زردی چشمانتان را جدی بگیرید

آیا تاکنون هپاتیت گرفته اید یا کسی را در اطرافیانتان می شناسید که دچار این بیماری شده باشد؟! چه کسانی بیشتر در معرض این بیماری هستند و رفتار شما با این افراد چگونه است و چطور می توانید خود را از سرایت این بیماری ایمن کنید؟!  
شاید باور نکنید اگر بگوییم هپاتیتA یکی از بیماری های شایعی است که بیش از 90 درصد مردم به آن مبتلا می شوند. بله آمار بالایی است ولی برای راحت کردن خیال شما باید گفت که این نوع از هپاتیت، بیماری خود محدود شونده ای است که خود به خود با گرفتن زردی مختصر و بدون مصرف دارویی بهبود می یابد و به دلیل مزمن نبودنش جای هیچ گونه نگرانی باقی نمی گذارد.
برای آشنایی بیشتر با این بیماری، دکتر محمد کعبه منور، متخصص بیماری های عفونی و عضو هیات علمی دانشگاه، به سوالات جام جم پاسخ می دهد.
هپاتیت به معنی التهاب بافت کبد است که این التهاب می تواند از علل مختلفی نشأ;ت بگیرد ولی آنچه که به صورت عام مورد توجه است التهاب ویروسی بافت کبد است که عاملش ویروس ها هستند.
دکتر کعبه منور با اشاره به این که داروها، بیماری های عروقی و باکتری ها نیز می توانند کبد را دچار التهاب کنند، هپاتیت را به چند بخشA ،B ،C ،D ،E ،F و G تقسیم می کند.
▪ هپاتیت A و B
هپاتیت نوعA با خوردن غذا یا نوشیدن آبی که با ترشحات انسانی آلوده شده باشد، ایجاد می شود. گفته می شود ویروس هپاتیتA وE معمولا از طریق آب های آلوده و غذا وارد بدن می شوند، دکتر کعبه منور دراین باره می گوید: این نوع هپاتیت از طریق دهان انتقال می یابد و خودمحدودشونده است که با رعایت اصول بهداشتی می توان از این بیماری مصون ماند (تنها مورد خطر این نوع هپاتیت در زنان باردار مشهود است) .
وی همچنین خاطرنشان می کند: در هپاتیت نوعB بیشترین راه انتقال از طریق انتقال خون (مادر به جنین) و سرسوزن های آلوده صورت می گیرد که خوشبختانه با اجرای طرح واکسیناسیون اجباری این واکسن، آمار بالای 4 درصدی مبتلایان به 2 درصد کاهش یافته است.
گفتنی است، می توان با غربالگری مادران باردار تا حد زیادی از این بیماری پیشگیری کرد و حتی با تجویز دارو پس از تولد نوزاد، از پیشرفت این بیماری در مادر و کودک جلوگیری به عمل آورد.
▪ هپاتیت C
انتقال خون، سرنگ و سوزن های مشترک و تماس های جنسی از راه های انتقال این نوع از هپاتیت است که متاسفانه بیشترین آمار از هپاتیتC به افرادی که اعتیاد تزریقی دارند یا با سوزن های مشترک، اقدام به خالکوبی می کنند، اختصاص دارد.
این عضو هیات علمی دانشگاه با اعلام این مطلب، رعایت بهداشت، بیماریابی و درمان بیماری را از راه های جلوگیری و پیشرفت بیماری ذکر کرده و اظهار می کند: از میان هپاتیت ها، انواعD ،E ،F وG از شیوع کمتری برخوردارند.
آمار نشان می دهد که 90 درصد از افراد، قبل از این که به 18 سالگی برسند، هپاتیت هایA وB را بدون این که از آن مطلع شوند، تجربه کرده اند و اکنون با توجه به وضعیت بهداشتی، این روند روبه کاهش است.
▪ هپاتیت D
این نوع از هپاتیت همزمان با هپاتیتB منتقل می شود و فردی که دچار هپاتیتB است و بیماری وی از کنترل خارج شده است، مستعد هپاتیتD می شود.
این پزشک متخصص با بیان این مطلب می افزاید: علایم بیماری بسته به شرایط متفاوت است و در صورتی که بیماری به صورت حاد تظاهر کند، شروعش با بی اشتهایی، آبریزش، کوفتگی بدن و علایمی شبیه سرماخوردگی است که پس از گذشت چند روز ادرار پررنگ می شود و ناحیه سمت راست قسمت فوقانی شکم دردناک و فرد دچار تهوع و گاه زردی سفیده چشم می شود.
● عوارض بیماری
تحقیقات نشان می دهد که از هر چند هزار نفر فرد مبتلا یک نفر دچار کمای کبدی و اغما و تظاهرات خونریزی دهنده و تهوع می شود.
دکتر کعبه منور می افزاید: آنچه در هپاتیت ها خطرناک است، مزمن شدن آنهاست که بیشتر در هپاتیت نوعC مشهود است؛; در صورتی که عامه مردم بر این تدبیر اشتباهند که هپاتیت نوعB این حالت را به وجود می آورد.
وی در ادامه ابراز می کند؛; تقریبا 60 درصد از مبتلایان به هپاتیت نوعC به سمت مزمن شدن می روند که با علایم درگیری کبدی به صورت کوچک شدن کبد، بزرگ شدن طحال و آب آوردن شکم و بدون اطلاع از بیماری با مزمن شدن هپاتیت به پزشک مراجعه می کنند.
● هپاتیت B یا سرطان کبد؟!
درمان بیماری بستگی به درجه و نوع آن دارد؛; ولی معمولا وقتی هپاتیت مزمن شده باشد، با تکه برداری از کبد و با توجه به شدت بیماری، مراحل درمان آغاز می شود.
به گفته این عضو هیات علمی دانشگاه، اکثر مردم بر این اندیشه اند که با ابتلا به هپاتیتB ، دچار سرطان کبد شده اند؛; در صورتی که در 90 درصد مواقع افراد مبتلا به این نوع از هپاتیت، درمان می شوند و فقط 10 درصد از بیماران به سوی مزمن شدن می روند که از این آمار نیز 3 درصد (3 نفر از مبتلایان) دچار هپاتیت مزمن و سیروز کبدی می شوند.
هپاتیتC نیز همانند سایر انواع بیماری درمان های خاص خود را دارد و این در شرایطی است که فرد در مراحل انتهایی بیماری مراجعه نکرده باشد؛; ولی اگر نسج کبد از بین رفته و علایم سیروز ظاهر شود، دیگر کاری جهت درمان نمی توان انجام داد.
به گفته این متخصص عفونی، سیروز به مرحله انتهایی بیماری کبدی گفته می شود که سطح کبد چروک و نهایتا از بین می رود.
● خود را در برابر هپاتیت واکسینه کنید
در حال حاضر واکسنی که در کشور ما مورد استفاده است، واکسن هپاتیت نوعB است که طی 3 نوبت (حال، یک ماه بعد و 6 ماه بعد) تزریق می شود که در صورت لزوم فرد 10 سال بعد احتیاج به تزریق مجدد آن دارد.
دکتر کعبه منور با اشاره به این که 98 درصد از افراد با این واکسیناسیون ایمن خواهند شد، در پایان یادآور می شود؛; افراد با رعایت نکات بهداشتی، عدم مصرف آب و غذای آلوده و عدم استفاده از سرنگ مشترک در خالکوبی ها و سایر مواردی که باعث خونریزی می شوند، هیچ گاه دچار بیماری مهلک هپاتیت نخواهند شد.

روزنامه جام جم www jamejamonline ir