آنچه زنان باید در مورد سرطان پستان بدانند

سرطان پستان شایعترین سرطان در خانمهاست. این بیماری بیشتر در سنین بین 40 تا 60 سال اتفاق می افتد اما در جامعه ما که جمعیت جوانی است موارد بسیاری از بیماری نزد زنان 40-30 ساله نیز مشاهده می شود.  
از این نظر تشخیص زودرس این بیماری از اهمیت ویژه ای برخوردار است.
● عوامل مؤ;ثر در ایجاد سرطان پستان :
ارث ( سابقه فامیلی در بستگان درجه 1 و 2 بویژه از سمت مادر،و نیز سابقه بیماری سرطان کولون ( روده بزرگ ) و تخمدان در خانواده: اگر تعداد بستگان مبتلا بیش از 3-2 مورد باشد ریسک بیماری بالاست و زنان این فامیل باید تحت برنامه پیگیری ویژه قرار گیرند.
▪ چاقی: چاقی از علل ثابت شده سرطان پستان است و کاهش وزن در رسیدن به وزن ایده ال به هر روش، این ریسک را کم می کند.
▪ عدم ورزش و تحرک کافی: ورزش باعث کاهش وزن و نیز بالا بردن سطح ایمنی بدن می شود و لذا انجام ورزش می تواند ریسک سرطان پستان را کاهش دهد.
▪ مصرف دخانیات و الکل: مصرف دخانیات در ایجاد اکثر سرطانها منجمله سرطان پستان مؤ;ثر است. مصرف مقادیر بالای الکل نیز در ایجاد سرطان نقش دارد.
▪ سابقه اشعه درمانی: بیمارانی که سابقه اشعه درمانی در سالهای قبل ( مثلا برای سرطان تیرویید) دارند ریسک بیشتری برای ابتلا به سرطان پستان دارند.
▪ عدم حاملگی تا 35 سالگی، عدم شیر دهی: اولین حاملگی کامل در سنین زیر 25 سال نقش محافظتی برای سرطان پستان دارد و شیر دهی نیز امکان سرطان پستان را کاهش می دهد. کسانیکه تا 35 سالگی حامله نشده اند ریسک بالاتری داشته و باید حتما جهت معاینه و اقدامات تشخیص زودرس مراجعه کنند.
● ناراحتیهای پستان
ناراحتیهای پستان درد ناکی پستان که در دوران حاملگی و یا قبل از شروع قاعدگی وجود دارد، بعلت ترشح متناوب هورمونهای جنسی زنانه ( استروژن و پروژسترون ) می باشد.
این هورمونها رشد سلولهای غدد تولید کننده شیر را تحریک می کنند و سبب می شوند که دراطراف این غدد خون و دیگر مایعات به منظور تغذیه سلولها تجمع یابند.
این تجمع مایعات سبب تحریک و کشش فیبرهای عصبی سینه شده و باعث درد ناکی سینه می شود.
سلولهای چربی و بافت هم بند و یا بافتهایی که در تولید شیر نقشی ندارند بیشتر به غدد دردناکی و یا کیست تبدیل می شوند، به هر حال عملکرد های زیر می تواند در کاهش درد مؤ;ثر باشد.
▪ رژیم غذایی خود را تغییر دهید : رژیم غذایی کم چربی و پر فیبر مانند مصرف غلات، سبزیجات و حبوبات، بسیار مفید می باشد.
تحقیقات نشان داده است که در زنانی که این رژیم را رعایت کرده اند، سوخت و ساز استروژن به شکل متفاوتی بوده است به این صورت که استروژن بیشتری دفع شده و مقدار آن در جریان خون کاهش یافته است و این خود سبب تحریک کمتر پستان می شود.
▪ وزن خود را کاهش دهید : وزن باید متناسب با قد باشد.
چنانچه خانمهایی که اضافه وزن دارند، بتوانند کاهش وزن دهند، درد پستان در آنها نیز کاهش می یابد.
از ویتامینها و مکملهای غذایی استفاده کنید : ویتامین C و ویتامینهای گروه B، کلسیم، و منیزیوم در تولید (( پروستاگلاندین E )) تاثیر می گذارند.
حال از طرفی پروستاگلاندین E بر روی (( پرولاکتین )) که باعث تحریک سینه می شود، اثر باز دارنده دارد.
▪ از مصرف مارگارین و روغنهای جامد خوداری کنید : روغنهای جامد از تبدیل اسید های چرب ضروری به (( گامالینولییک اسید ( GLA ) در تولید پروستاگلاندین E نقش بسزایی دارد، این مقابله و تداخل به ضرر فرد تمام می شود.
▪ آرامش خود را حفظ کنید : در هنگام تنشهای عصبی، ماده ای بنام (( اپی نفرین )) از غده فوق کلیه آزاد می شود که مانع از تاثیر ( GLA ) در تولید پروستاگلاندین E می گردد.
▪ مصرف کافیین را محدود کنید : با عدم مصرف نوشیدنیهای غیر الکلی، شکلات، انواع بستنی، چای و مسکنهای حاوی کافیین ( مانند ارگوتامین C که در میگرن مصرف می شود و همچنین قرص آکسار ) می توان بر ناراحتیهای پستان و درد فایق آمد.
▪ از مصرف داروها در هنگام حاملگی خودداری کنید : قرص ایبوپروفن برای کاهش درد پستان بکار می رود، اما در صورت حاملگی باید از مصرف هر دارویی خودداری کرده و با پزشک خود در مورد دارو مشورت کنید.
همچنین هرگز از داروهای ضد التهاب استروییدی که بصورت موضعی بکار می روند مانند (( هیدروکورتیزون، بتامتازون، کلوبتازون، فلوسینولون، تری مسینولون )) به هیچ عنوان استفاده نکنید.
▪ به مصرف قرصهای ضد بارداری توجه کنید : میزان استروژن موجود در قرصهای ضد بارداری خوراکی بسته به شرایط بیمار ممکن است مفید و یا مضر باشد به عنوان مثال قرصهای ضد بارداری با مقدار استروژن پایین، ممکن است به حالت (( فیبروکیستی )) کمک کند ولی (( فیبر آدنوم )) را بدتر کند.
( فیبر آدنوم حالتی است که در آن غده های سفت و قابل حرکتی لمس می شود.)
▪ برای جذب مایعات تجمع یافته، پستان خود را ماساژ بدهید : بعضی از افراد به ماساژ آرام پستان خود احساس آرامش و تسکین می کنند، چرا که این عمل باعث جذب مایعات اضافی تجمع یافته در سینه شده و باعث جریان بهتر لنف می شود.
▪ هشدارهای پزشکی : زنان باید هر ماه پستانهای خود را چنان که دکتر متخصص زنان به آنها می آموزد کنترل کنند.
آمار نشان داده است که حدود 90 % درصد غدد سینه توسط خود افراد کشف شده است.
بهترین زمان برای انجام این کنترل یک هفته بعد از شروع قاعدگی می باشد، چرا که خیلی از غدد پیش از شروع قاعدگی در سینه ظاهر شده ولی بلافاصله بعد از قاعدگی از بین می روند.
که این رشد و ناپدید شدن غدد اهمیتی ندارد.
اما هنگامیکه بعد از یک هفته از شروع قاعدگی متوجه ظاهر شدن غده ای در پستان خود شده اید به پزشک مراجعه کنید تا در صورت وجود بیماری سریعا اقدامات لازم به عمل آید.

مریم طباطباییان
پزشک آن لاین