پروستات چیست و بزرگی آن کدام است؟
پروستات عضوی است به اندازه یک گردوی کوچک که در ابتداء مجزا و زیر مثانه قرار گرفته است. وجود آن به لحاظ فعالیت های باروری اهمیت زیادی دارد. پروستات در لاتین به معنای غده رشد کننده است. و در اثر بزرگ شدن بعلت مجاورت آن در گلوگاه خروج ادرار از مثانه باعث مشکلات در دفع میگردد.
پروستات عضوی است به اندازه یک گردوی کوچک که در ابتداء مجزا و زیر مثانه قرار گرفته است. وجود آن به لحاظ فعالیت های باروری اهمیت زیادی دارد. پروستات در لاتین به معنای غده رشد کننده است. و در اثر بزرگ شدن بعلت مجاورت آن در گلوگاه خروج ادرار از مثانه باعث مشکلات در دفع میگردد. با توجه به اینکه این عضو در جلوی راست روده یا رکتوم واقع شده پزشکی از راه مقعد میتواند آنرا براحتی لمس نماید. پروستات از سنین پاییین شروع به رشد میکند. بطوریکه در بعضی از مردان از 40 سالگی این پدیده تحت تاثیر هورمونهای تغذیه و مسایل ژنتیکی و نژادی و غیره بصورت بارزی جلب توجه مینماید. این رشد و افزایش خوش خیم سلولهای پروستات را هیپرپلازی (بخوانید هی ـ پر ـ پلازی) یا بزرگی پروستاب B.P.H میگویند.
● علایم و نشانه ها :
با بزرگ شدن پروستات و فشاری که از اطراف روی مجزا ایجاد میگردد بتدریج علایمی در افراد بوجود می آید که نهایتاً; ممکن است نیاز به دخالت جراحی را باعث گردد.
▪ تاخیر در شروع ادرار
▪ کاهش میزان پرش ادرار
▪ قطع و وصل شدن ادرار
▪ تکرر شبانه و روزانه
و بالاخره گاهی اضطرار در دفع ادرار و خون آلود شدن آن میتواند از علایم بزرگی پروستات باشد. این بماری را برای روشنی بیشتر بصورت زیر تقسیم می کنند :
▪ گروه اول :
ـ مشکل کلی دفع ادرار برای بیمار وجود ندارد.
ـ از علایم ذکر شده کم وبیش وجود دارد.
ـ میزان دفع ادرار و در زمان ثابت که بعداً; توضیح داده خواهد شد بیش از 15 میلی لیتر در ثانیه است.
ـ در داخل مثانه آثاری که ناشی از وجود انسداد در مسیر ادرار باشد بوجود نیامده.
▪ گروه دوم :
ـ مشکل در رفع ادرار وجود دارد.
ـ علایم بزرگی پروستات واضحتر است.
ـ میزان دفع ادرار 15 تا 10 میلی لیتر در ثانیه
ـ تغییرات داخل مثانه کم و بیش شروع شده است.
▪ گروه سوم :
ـ مشکل دفع ادرار به کرات دیده میشود.
ـ علایم بزرگی پروستات بسیار واضح است.
ـ مقدار دفع ادرار کمتر از 10 میلی لیتر در ثانیه
ـ ادرار بالای 5- سی سی در مثانه باقی می ماند.
ـ مثانه دچار تغییرات واضح شده است.
▪ گروه چهارم :
ـ مشکل دفع ادرار دایمی است که ممکن است با احتباس همراه گردد.
ـ علایم بزرگی پروستات واضح و شدید
ـ مقدار دفع زیر 10 میلی لیتر در ثانیه
ـ ادرار باقی مانده در مثانه بعد از دفع 100 میلی لیتر یا بیشتر است.
ـ تغییرات ناشی از انسداد ادرار روی کلیه ها ظاهر شده است.
● اگر درمان انجام نشود چه اتفاقی روی خواهد داد ؟
▪ اختلال تدریجی در عمل کرد مثانه
▪ عفونت های مجرر ادراری
▪ در نتیجه باریک شدن محل خروج ادرار مثانه با زحمت بیشتر کار کرده لذا جدار عضلانی آن ضخیمتر و در نتیجه حجم درونی آن کمتر میگردد. بنابراین به بیمارانی که قبل از مرحله چهارم مراجعه می نمایند و پیگیری درمان میگردند باید تبریک گفت چرا که بدین ترتیب از عوارض بعدی و حتی نارسایی کلیه پیش گیری میگردد.
● روشهای تشخیص:
▪ معاینه از طریق مقعد با انگشت میتواند به جراح وزن تقریبی قوام و اندازه پروستات را نشان دهد.
▪ سونوگرافی با وسیله مخصوص از طریق مقعد میتواند به اطلاعات بدست آمده از معاینه انگشت با دقت بیشتری اضافه نماید.
▪ اندازه گیری PSA خون که جهت تشخیص رشد بدخیم پروستات به پزشک کمک زیادی مینماید.
▪ اندازه گیری بعضی مواد شیمیایی خون به بررسی کارکردی کلیه های کمک می کند و در صورت افزایش بیش از حد آنها سونوگرافی تشخیصی طلب می گردد.
کشت ادرار نیز از نظر وجود یا رد عفونت ادراری انجام خواهد شد.
● فلومتری
دستگاهی است که با ادرار کردن در داخل آن همانند نوار قلب عمل کردن کاغذی را که مقدار و نحوه دفع و حجمی از ادرار را که در زمان ثابت خارج شده روی آن ثبت مینماید. در مواردی خاص ممکن است نیاز به دیدن داخل مجرا مثانه (سیستوسکپی) باشد.
● پرسشنامه
برگه ای است شامل مجموعه علایم بیماری که از قبل چاپ شده و بیماری به سیوالات آن پاسخ گفته و پزشکی براساس اطلاعات به دست آمده به آن امتیاز داده بطوریکه مجموعه آنها به وی در انتخاب نوع درمان کمک میکند.
درمان پزشک با توجه به سن و وضعیت جسمانی بیمار ـ میزان امتیازات بدست آمده از پرسشنامه و نتایج بدست آمده از معاینات و آزمایشات :
1) یا صبر و حوصله و پی گیری های بعد را پیشنهاد میکند.
2) یا درمان طبی شامل داروهای شیمیایی و گیاهی را تجویز می کند.
3) یا اقدام جراحی را در برنامه درمانی قرار میدهد.
روشهای جراحی یا بصورت شکاف دادن زیر شکم و خارج کردن قسمت ردش یافته پروستات خواهد بود یا از طریق بدون شکاف که خود به روشهای متعدد قابل انجام است. درمان استاندارد برداشتن قسمتهای رشد یافته با کمک دستگاه مخصوص و جریان الکتریکی است که بنام TUR خوانده میشود. سایر روشها با استفاده از انتقال انرژی مثل امواج اولتراسون لیزر حرارت و غیره انجام می گردد. بر حسب نوع عمل ممکن است تا مدتی داخل مجرا سوند گذاشته شود.
● عوارض رایج ولی برگشت پذیر
1) سوزش و تکرر گاهی تا شش هفته
2) گاهی خونریزی خفیف تا شدید
3) گاهی عدم کنترل ادرار از نوع اضطراری
4) در بیشتر بیماران با حفظ نعوظ و رسیدن به ارضا جنسی مایع منی بجای خروج از مجرا به داخل مثانه رفته و با ادرار خارج می گردد که با آگاهی قبلی بیماران توسط پزشک مشکل خاصی را بدنبال نخواهد داشت. استراحت نسبی بعد از عمل پرهیز از فعالیت شدید و مصرف مایعات فراوان از توصیه های پزشکی معالج خواهد بود.
● چند نکته :
گاهی در افرادی که پروستات آنها بزرگ باشد عواملی مثل نگاه داشتن طولانی ادرار ـ مصرف زیاد الکل ـ مصرف بعضی داروهای سرماخوردگی یا اعصاب میتواند منجر به احتباس حاد ادراری گردد...
پزشک آن لاین