مسمومیت دارویی گیاهان و قارچ های سمی

● مسمومیت دارویی  
مسمومیت دارویی می تواند به خاطر مصرف بیش از حد داروهای تجویزشده یا داروهایی که نیاز به تجویز پزشک ندارند ایجاد شود.
همچنین می تواند در اثر سوءاستفاده از داروها (اعتیاد) یا تداخل عمل دارویی ایجاد شود. بسته به نوع و چگونگی مصرف دارو، اثرات متفاوت است. وقتی با اورژانس تماس می گیرید، تا حد امکان اطلاعات بدهید. تا رسیدن کمک ، به دنبال ظروفی بگردید که ممکن است در شناسایی دارو به شما کمک کنند.
● علایم
▪ علایم مسمومیت با مسکن ها ـ آسپیرین :
درد قسمت بالایی شکم ، تهوع و استفراغ، سوت کشیدن گوش ، آه کشیدن در هنگام تنفس، منگی و حالت خواب آلودگی و گیجی .
▪ علایم مسمومیت با استامینوفن :
در ابتدا اثر کمی دارد ولی ممکن است درد شکم ، تهوع و استفراغ ایجاد شود و در عرض سه روز آسیب غیرقابل برگشت روی کبد ایجاد کند. (سوءتغذیه و الکل خطر آن را افزایش می دهند)
▪ علایم مسمومیت با داروهای کاهش دهنده فعالیت دستگاه عصبی و روانگردان ها - باربیتورات ها و بنزودیازپین ها:
خستگی و خواب آلودگی که منجر به کاهش هوشیاری می شود، تنفس سطحی نبض ضعیف ، نامنظم یا به طور غیرطبیعی، کند یا تند .
▪ علایم مسمومیت با محرک ها و توهم زاها - آمفتامین ها (شامل اکستازی ) و ال .اس .دی ، کوکایین :
رفتار تحریک پذیر و بیش فعالانه ، بی قراری و آشفتگی ، عرق کردن ، لرزش دست ها، توهم که طی آن ممکن است فرد آسیب دیده ادعا کند صداهایی می شنود یا چیزهایی می بیند
▪ علایم مسمومیت با مخدرها - مرفین ، هرویین (به طور شایع تزریق ):
مردمک های تنگ ، کندی و منگی که ممکن است منجر به کاهش هوشیاری شود، تنفس آهسته و سطحی که ممکن است کاملاً; متوقف شود، اثر سوزن که ممکن است عفونی باشد.
▪ علایم مسمومیت با استنشاق حلال ها - چسب ، سوخت فندک:
تهوع و استفراغ ، سردرد، توهمات ، امکان عدم هوشیاری و به ندرت ایست قلبی .
● کمک های اولیه:
اگر فرد مسموم ، هوشیار نباشد، راه هوایی را باز و تنفس را کنترل کنید؟ آماده باشید تا در صورت لزوم احیای تنفسی ماساژ قلبی را آغاز کنید. در صورت داشتن تنفس ، وی را در وضعیت بهبود قرار دهید. با مرکز اورژانس تماس بگیرید و آمبولانس درخواست کنید. وی را تحریک به استفراغ نکنید.
1) اگر فرد مسموم هوشیار باشد، به وی کمک کنید تا در یک وضعیت راحت قرار بگیرد و از او بپرسید چه مصرف کرده است . در حین صحبت کردن با او به وی اطمینان ببخشید.
2) با مرکز اورژانس تماس بگیرید و آمبولانس درخواست کنید. کنترل علایم حیاتی (سطح پاسخ ، نبض و تنفس ) را ثبت کنید تا کمک پزشکی برسد.
3) نمونه هایی از مواد استفراغ شده را نگه دارید. به دنبال شواهدی مثل ظروف خالی بگردید که ممکن است به شما در تشخیص دارو کمک کنند. این نمونه ها و ظروف را در اختیار کارکنان خبره اورژانس و آمبولانس قرار دهید.
● گیاهان و قارچ های سمی
بسیاری از کودکان خردسال ، برگ ها یا میوه های دارای رنگ روشن را می خورند ولی مسمومیت خطرناک در نتیجه خوردن آنها به ندرت رخ می دهد. البته حتی خوردن مقادیر کمی از گل انگشتانه یا گل شیپوری وحشی می تواند باعث تهوع ، استفراغ و دردهای شدید معده شود و مقادیر زیاد آنها می تواند کشنده باشد. تشنج ممکن است پس از خوردن دانه های گل پروانه ایجاد شود. مسمومیت خطرناک در نتیجه خوردن قارچ نیز نادر است . قارچ های موجود در باغ ممکن است باعث تهوع ، استفراغ و گاهی توهم شوند. قارچ های کلاه دار مرگ آور،
12-6 ساعت پس از خوردن ، باعث استفراغ و اسهال آبکی شدید می شوند و می توانند کشنده باشند.
قارچ ها و گیاهانی که باعث مسمومیت شدید می شوند قارچ های کلاه دار مرگ آور و میوه های گل شیپوری وحشی در اواخر تابستان و پاییز در جنگل ها و بوته زارها می رویند. گل انگشتانه در بهار گل می دهد و گل پروانه در تابستان تخمدان ایجاد می کند.
● علایم شایع
ممکن است موارد زیر وجود داشته باشد:
تهوع و استفراغ ، دردهای شکمی به صورت گرفتگی عضلانی ، اسهال ، تشنج ، اختلال هوشیاری .
● کمک های اولیه
▪ در صورت هوشیار بودن فرد مسموم از وی بپرسید چه خورده است و به وی اطمینان ببخشید.
در صورت هوشیار نبودن فرد مسموم ، راه هوایی را باز و تنفس را کنترل کنید؛; آماده باشید تا در صورت لزوم ، احیای تنفسی و ماساژ قلبی را اجرا کنید. در صورت داشتن تنفس ، فرد مسموم را در وضعیت بهبود قرار دهید. با مرکز اورژانس تماس بگیرید و آمبولانس درخواست کنید. مراقب فرد مسموم باشید تا کمک پزشکی برسد.استفراغ را القا نکنید.
▪ سعی کنید گیاه سمی را شناسایی کنید و مشخص کنید کدام بخش آن خورده شده است . فوراً; کمک طبی درخواست کنید تا درمان مناسب آغاز شود.
▪ هرگونه تکه کوچک گیاه را که پیدا کرده اید، به همراه نمونه های ماده استفراغ شده نگه دارید تا به پزشک نشان دهید یا همراه فرد مسموم به بیمارستان یا مرکز بهداشتی درمانی بفرستید.

مریم صابونی
روزنامه تهران امروز