراد باعث تشدید میگرن می شود مثل الکل، پنیرهای کهنه، شکلات، کافیین و غذاهای کنسرو شده، استرس، تحریکات حسی مثل بوی برخی از عطرها، به هم خوردن روال عادی خواب، فعالیت های غیرمعمول بدنی، تغییرات فصلی و محیطی مثل سفر به مناطق مرتفع و برخی از داروها هم می توانند عواملی برای آغاز یا تشدید میگرن باشند. در بانوان میگرن قبل از قاعدگی یا در دوران بارداری ممکن است شدیدتر از زمان های دیگر باشد. اگرچه میگرن سردردی شدید و مزمن است اما بعضاً; بدون تشخیص و درمان باقی می ماند. برای تشخیص میگرن جدا از معاینه بالینی و تاریخچه سردرد از روش هایی نظیر سی تی اسکن و ام آرآی هم استفاده می شود.
● پیشگیری
پیشگیری از حملات میگرن اصولاً; کار دشواری است. کسی که سابقه حملات میگرنی دارد باید از عوامل ایجادکننده و تشدیدکننده که به برخی از آنها اشاره شد بپرهیزد. مثلاً; سعی کند تا حد امکان استرس های خود را کنترل یا از مصرف برخی مواد غذایی خودداری کند.
انجام منظم ورزش های ساده هوازی با کاهش تنش و استرس می تواند در پیشگیری از میگرن مؤ;ثر باشد. پیاده روی، شنا و دوچرخه سواری اگر سبک انجام شوند در کاهش حملات میگرن مفید هستند اما ورزش سنگین می تواند باعث تشدید میگرن می شود.
کسانی که میگرن دارند باید سعی کنند خوب بخوابند، اما این میزان نباید بیش از حد لزوم باشد چراکه خواب زیاد هم باعث بروز میگرن می شود. سعی کنید با انجام تمرینات کششی و یوگا، دوش آب گرم و انجام فعالیت های آرامش دهنده هر شب قبل از خواب، آرامش بدنی و روحی مناسبی به دست آورید در عین حال سعی کنید در صورت بروز درد در اتاق تاریک و ساکت استراحت کنید و به آرامی نواحی دردناک را روی سر خود مالش دهید. گذاشتن یک قطعه یخ پیچیده شده در پارچه در پشت گردن هم به آرام تر شدن درد کمک خواهد کرد.
● درمان
داروهای متعددی برای درمان میگرن به کار می روند. داروهای مسکن در صورتی واجد بهترین اثر خواهند بود که علایم پیشرس میگرن تازه ظاهر شده باشند. پس از آغاز درد تأ;ثیر داروها دیرتر و ضعیف تر خواهد بود. داروهایی نظیر ایبوپروفن، آسپرین، استامینوفن کدیین رایج ترین مسکن ها هستند. در حملات شدید میگرن ترکیبات تریپتان وارگوت مؤ;ثرتر خواهند بود. برای پیشگیری نیز داروهایی نظیر پروپرانول، داروهای ضدافسردگی و داروهای ضدتشنج تجویز می شوند. امروزه روش هایی نظیر طب سوزنی و بیوفیدبک نیز برای درمان میگرن مورد استفاده قرار می گیرند. ماساژ نیز به جهت کاهش تنش و استرس در درمان میگرن ارزشمند است. برای افرادی که عضلات حساسی در ناحیه پشت سر، گردن و شانه دارند ماساژ مفید خواهد بود. برخی از گیاهان دارویی و ویتامین ها نیز از بروز میگرن پیشگیری می کنند اما تجویز آنها باید حتماً; با نظر پزشک صورت گیرد.
● وقتی میگرن ستاره ها را از پا درمی آورد
حرف زدن از بیماری در میان هنرمندان مشهور جهان شاید کمی عجیب به نظر برسد، اما وقتی این همه استرس و فشار کاری و درگیری های متعدد در زندگی آنها وجود دارد و هر روز و هر روز شاهد انواع و اقسام مسایل روحی و روانی قرار می گیرند پس تبعاتی مانند بیماری نیز قطعاً; وجود خواهد داشت. در چند سال اخیر به خاطر جو خاصی که پاپاراتزی ها به وجود آورده اند و دیگر چیزی نیست که از آنها پنهان بماند، اخبار بیماری ستاره ها نیز بیشتر از قبل به گوش می رسد باید توجه داشت که بیماری همیشه گریبان گیر سوپراستارها بوده و موضوع چندان مربوط به زمان فعلی نیست، اما شاید یک بیماری شایع که از هر نوع دیگری بیشتر باشد میگرن است. بیماری که با حمله های شدید عصبی و سردردهای وحشتناک همراه باشد و در مواقعی که حملات به صورت حاد بروز می کند چند روزی فرد را از پای می اندازد و این مورد می تواند برای یک بازیگر یا خواننده که اغلب برنامه از پیش تعیین شده ای دارد بسیار مشکل آفرین باشد. در ادامه به چند مورد از کسانی که از این بیماری رنج می برند و راه های درمانی که پس از سال ها به آن رسیده اند، اشاره می کنیم.
● نیکلاس کیج به دنبال آرامش
نیکلاس کیج، بازیگر اسکاری و محبوب هالیوودی مدت هاست با این بیماری درگیر است. میگرن او از نوع پیشرفته است و به شدت تحت درمان و استفاده از قرص های میگرن است. او می گوید: سردردهایم همیشه چه برای خودم و چه برای اطرافیانم آزاردهنده بوده است، اما من در این سال ها سعی کردم با در پیش گرفتن یک زندگی آرام و روش های درمانی ساده تر از شدت آن بکاهم، اما در برخی از موارد به خاطر حواشی زندگی و کار نتوانسته ام به خوبی به هدفم برسم! نیکلاس کیج به گفته عوامل پشت صحنه فیلم هایش اغلب مواقع در محل استراحتش است و کمتر در محیط پر سروصدا حاضر می شود. حتی چندین بار به خاطر بد شدن حالش کار تعطیل شده است. نیکلاس در مورد تنهایی ها و حال و روز بیماری اش می گوید: سال هاست از طریق یوگا به آرامش می رسم، من سفرهای متعددی به خاطر یوگا رفته ام حتی مدتی در کشورهای شرق آسیا به مطالعه در این باره پرداختم و استادم یکی از برترین مربیان جهان است. از وقتی یوگا کار می کنم، حالم خیلی بهتر شده است و با تمرکز توانسته ام تا حد زیادی موفق شوم. نیکلاس کیج هم چنین می گوید: هیچ وقت اجازه ندادم بیماری بر من غلبه کند شاید خیلی از سوپراستارها از چنین بیماری رنج می برند و همه به خوردن چند قرص ساده بسنده کنند، اما من این طور کارها را نمی پسندم و دوست دارم از سخت ترین راه به مقصودم برسم. نیکلاس کیج چندین ساعت در طول روز به تمرینات یوگا و ریلکسیشن می پردازد و این بهترین روش درمانی از نظر او است. هرچند در تحقیقات جدید نیز مشخص شده که یوگا می تواند بسیاری از بیماری های روحی و عصبی را بهبود ببخشد. دکتر یونگ از پایه گذاردن فنون ریلکسیشن معتقد است: مقابله با استرس ها و عوامل بیماری زا کار سختی نیست فقط اگر از درونتان شروع به مقابله کنید. بهترین راه تجهیز کردن خودتان است، نه چیزهای فرعی!
● استینگ و موسیقی درمانی
استینگ، ستاره بزرگ دنیای موسیقی نیز از دیگر ستارگانی است که به بیماری میگرن مبتلاست. او البته کمی اوضاعش با نیکلاس کیج فرق می کند. خودش در این باره می گوید: من همیشه آدم نرمالی بوده ام چون تغذیه خوبی داشته ام. زندگی سالمی کرده ام ولی از چند سال قبل به دلیل استرس های بیش از حد و فشار زیادی که به خودم می آورم دچار یک سری سردردهای موضعی می شدم که حسابی من را نگران کرده بود و وقتی نزد پزشکم رفتم، متوجه شدم که به میگرن خفیف دچار شده ام.
البته موسیقی همیشه بهترین درمان برایم بوده و از وقتی از بیماری ام باخبر شده ام، سعی کرده ام بیشتر با موسیقی خودم را درمان کنم و کمتر از قرص یا داروهای رایج استفاده کنم. استینگ هم چنین می گوید: داشتن یک زندگی بدون درد و مشکل برای یک هنرمند و سوپراستار واقعاً; دور از انتظار است و اغلب کسانی که در سطح بالایی فعالیت می کنند، خواه ناخواه به چنین مشکلاتی دچار می شوند پس بهتر است از همان شروع خودشان را عادت دهند و به دنبال راهی برای آرام تر شدن بگردند.
● سردردهای خواننده بدنام
مدونا ستاره جنجالی و نامقبول موسیقی پاپ که حدود 25 سال است مطرح شده نیز از میگرن حاد رنج می برد. او حتی تا چند وقت قبل بارها به خاطر مساعد نبودن احوالش مجبور به کنسل کردن برنامه هایش می شد، اما مدتی است با روی آوردن به درمان های خاص اوضاع بهتری دارد و حتی به گفته خودش دیگر بیماری را از خودش رانده است. او درباره بیماری اش می گوید: سال ها بود که چنین دردی آزارم می داد. درست از دوران نوجوانی به سردردهای کشنده ای دچار می شدم که طاقتم را از بین می برد حتی این سردردها مرا پرخاشگر و بدعنق می کرد در حالی که اصلاً; دوست نداشتم چنین حالتی داشته باشم! این خواننده نیز روش های متعددی را تجربه کرده است، اما او نیز مثل نیکلاس کیج راهی بهتر از تمرکز کردن و یوگا پیدا نکرده است: ابتدا فکر می کردم یوگا فقط راهی برای آرامش مقطعی و تمرکز بیشتر است و چندان کمکی به من نمی کند، اما هرچه قدر جلوتر رفتم نتیجه بهتری می گرفتم. من سال ها تحت درمان قرص های متعدد بودم، اما هیچ کدام من را درمان نمی کرد و فقط از حالت وخیم به حالت عادی می رساند، اما یوگا به کل مرا بهبود بخشید. این چهره پر انتقاد چند سالی است یک باشگاه بسیار مجهز در حومه لندن برای علاقه مندان به یوگا تأ;سیس کرده است و اگر در سفر یا مشغول کار نباشد تمام طول روز را در این مکان مشغول فعالیت است.
● سیه نامیلر، پیرس برازنان و جک بلک
از دیگر سوپراستارهایی که از میگرن رنج می برند می توان به سیه نامیلر، پیرس برازنان (جیمز باند قبلی) و جک بلک اشاره کرد که همگی آنها در چند وقت اخیر خبر بیماریشان به بیرون درز کرده است. البته همان طور که گفته شد، لیست سوپراستارهای مبتلا به میگرن خیلی بیشتر از این هاست. اما ما به همین تعداد بسنده کردیم.

دکتر جری سوانسون متخصص مغز و اعصاب
مجله زندگی ایده آل

• میگرن
• سردرد میگرنی
• ملاقات با میگرن