ترومای مغزی

● تقسیم بندی آسیب های ناشی از ضربه های مغزی:  
1) اولیه: آسیب هایی که در حین تروما ایجاد می شود.
2) ثانویه: آسیب هایی که پس از تروما یعنی حین انتقال وغیره اتفاق می افتد.
● انواع آسیب های اولیه سر متعاقب تروما:
1) آسیب پوست سر( توجه: ارتباط مستقیمی بین آسیب پوست سر و مغز وجود ندارد).
2) شکستگی های جمجمه:
الف) شکستگی های خطی: نشان دهنده ورود یک ضربه منتشر قوی به سر می باشد.
ب) شکستگی های دپرس: نشان دهنده ورود یک ضربه قوی به یک یک قسمت سر می باشد.
ج) شکستگی قاعده جمجمه
3) ضایعات نفوذی و سوراخ کننده مغزی مثل چاقو و گلوله: نکته ضروری در این ضربه ها این است که به هیچ وجه نباید جسم نفوذی را بجز در اتاق عمل خارج نمود.
4) آسیبهای اولیه داخل جمجمه ای:
1) هماتوم ها:
الف) هماتوم های اپیدورال
ب) هماتوم های ساب دورال
ج) هماتوم های اینترا سربرال
2) کونتوزیون ها
▪ معیار کلاسکو GCS( مهمترین فاکتور پروگنوستیک در بیماران ضربه مغزی):
1) باز کردن چشم : 4 نمره
2) پاسخ کلامی : 5 نمره
3) پاسخ حرکتی : 6 نمره
● انواع آسیب های مغزی از نظر شدت:
1) ضربه های مغزی خفیف: 15- 13: GCS
2) ضربه های مغزی خفیف: 12- 9: GCS
3) ضربه های مغزی خفیف: 8- 4: GCS
4) مرگ مغزی 3: GCS
● درمان بیماران ضربه مغزی قبل از رسیدن به بیمارستان:
1) باز کردن راه هوایی
2) برقراری تنفس
3) گرفتن رگ برای اصلاح کمبود حجم احتمالی در سیستم گردش خون و کنترل خونریزی
4) فیکس کردن گردن و ستون فقرات پشت و کمر
5) بررسی سریع سایر نقاط بدن و انجام اقدامات لازم
6) تعیین سطح هوشیاری
7) بدست آوردن اطلاعات کافی در مورد مکانیسم ضربه
8) انتقال درست و مطمین بیمار به مراکز درمانی
● سه عامل بسیار مهم برای کمک موثرتر و ارزشمندتر به بیماران ترومایی
1) دانش
2)سرعت
3) دقت
● درمان در بیمارستان
1) مطمین شدن از برقراری راه هوایی مناسب ( نکته کلیدی: تمام بیماران با GCS 8 و کمتر نیازمند لوله تراشه هستند).
2) مراقب باشیم تمام بیماران مبتلا به تروما دچار آسیب ستون فقرات گردن هستند مگر خلافش ثابت شود.
3) اصلاح هیپو تانسیون و جایگزینی حجم( نرمال سالین، سالین هیپرتونیک3%، سرم های قندی-نمکی بیشترین مصرف دارند سرمهای رینگر لاکتات و قندی پیشنهاد نمی گردد).
● علل هیپو تانسیون در بیماران ترومایی:
1) خونریزی و از دست دادن حجم( شایعترین علت)
2)آسیب های ساقه مغز و نخاع
● ارزیابی اولیه سیستم عصبی
1) تعیین سطح هوشیاری
2) وضعیت مردمک ها و پاسخ آنها به نور( مراقب آنیزو کوری باشید)
3) توجه به علایم شگستگی قاعده جمجمه
4) پوست سر را لمس کنید( پارگی ها، اجسام خارجی و ...)
5) بررسی بالینی علایم ستون فقرات و نخاع
ـ نکته: اولین گرافی در بیماران مولتیپل تروما چیست؟ گرافی لترال از گردن
● اندیکاسیون های سی تی اسکن از مغز:
1) GCS کمتر از 14
2) 15= GCSدر حضور علایم: فراموشی پس از ضربه، علایم عصبی موضعی

محمد رضا یگانه خواه
مقالات ارسالی به آفتاب