آنژین صدری

● ساختمان قلب  
قلب یک عضو توخالی و عضلانی است که در وسط قفسه سینه و پشت جناق سینه قرار دارد وزن و اندازه قلب تحت تاثیر سن، جنس، وزن بدن، میزان فعالیت بدنی و بیماری قلبی میتواند متفاوت باشد. قلب دایما با هر طپش خون حاوی اکسیژن و مواد غذایی را به تمام قسمت های بدن پمپ می کند. عضله قلب خودش نیز به اکسیژن و مواد غذایی نیاز دارد. عضلات قلب توسط دو شـریـان کـرونـر راست و چپ که روی سطح خارجی قلب قرار دارند خون غنی شده از اکسیژن و مواد غذایی را به ماهیچه قلب می رسانند . این شریان ها ممکن است به علت جمع شدن مواد چرب طی سالیان دراز در جـدار داخلی آنها باریک گردند، با تنگی عروق و کاهش جریان خـون، اکسیژن رسانی به عضلات قلب کاهش می یابد و آنژین صدری شروع می شود.
● عـلت آتـرواسـکـلـروز و تنگی شریان کرونر
1) سیگار
2) پر فشاری خون
3) چربی خون
4) مرض قند
5) چاقی
6) الکل
7) سابقه فامیلی
8 ) عدم تحرک
9) استرس
10) مصرف کوکایین
11) سن بالای 55سال
● آنژین صدری چیست ؟
آنژین صدری یک سندرم بالینی است که معمولاً; بوسیله حملات مکرر درد و فشار در قسمت قدامی قفسه سینه مشخص میشود و ممکن است این درد به بازوها، گردن، صورت، پشت، یا شکم شما کشیده شود. علایم و نشانه های این بیماری معمولا ظرف کمتر از 10 دقیقه کاهش می یابد، در بعضی از افراد این سفتی و انقباض بسیار حاد و دردناک و در بعضی یک ناراحتی جزیی است. علت آنژین صدری، جریان خون ناکافی در شریان های کرونر است، که سبب کاهش تامین اکسیژن به عضلات قلب می شود.
● انواع آنژین صدری :
1) آنژین صدری پایدار(Stable Angina): درد قابل پیش بینی و مداوم که در هنگام فعالیت اتفاق می افتد و با استراحت یا استعمال نیتروگلیسیرین بهبود مییابد.
2) آنژین صدری ناپایدار (Unstable Angina): بیانگر وخیم تر شدن وضعیت سرخرگهای کرونری است . به دلیل شروع ناگهانی این عارضه، نمیتوان شروع درد را پیش بینی کرد. نسبت به آنژین صدری پایدار ، درد شدیدتر و طولانی تر است. حملات آنژینی میتواند موقع استراحت بوقوع پیوندد و داروهایی که بیمار جهت رفع درد استعمال میکند همیشه جواب نمیدهد .
3) آنژین واریانت(Variant Angina ): درد در هنگام استراخت همراه با تغییرات نوار قلب که قابل برگشت است که علت ممکن است بخاطر اسپاسم شریان کرونر باشد.
4) ایسکمی خاموش: با توجه به تغییرات نوار قلبی( مخصوصاً; در حین ورزش)، بیمار هیچ نشانه ای را گزارش نمی کند.
● علایم شایع
1) احساس سنگینی ، فشار یا درد در بخش میانی قفسه سینه( بیمار دیابتی ممکن درد شدید همراه با آنژین نداشته باشد)
2) درد ممکن است با تنگی نفس و تعریق همراه باشد
3) احساس خفگی، سوزش و گرفتگی گلو
4) انتشار درد به گردن، فک، دندانها، شکم، گوشها، قسمت فوقانی پشت، شانه ها، بازوی چپ و یا هر دو بازوی چپ وراست.
5) احساس ضعف یا بی حسی در بازوها، مچ ها و دستها
6) رنگ پریدگی، تعریق، گیجی، احساس سبکی در سر، تهوع و استفراغ و اضطراب
7) خستگی بدون علت مشخص
8) سوء هاضمه
● آغازگرهای آنژین صدری:
ـ فعالیت های شدیدجسمی مانند بالارفتن از پله، بالا رفتن از سر بالایی، ورزش، حمل کردن اشیاء و غیره (به علت افزایش نیاز عضلات قلب به اکسیژن)
ـ واکنشهای هیجانی شدید نظیر خشم و هیجان زدگی.
ـ مصرف غذاهای پر حجم وسنگین.
ـ سرما و گرمای شدید.
ـ فشارخون خیلی بالا
ـ کم خونی
ـ بیماری دریچه قلب
ـ پرکاری تیرویید
● پیشگیری از آنژین صدری
ـ درمان فشارخون بالا
ـ درمان مرض قند در صورت ابتلاء
ـ ترک سیگار
ـ خوردن غذاهای کم چرب و کم نمک
ـ کاهش وزن در صورت اضافه وزن
ـ اجتناب از عوامل فیزیکی یا عاطفی استرسزا که باعث بروز حمله آنژین صدری می شوند.
ـ پس از مشورت با پزشک ، به طور منظم ورزش کنید.
● روشهای تشخیصی:
1) تست ورزش: ثبت فعالیت قلب توسط دستگاه الکتروکاردیوگرام(ECG) هنگامی که بیمار روی دوچرخه ثابت و یا دستگاه تردمیل(دو ثابت) در حال فعالیت است.
2) آنژیوگرافی عروق کرونر: ابتدا یک لوله بلند، باریک و تو خالی(کاتتر) از طریق شریان کشاله ران به سمت قلب هدایت میگردد. هنگامی که کاتتر به شریان های کرونر رسید ماده رنگی خاصی به آن ناحیه تزریق میگردد. سپس به کمک اشعه X از شریانهای کرونر عکسبرداری گردیده و تنگی وانسداد آنها را شناسایی میکنند.
● درمان آنژین صدری:
1) دارو درمانی:
الف) مصرف نیتروگلیسرین: نیتراتها عامل اصلی در درمان آنژین صیری هستند. نیتراتها با گشاد کردن عروق باعث افزایش خونرسانی به قلب می شوند. نیتروگلیسرین میتواند از راههای متعددی همچون؛; قرص، اسپری زیرزبانی، پماد موضعی، وریدی و قرص زیر زبانی داده شود.
● طریقه مصرف نیتروگلیسیرین زیر زبانی:
1)بیمار باید در هنگام درد قفسه سینه بنشیند و یک قرص زیر زبانی را در زیر زبان قرار دهد و پنج دقبقه صبر نماید.
2) اگر درد بعد از مصرف اولین قرص برطرف نشد یک قرص دیگر زیر زبان گذاشته و مجدداً; پنج دقبقه صبر نماید.
3) اگر درد بعد از دومین قرص برطرف نشد یک قرص دیگر را زیر زبان گذاشته و با مراکز پزشکی تماس بگیرد( شخصاً; رانندگی نکنید).
● نکات مورد توجه در مورد قرص زیر زبانی:
1) هنگام گذاشتن قرص باید دهان مرطوب باشد و تا زمانی که قرص حل نشده بزاق را نبلعد.
2) در صورت درد شدید بیمار میتواند قرص را بین دندانها خرد کند تا جذب سریعتر شود.
3) بیمار حتماً; باید در تمام اوقات آنرا همراه داشته باشد.
4) احتمال ایجاد گرگرفتگی ، سردرد ، کاهش فشار خون، طپش قلب ، سردرد پس از مصرف وجود دارد.
5) برای بر طرف شدن سردرد میتوان از قرص استامینوفن استفاده کرد.
6) باید از فاسد نبودن دارو مطمین باشید، در صورتی که احساس سوزش روی زبان ویا سردرد دارید قرصهای نیتروگلیسیرین سالم هستند.
7) دارو به مرور زمان فاسد می شود و بهتر است هر 6 ماه عوض شود.
8) قرصهای نیتروگلیسیرین در اثر گرما ، رطوبت، هوا، نور و باگذشت زمان اثر دارویی خود را از دست می دهند پس هر شش ماه یکبار باید این قرصها را تجدید کرد.
9) این دارو باید در ظروف شیشه ای دربسته و تیره رنگ نگهداری شوند.
10) نباید مصرف داروهای قلبی مخصوصاً; ترکیبات نیترات را به طور ناگهانی قطع کرد.
ب) استفاده از بتابلوکرها:
بتا بلوکرها( پروپرانولول، متورال) با کاهش تعداد ضربان قلب و کاهش قدرت انقباضی قلب باعث کاهش نیاز قلب به اکسیژن می شوند. این داروها وقوع آنژین صدری، سکته قلبی را کاهش می دهند. این داروها نباید بطور ناگهانی قطع شوند زیرا ممکن است آنژین را بدتر و باعث سکته قلبی شوند.
عوارض جانبی این داروها؛; کاهش فشارخون، کاهش شدید ضربان قلب، بلوک های قلبی، افسردگی، خستگی، کاهش میل جنسی است. این داروها علایم آسم را شدیدتر میکنند و در حین مصرف باید مواظب علایم کاهش قند خون در افراد دیابتی بود.
ج) کلسیم بلوکر ها:
کلسیم بلوکرها ( دیلتیازم، آملودیپین، کاپتوپریل) با کاهش تعداد ضربان قلب و کاهش قدرت انقباضی قلب و گشاد کردن عروق خونی باعث کاهش نیاز قلب به اکسیژن می شوند.
این داروها در افرادی که دچار عوارض جانبی بتابلوکرها و نیتراتها میشوند یا علاوه بر مصرف بتابلوکرها و نیتراتها هنوز درد دارند ممکن است استفاده شوند.
د) داروهای ضد پلاکت و ضد انعقادی
این داروها ( آسپرین، کلوپیدرول، تیکلوپیدین، هپارین) برای جلوگیری از تجمع پلاکتها و ایجاد لخته که مانع جریان خون می شوند تجویز می شوند.
ه) تجویز اکسیژن
اکسیژن درمانی معمولاً; از آغاز درد سینه، بعنوان تلاشی برای افزایش مقدار اکسیژن قلب و کاهش درد تجویز می شود.
2) کنترل عوامل خطرساز و تغییردر روش زندگی: ترک سیگار، کاهش وزن، افزایش تحرک، ورزش کردن، رژیم کم چربی و استفاده از روغن های مایع .
3) عمل جراحی
فرق بین آنژین صدری و سکته قلبی چیست ؟

محمد رضا یگانه خواه
مقالات ارسالی به آفتاب