ناتوانی جنسی در خانمها- مجله مادر گوپی
هیچ گاه نمی توان ناتوانی را صرفاً; ناشی از عوامل تنی دانست، یا آن را تماماً; از اختلالات روحی روانی قلمداد کرد. برای دستیابی به علت اصلی ناتوانی یک بیمار باید عوامل متنوع درگیر را یکی یکی کنار گذاشت تا در عمق ماجرا به مشکل زمینه ای و اصلی بیمار دست یافت...
● بیماریهای روانی در ناتوانی جنسی:
هیچ گاه نمی توان ناتوانی را صرفاً; ناشی از عوامل تنی دانست، یا آن را تماماً; از اختلالات روحی روانی قلمداد کرد. برای دستیابی به علت اصلی ناتوانی یک بیمار باید عوامل متنوع درگیر را یکی یکی کنار گذاشت تا در عمق ماجرا به مشکل زمینه ای و اصلی بیمار دست یافت.
از فرهنگ غرب علت خودکشی را در زمینه های افسردگی شدید می توان جستجو کرد. در خانم ها دلایل خاصی مثل حساسیت و وابستگی بیشتر، زایمان و بالاخره تغییرات هورمونی باعث شده است تا شیوع افسردگی بیشتر از آقایان باشد.
در افسردگی میزان ترشح هورمونها و تستوسترون دچار اختلال می شوند و شاید به نوعی در بروز آنچه زمینه ساز اختلالات خلقی می شود موثر باشند.
اضطراب نیز از دیگر علل روانی است که موجب ناتوانی جنسی می شود و یک علامت آگاهی بخش است، که شخص خود را برای مواجهه با رویدادی که رخ می دهد آماده می سازد که باید آن را از ترس جدا کرد. اصولاً; خانمها نزدیک به 2 برابر بیشتر در معرض اضطراب قرار می گیرند.
این بیماران از نظر روانی باید مورد توجه و حمایت قرار بگیرند. اضطراب در درجات بالا ممکن است قوای جنسی را کاملاً; از بین ببرد و سبب بروز رفتارهای ناهنجار و عجیب در شخص شود.
● درمان:
برای درمان اختلالات روانی- جنسی، امروزه روشهای متعددی مورد استفاده قرار می گیرد. در درمان ناتوانی جنسی باید به گره های ناخودآگاه درونی، انگیزه ها، رویاها و بالاخره مشکلات ارتباطی بیمار با دیگران توجه داشت. قبل از شروع روان درمانی بیمار باید مورد معاینه ی کامل، از جمله تهیه ی شرح حال، معاینه ی جسمی و آزمایش های مناسب (هورمونی) قرار گرفته باشد. اگر علتی عضوی کشف شود، باید ابتدا آن را درمان کرد و در صورت علت روانی او را روان درمانی کرد. در حال حاضر در دنیای روانپزشکی چهارگونه روان درمانی وجود دارد:
1) درمان دوگانه ی جنسی
2) خواب درمانی
3) رفتار درمانی
4) گروه درمانی
▪ درمان دوگانه جنسی Double-sex therapy:
ناتوانی یک بیماری زوجین است. ناتوانی در بسیاری از موارد نمودی از مشکلات درونی زناشویی است. در این روش درمان، به زوجین در میزگردی آموزش های فیزیولوژیک و روانی داده می شود و آگاهی آنان را ارتقاء می دهند.
تمرین های خاص برای زوجین تجویز می شود که روی افزایش آگاهی حسی، لمسی، تماشا، صدا و بو متمرکز است. یکی از موثرترین روش های درمانی ترکیب سکس تراپی با روانکاوی است.
▪ خواب درمانی Hypnotherapy:
هدف اصلی درمان کاهش اضطراب در درون بیمار است. نتیجه ی آن ارتقای سطح اعتماد به نفس بیمار و آرامش روانی وی است. به بیمار یاد داده می شود که با موقعیت اضطراب انگیز (رابطه ی جنسی) به طرق مختلف مدارا نماید. ضمناً; روشهای آرام سازی نیز به او آموخته می شود که پیش از برقراری رابطه ی جنسی به تمرین آنها بپردازد.
▪ رفتار درمانی Behavior therapy:
اختلال در اعمال جنسی نوعی کج آموزی رفتاری است. علت ناتوانی، ترس درونی بیمار است که باید شناخته شده و درمان گردد.
ابتدا مراتبی از موقعیت های اضطراب انگیز را ترتیب می دهند که از کم تهدیدآمیزترین حالت تا تهدیدکننده ترین موقعیت ردیف شده اند. در جریان این درمان بیمار کم کم حساسیت و هراس بی مورد خود را از دست داده و با شرایط جدید خو می گیرد. تجویز داروهای آرامبخش و خوابهای مصنوعی به عنوان اقدامات حاشیه ای محسوب می شوند.
آموزش قاطعیت و اظهار وجود نیز مورد استفاده ی بیمار قرار می گیرد. این درمان در معالجه ی زنهای مبتلا به مهار شدید انگیزش و ارگاسم بسیار مفید واقع شده است.
▪ گروه درمانی Group therapy:
روشی است که برای حل مشکلات درونی بیمار و بهبود شرایط ارتباطی وی با دیگران مورد استفاده قرار می گیرد. در گروه درمانی شرایط برای ایجاد حس امنیت، حمایت، زوال احساس شرم، نگرانی و گناه مهیا می شود. بهتر است مشکل بیمارانی که در یک گروه شرکت می کنند یکسان باشد.
● نتایج درمان:
مشکل ترین موارد مربوط به زوج هایی است که ناهماهنگی از نظر ازدواج دارند که البته بعد از شروع زندگی زناشویی می توان این مشکل را با مشاوره های طرفین حل و فصل کرد.
دکتر محمود عمویی متخصص پزشکی قانونی
هفته نامه پزشکی امروز