علایم پوستی ایدز
ابتلا به ویروس ایدز معمولاً; در مرحله ی مقدماتی یا بدون علامت می گذرد و یا علایم خفیفی دارد که به حساب سرماخوردگی، گلودرد یا بیماریهای پوستی گذرا بدون توجه از آن می گذریم...
ابتلا به ویروس ایدز معمولاً; در مرحله ی مقدماتی یا بدون علامت می گذرد و یا علایم خفیفی دارد که به حساب سرماخوردگی، گلودرد یا بیماریهای پوستی گذرا بدون توجه از آن می گذریم. این اشتباه بسیار رایج اما متأ;سفانه بسیار خطرناک است، زیرا بیمار غافل از وضع خطیر و سرنوشت شوم خود در جامعه می چرخد و باعث ابتلای عده یی بی گناه می شود.
به عبارت دیگر مهمترین علامت بیماری ایدز در اوایل گرفتاری و تا چند سال بعد بی علامتی و یا کم علامتی است در نتیجه پزشک و بیمار هر دو را گول می زند و سبب پیشرفت بی سر و صدای بیماری در بدن و پخش بیماری در اجتماع می گردد. چاره ی امر این است که مردم و پزشک نسبت به این بیماری حضور ذهن داشته و با توجه به ریسک فاکتورها یعنی عوامل مساعد کننده و در نظر داشتن علایم جزیی و غیر اختصاصی بیماری را در مرحله ی اول تشخیص داده و با تجویز داروهای مناسب باعث توقف بیماری در بدن شخص آلوده و مصون ماندن معاشران وی گردند.
منجمله علایم هشدار دهنده و کمکی برای تشخیص بیماری ایدز علایمی است که در پوست و مخاط و ناخن و مو پیدا می شود این علایم شخص را مشکوک کرده به سراغ آزمایش های لازم و تشخیص زودرس بیماری هدایت می کند. علت وجود این بیماری های پوستی آلوده شدن سلولهای لانگرهانس پوست به ویروس ایدز و کاهش کارآیی آنها است.
ماهیت بیماریهای پوستی در جریان ایدز ممکن است التهابی یا عفونی و یا سرطانی باشد. یکی از علایم شایع در جریان بیماری ایدز بثورات سرخکی و یا مخملکی شکل به واسطه ی آلودگی به ویروس ایدز می باشد. این بثورات پوستی سرخکی یا مخملکی شکل ممکن است همراه با تورم لوزه ها و بزرگی غدد لنفاوی و بزرگی طحال و کبد باشد که جمعاً; یادآور بیماری منونوکلیوز عفونی است. علامت شایع دیگر در جریان بیماری ایدز خارش است که ممکن است علت التهاب داشته وبه اشکال مختلف مانند Papular pruritic eruption of HIV، فولیکولیت ایوزینوفیلیک، پروریگونودولاریس، آتوپیک اگزما، پسوریازیس و درماتیت سبوره ییک خودنمایی نماید.
گاهی این خارش علت عفونی دارد مانند ابتلا به بیماری گال که در بیماران مبتلا به ایدز به شکل شدید و منتشر و پوسته دار به نام کراستد اسکابیز Crusted Scabies یا گال پوسته دارمعروف است و واگیری فوق العاده شدید برای اطرافیان دارد. نمونه ی دیگر گرفتاری به شپش سر و شپش تناسلی و یا در اثر گزش حشرات و یا هپاتیت ویروسی است. علت بعدی خارش در بیماران مبتلا به ایدز نارسایی کلیه و گرفتاری کبد از نوع ویروسی یا انسدادی و گرفتاری به لنفوم است. علت دیگر خارش عوامل متفرقه مانند خشکی پوست ایکتیوزوولگاریس و فوتو درماتیت، کهیر و درموگرافیسم، اگزمای کنتاکت و بثورات خارش دار حاصل از داروهای مصرفی بیمار می باشد.
روی هم رفته علایم پوستی بیماری ایدز را به سه دسته تقسیم می کنند:
الف) بیماریهایی که درحضور ریسک فاکتور ها به شدت دلالت بر بیماری ایدز دارند:
1) اگزانتم حاصل از ویروس ایدز
2) گرفتاری قارچی قسمت نزدیک یا پروکسیمال ناخن
3) زخم مزمن و دیر علاج تبخالی
4) لکوپلازی رشته یی شکل لبه های طرفی زبان
5) برآمدگیهای قهوه یی یا بنفش سرطانی موسوم به سارکوم کاپوزی در پوست و مخاط چشم و دهان...
6) جوشهای آکنه یی شکل خارش دار موسوم به فولیکولیت ایوزینوفیلیک
7) مولوسکوم کنتاژیوزوم متعدد در صورت افراد بالغ
ب) دسته ی دوم علایم پوستی که در حضور عوامل مساعد کننده قویاً; ما را مشکوک به بیماری ایدز می کند عبارتند از:
1) هر نوع بیماری آمیزشی دیگر مانند تبخال و زگیل تناسلی زیرا حاکی از معاشرت جنسی غیر بهداشتی می باشد.
2) زونای شدید و چند درماتومی
3 )آثار تزریق متعدد روی پوست اندامها در معتادان تزریقی
4) ابتلای مخاط دهان واندام تناسلی خانمها به عفونت راجعه ی قارچی از نوع کاندیدا
ج) علایم پوستی که درجریان ایدز شایع است ولی علل دیگر هم دارد:
1) بزرگی ژنرالیزه ی غدد لنفاوی
2) اگزمای سبوره ییک وسیع و مقاوم به درمان
3) زخمهای آفتی شکل در هرنقطه ی دهان و یانواحی تناسلی ودرنواحی مقعد
4) برآمدگیهای عروقی مانند گرانولوم پیوژنیکوم و یا سارکوم کاپوزی موسوم به باسیلاری آنژیوماتوزیس بازال سل
5) انواع لنفوم وبازال سل کارسینوما واسکواموس سل کارسینوما وسرطان مقعد و دهانه ی رحم به علت فراوانی آلودگی با ویروس زگیل و زخم پایدار اطراف مقعد در اثر سیتومگال ویروس.
6) پورپورای جلدی
تاکنون واکسن مناسبی برای پیشگیری ازبیماری ایدز کشف نگردیده اما داروهای مؤ;ثری برای کنترل بیماری کشف گردیده است که آن را HAART یعنی (هایلی آکتیو آنتی رتروویروس تراپی) می نامند ودارای خواص پروتییناز اینهیبیتورو ریورس ترانس کریپتاز اینهیویتور می باشند مانند ویراسپت، لامیوودین و زیدوودین منتها این داروها هم عوارض جلدی خاصی دارند که آن را لیپودیستروفی می نامند به عبارتی در اثر تجویز این داروها اندام فوقانی و تحتانی لاغر شده و چربی خود را از دست می دهد اما برعکس چربی در ناحیه ی پشت گردن و پشت جمع شده و منظره یی شبیه کوهان مانند شتر دوکوهانه موسوم به بوفالو هامپ ایجاد می گردد. روی هم رفته حساسیت دارویی در بیماران مبتلا به ایدز به شکل انواع بثورات دارویی و حساسیت به نور خورشید به شکل فتودرماتیت هم امری شایع است.
دکتر یزدانبخش نجفیان پوست
هفته نامه پزشکی امروز