گوشک خطرناک نیست
اوریون نوعی عفونت ویروسی است که به صورت اولیه غدد پاروتید(بناگوشی) را درگیر می کند. اوریون یک بیماری عفونی سیستمیک است که توسط ویروس اوریون که از خانواده paramyxovirus است، ایجاد می شود. در غالب موارد اوریون به صورت بیماری خفیفی در کودکان بروز می کند، که بعد از چند روز خودبه خود خوب می شود.
اوریون نوعی عفونت ویروسی است که به صورت اولیه غدد پاروتید(بناگوشی) را درگیر می کند. اوریون یک بیماری عفونی سیستمیک است که توسط ویروس اوریون که از خانواده paramyxovirus است، ایجاد می شود. در غالب موارد اوریون به صورت بیماری خفیفی در کودکان بروز می کند، که بعد از چند روز خودبه خود خوب می شود.
ولی گاه با درگیری ارگان هایی است. در این بیماری یک یا هر دو غده بناگوشی متورم می شود. اوریون تا قبل از کشف واکسن آن در سال 1967 میلادی شایع بود و تا قبل از کشف واکسن اوریون سالانه 200000 مورد بیماری در آمریکا مشاهده می شد .
به این بیماری در قدیم گوشک می گفتند چون اوریون اغلب غدد بزاقی بناگوشی را درگیر می کند. این بیماری از طریق تنفس از فردی به فرد دیگر منتقل می شود.بیشترین مبتلایان به این بیماری کودکان بالای دو سال هستند.
گاهی کودک یکی دو روز قبل از شروع علایم عمده بیماری اوریون دچار بدحالی عمومی می شود. بعد کم کم غدد بزاقی در ناحیه بناگوش و زیر چانه متورم می شوند که این علامت ممکن است همراه تب باشد.
در ابتدا گاهی تورم در یک طرف صورت ایجاد می شود و سپس طرف دیگر صورت را درگیر می کند و گاهی همزمان هر دو طرف صورت متورم می شود. این تورم به طور معمول بین یک تا 10 روز ادامه خواهد داشت. تورم غدد بزاقی هنگام بلعیدن باعث درد می شود و ممکن است به دلیل توقف ترشح بزاق از غدد بزاقی، دهان خشک شود. در برخی موارد هم این بیماری دارای علایم خاصی نیست.
ویروس اوریون دوره نهفتگی طولانی مدتی دارد که به طور متوسط 21-14 روز طول می کشد. شخص سالم با استنشاق ترشحات دهانی و بینی شخص بیمار آلوده می شود و حداکثر زمان انتقال دو روز قبل از شروع علایم تا پنج روز بعد از شروع علایم است.
● بیماری های ثانویه اوریون
دکتر بابک گروسی با تاکید بر اینکه اوریون بیماری خطرناکی نیست، یادآور می شود: با این حال باید مراقب بود و جانب احتیاط را رعایت کرد. این بیماری هرچند به ندرت اما ممکن است مغز را درگیر کند. اوریون همچنین ممکن است باعث تورم تخمدان شود و درنوجوانان و جوانان پسر بیضه ها را درگیر کند و تاثیراتی احتمالی در ناباروری اینگونه افراد برجای بگذارد.
اگر قبل، در طی و یا بعد از تورم غدد بزاقی کودک دچار درد و سفتی گردن شود علامت بروز مننژیت ناشی از اوریون است که می تواند خطرناک باشد.
وی همچنین افزود: فردی که به اوریون مبتلا می شود به طور دایم در مقابل این بیماری ایمنی پیدا می کند.مننژیت عارضه نادر (2در100مورد) دیگری است که معمولا طی روزهای
3-10بیماری عارض می گردد و بیمار دچار سردرد ـ استفراغ ـ سفتی گردن می شود. اگرچه در مقایسه با مننژیت های دیگر خوش خیم تر است ولی در هر حال نیازمند مراقبت های ویژه است. ناشنوایی یکی از عوارض مهم بیماری که با احتمال شیوع نیازمند توجه ویژه است و لازم است تست شنوایی از بیماران به عمل آید.
پانکراتیت هم عارضه دیگری است که طی بیماری ممکن است ویروس پانکراس را درگیر کند. در این حالت کودک دچار درد شکمی و استفراغ های مکرر می شود. معمولا این عارضه با اقدامات حمایتی برطرف می شود. از دیگر عوارض نادر بیماری گرفتاری قلب (میوکاردیت)وگرفتاری کلیه است.
● اقداماتی برای کمک به بیمار
در این دوران بهتر است به کودک بیمارتان غذاهای مایع مانند شیر، سوپ و یا ماست بدهید تا بلع غذا آسان تر باشد. برای رفع خشکی دهان بیمار مایعات فراوان به او بدهید و در صورت ایجاد مشکل هنگام نوشیدن از نی استفاده کنید.
در این بیماری استراحت کافی و پرهیز از تحرک توصیه می شود. در این دوران درجه حرارت بدن کودک را کنترل کنید و در صورتی که حرارت بدن او بالا بود، سعی کنید با استفاده از اسفنج مرطوب، تبش را پایین آورید. برای تسکین درد کودک می توانید از قرار دادن کمپرس آب گرم روی ناحیه غدد بزاقی استفاده کنید، این کار روند بهبود تورم ناشی از بیماری را تسریع می کند.
هر چه زودتر بیمار را به دکتر ببرید و در صورت مشاهده وخیم تر شدن بیماری بعد از 10 روز و وجود سردرد یا سفتی گردن حتما به پزشک مراجعه کنید. در صورتی که معمولا توصیه می شود تا 5 روز بعد از بین رفتن تورم غدد بزاقی از مدرسه رفتن کودک جلوگیری کنید.
بهترین راه پیشگیری واکسیناسیون به موقع کودکان است. سال 1384 برنامه واکسیناسیون منظم علیه بیماری اوریون در ایران شروع شده است که در دو نوبت یک و 6 سالگی به فرد تزریق می شود. واکسن اوریون همراه واکسن های سرخک و سرخچه به کودکان تزریق می شود.
روزنامه تهران امروز