اهمیت مطالعه در رشد و شکوفایی استعداد

مطالعه مانند هر کار یا فعالیت دیگر، نیازمند استفاده از روش درست است. رشد و شکوفایی استدادها، توانایی و دانش هر انسان به کمیت و کیفیت مطالعه او بستگی دارد. اگر به دقت بررسی کنیم خواهیم دید که یکی از دلایل افت تحصیلی برخی از دانشآموختگان این است که شیوه مطالعه آنها بر طبق روش ها و اصول صحیح نیست و نه اینکه مطالعه نمی کنند، بلکه رعایت نکردن اصول بهداشت مطالعه موجب پایین آوردن سطح کارآیی و بازدهی آنان، تضعیف روحیه و کاهش اعتماد به نفس و خستگی و افسردگی از مطالعه می شود. واقعیت این است که در دنیای امروز که عصر ارتباطات و نبرد اندیشه ها است و مغزها با انبوه فرآیند اطلا عات اعم از کتاب، مجله، روزنامه و غیره مواجه است نمی توان با همان روش قدیمی پیش رفت. در جهان امروز مطالعه، ضرورت پیشرفت است. در اینجا به ذکر نکاتی می پردازیم که رعایت آنها در هنگام مطالعه تقریبا برای همه افراد مفید وضروری به نظر می رسد.  
▪ هدف:
قبل از شروع مطالعه حتما هدف را مشخص کنید. هدف از مطالعه می تواند شامل لذت بردن از یک داستان، فهمیدن یک مطلب، شرکت در کنکور و یا آمادگی برای امتحان باشد.
▪ برنامه ریزی:
برای کارهای روزمره و تصمیم های خود برنامه داشته باشید. برنامه ریزی، همت و پشتکار پله های موفقیت را تشکیل می دهند. بر طبق برنامه عمل کنید و از این که نتوانستید تمامی برنامه را در مدت مقرر تمام کنید، مایوس نشوید و حتما در برنامه، ساعت جبرانی داشته باشید.
▪ خونسردی:
دلهره واضطراب ، عدم موفقیت را در بر دارد و شما را به سوی شکست خواهد کشاند. به شکست فکر نکنید و هرگونه دلهره و اضطراب را با ایجاد فکر مثبت و اعتماد به نفس از بین ببرید.
▪ به خاطر سپردن:
سعی کنید مطلب را بفهمید و خلاصه آن را در ذهن خود تکرار کنید.
▪ اجتناب از مطالعه اجباری:
هنگامی که بسیار خسته هستیدو یا بعد از مدتی که از مطالعه خسته شده اید، تمرکز حواس خود را از دست داده اید بهتر است سعی نکنید مطالعه خود را به صورت اجباری ادامه دهید زیرا این امر باعث دلزدگی شما از مطالعه می شود.
▪ علاقه:
اگر مطلب را با علاقه برای فهمیدن یا برای درک مطلب با یک هدف مشخص بخوانید آنهارا بهتر درک می کنید و بیشتر به خاطر خواهید سپرد.
▪ تمرکز حواس:
برای به خاطر سپردن و به یادآوردن هر مطلب باید تمرکز حواس داشته باشید. زمانی که حواس به چیز دیگری متوجه است، حافظه نمی تواند مطلبی را به خاطر بسپارد یا به یاد آورد.
▪ فهمیدن مطالب:
حتی الامکان سعی کنید که مطالب را بفهمید و به خاطربسپارید، زیرا مطالبی که طوطی وار حفظ شده اند خیلی زود فراموش می شوند.
▪ فشار نیاوردن به حافظه:
از فشار آوردن به حافظه خود و متراکم کردن زمان فراگیری جدا بپرهیزید. در فعالیت های ذهن بین هر 30 تا 40 دقیقه یک بار، به مدت 5 دقیقه استراحت کنید.
▪ تکرار:
تکرار مهم ترین و اساسی ترین مرحله یادگیری است.
▪ طبقه بندی مطالب:
هر قدر نکات به خاطر سپرده شده به هم مرتبط تر باشند و منظم تر طبقه بندی شوند بهتر در خاطره می مانند و به یاد آوردن آنها راحت تر است.
▪ خط کشیدن زیر عبارات مهم:
خط کشیدن زیر عبارات مهم در بازخوانی و تمرکز بیشتر روی آنها موثر است.
▪ زمان مطالعه:
با توجه به اینکه تحقیقات نشان داده است مطالعه در هنگام شب، قبل از خواب و صبح زود کارآمدتر است پس بیشتر در این مواقع مطالعه و سعی کنید زمان مشخصی در هر روز برای مطالعه در نظر بگیرید، به طوری که در آن زمان به هیچ کار دیگر نپردازید و آمادگی کامل برای مطالعه داشته باشید.
▪ وضعیت بدن در هنگام مطالعه:
نشستن پشت میزکار بهترین وضعیت مطالعه است، لذا از درازکشیدن پرهیز کنید که تمرکز حواس را از بین می برد و موجب خواب آلودگی می شود.
▪ یادداشت برداری و خلاصه برداری:
با یادداشت برداری و خلاصه نویسی می توانید مطالبی را که نیاز به اندیشه و تفکر بیشتری دارند و باید آنها را حفظ کنید راحت تر به خاطر بسپارید.
▪ تندخوانی:
سعی کنید تندخوانی رابیاموزید و تمرین کنید که تند بخوانید تندخوانی باعث صرفه جویی در وقت و تمرکز حواس می شود.
▪ برقراری پیوند بین مطالب آموخته شده:
بین مطالب جدیدی که می خواهید یاد بگیرید و مطالبی که قبلا آموخته اید، پیوند برقرار کنید.
▪ تصویرسازی ذهنی و تجسم عینی:
در هنگام مطالعه برای یادگیری مطالب از تصویرسازی ذهنی و تجسم عینی استفاده کنید این تصاویر در بازیابی و به خاطر آوردن مطالب نقش به سزایی دارد.
▪ وقت کافی برای مطالعه:
میزان یادگیری با مدتی که صرف آن می شود رابطه نزدیک دارد. بنا بر این توصیه می شود که برای مطالعه وقت کافی در نظر بگیرید.
▪ از برخواندن:
از برخواندن مطالبی که قبلا یاد گرفته اید برای شخص دیگری که بتواند اشتباهات شما را اصلا ح و جا افتادگی های آن را گوشزد کند بسیار مفید است.
▪ برگه نکته ها:
استفاده از برگه نکته ها(نوشتن نکته های مهم و دارای اهمیت خاص و دادن تعریفی از آن به زبان خودتان برای دیگران) نیز می تواند شگردی برای مطالعه باشد.
تغذیه مناسب اعم از غذا و اکسیژن:
ذهن آدمی همچون اعضای دیگر بدن برای فعالیت های خود روزانه به مواد غذایی و اکسیژن کافی نیازمند است باید با تغذیه مناسب، انرژی مورد نیاز بدن را تامین کند. همچنین تغذیه مناسب یکی از عوامل موثر در افزایش کارایی حافظه است.
▪ استفاده از نقشه ها و تصاویر:
سعی کنید از نقشه ها و تصاویر و نمودارهای کتاب حداکثر استفاده را بکنید.
▪ ساده کردن:
مطالب دشوار را به قسمت های ساده تر و کوچک تری تقسیم کنید.
▪ عدم استفاده از دخانیات:
استفاده از سیگار و دخانیات نه فقط موجب خستگی زودرس چشم و روان می شود بلکه عمل طبیعی نظام عصبی و حافظه را مختل می کند و تاثیرات دایمی بر روی حافظه می گذارد. بنابراین منطقی نیست که دخانیات را وسیله ای برای رفع خستگی یا عاملی برای افزایش تمرکز حواس بدانیم. چرا که سیگار با کم کردن میزان اکسیژن مغز، بازدهی آن را کاهش می دهد.
▪ سلامت و آرامش ذهنی و عاطفی:
وجود سلا مت و آرامش ذهنی و عاطفی شرط اصلی مطالعه خوب است. بنابراین باید تلا ش کنید که در آرامش فکری هر چه بیشتر به مطالعه بپردازید و در پی ایجاد آرامش فکری و بهداشت روانی باشید.

نویسنده کبری ایلیایی
روزنامه مردم سالاری www mardomsalari com