تاثیر اشتغال زنان بر رضایت همسرانشان از زندگی
پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر اشتغال زنان بر رضایت همسرانشان از زندگی مشترک صورت گرفته است.چهارچوب نظری پژوهش بر اساس نظریات دوگانگی نقش زن (نظریه فرهنگ، نظریه نقش اقتصاد و نظریه شبکه) و نظریات ثبات و استحکام خانواده (نظریه کارکردگرایی، نظریه مبادله و نظریه برابری) تنظیم شده است...
چهارچوب نظری پژوهش بر اساس نظریات دوگانگی نقش زن (نظریه فرهنگ، نظریه نقش اقتصاد و نظریه شبکه) و نظریات ثبات و استحکام خانواده (نظریه کارکردگرایی، نظریه مبادله و نظریه برابری) تنظیم شده است.
روش تحقیق مورد استفاده در این کار روش پیمایشی بود. با توجه به تعداد افراد جامع آماری که 350 نفر بودند با استفاده از جدول کرچسی و مورگان حجم نمونه 140 نفر در نظر گرفته شد و اطلاعات لازم برای کار با روش پرسشنامه از افراد نمونه که به روش نمونه گیری طبقه بندی ساده انتخاب شده بودند گرد آوری گردید و داده ها در پایان با روش های مختلف آماری و با استفاده از برنامه نرم افزاری spss تجزیه و تحلیل شدند و در جداول یک بعدی دو بعدی توصیف شدند و در بخش بعدی یافته های آماری توضیح داده شدند. در بین 10 متغیری که تأثیرشان بر متغیر رضایت از زندگی مشترک سنجیده شد، بین متغیرهای سن مردان، سن زنان، میزان درآمد مردان، میزان درآمد زنان، تعداد فرزندان، تحصیلات مردان و رضایت شغلی مردان با متغیر وابسته ارتباط معنی دار آماری دیده نشد و بین متغیرهای نوع شغل مردان، میزان مسیولیت پذیری زنان و میزان ارتباط با اقوام و اطرافیان با متغیر وابسته (رضایت از زندگی مشترک) ارتباط معنی دار آماری وجود داشت که با توجه به این مسیله در فصل آخر تحقیق به ارایه راهکارهایی جهت بهبود وضعیت رضایت از زندگی مشترک در بین زوجین داده شد.
مشارکت زنان بطور چشمگیر در زمینه های مختلف اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و... از بعد از جنگ جهانی دوم آغاز شد و فعالیت زنان در هر یک از این زمینه ها پیامدهای منفی و مثبتی در پی داشته است.
نقش شغلی زنان، نقشی جدید در مقایسه با نقش های سنتی همسری و مادری مطرح و عوامل متعددی می توانند بر احراز نقش شغلی زنان یا عدم آن و ادامه یا ترک آن موثر واقع شوند.
شایسته است جهات مثبت و امتیازات نقش اشتغال زنان از ابعاد مختلف اجتماعی و اقتصادی و فرهنگی برای افراد جامعه چه زن و چه مرد مورد شناسایی و تاکید قرار گیرد. پرداختن به نقش اشتغال برای زنان در کنار نقش های خانوادگی، وظیفه ی سنگین و خطیری است که بر دوش مادران نهاده می شود (احمدی نیا، 1383: 340).
بطور کلی بیرون رفتن زن از خانه و چند ساعتی از روز را در اجتماع بودن باعث می شود که رفتار وی در خانواده هم تحت تاثیر قرار گیرد و در مواردی وظایف مادری و همسری را هم به نحو بهتری انجام دهد و یا به عکس.تاثیری که اشتغال زنان بر رضایت زناشویی (چه از جهت منفی و چه از جهت مثبت) می گذارد آنچنان ابعاد وسیع و گسترده ای را دارد که بسیاری از جامعه شناسان، روانشناسان و اقتصاددانان به این قضیه می پردازند. به نظر می رسد که زنان هنگامی که به استقلال مالی می رسند،آرامش خاطر بیشتری دارند و همین آرامش خاطر تاثیر بسزایی بر روابط وی با همسر، بچه ها و سایر اقشار جامعه می گذارد که باعث به وجود آمدن رضایت زناشویی در زندگی می شود.
● بیان مسیله
تاثیری که کار زن و درآمد وی در ابعاد مختلف زندگی دارد بر کسی پوشیده نیست خصوصاً اثری که این درآمد بر رفاه خانواده و رضایت زناشویی می گذارد. امروزه رفاه خانواده در جوامع بسیار مهم است و اعضای آن خصوصاً زن و شوهر تلاش خود را انجام می دهند تا از هر جهت به آرامش و خوشبختی و رضایت برسند.
اشتغال زنان در فعالیت های اقتصادی خارج از چهارچوب خانوار که طی چند دهه گذشته تدریجاً اهمیت یافته مسایلی را مطرح کرده است که به دلیل اهمیت، موضوع پژوهشهای متعددی قرار گرفته است و از آنجا که این امر خصوصا در ایران با شتابزدگی در میان برخی از گروه ها مطرح گردید و در عین حال شرایط اجتماعی، فرهنگی جامعه ایران در خیلی موارد پویایی مناسب با آن را نداشته است، اشتغال زنان از سویی با مسایل حاد -در برخی از موارد- مواجه گردیده و از سویی دیگر اختلاف عقیده در میان توده های مختلف مردم موجب شد(ساروخانی، 1379 : 178).
از جمله این عوامل رضایت یا عدم رضایت زناشویی است. اگر بخواهیم رضایت زناشویی را در خانواده ایجاد کنیم باید به دنبال عواملی باشیم که موجب ایجاد رضایتمندی می شود و خانواده ها را به سوی آن ترغیب کنیم. یکی از این عوامل اشتغال زنان است. مشارکت روزافزون زنان در بیرون از خانه باعث تقویت حس اعتماد به نفس و استقلال و افزایش قدرت تصمیم گیری و برخورد مناسب با و حوادث زندگی و اثر مطلوب بر روابط خانوادگی بر جای گذارده است.مطالعات زیادی نشان داده که یکی از مهمترین عوامل موثر بر رضایت زناشویی مسیله اقتصادی و درآمد است، چنانچه این درآمد از طرف هر دو زوج باشد باعث سهولت زندگی می شود؛ ولی در کنار این سهولت زندگی، در پاره ای موارد باعث بروز مسایل و مشکلات هم می شود که در این تحقیق به آن پرداخته می شود.
بطور کلی پژوهش حاضر در پی آن است که تاثیر اشتغال و استقلال مالی زنان را بر رضایت زناشویی در بین معلمان زن مدارس دخترانه شهرک معلم شهرستان کرمانشاه بررسی کند. در واقع مساله اصلی اینست که زنان بعد از اشتغال، استقلال مالی پیدا می کنند، چه تاثیری بر زندگی خانوادگی و رضایت همسرانشان از زندگی مشترک می گذارند؟
● ضرورت و اهمیت تحقیق
جهان امروز سیر هزاران ساله ای را برای رسیدن به تمدن جدید گذرانده است که این سیر همچنان ادامه دارد. کشور ایران نیز از این قاعده مستثنی نیست و تلاش می کند تا همگام با کشورهای پیشرفته برای رسیدن به تمدنهای جدید حرکت کند. در این میان گشایش جامعه ایران به سوی آورده های تمدن جدید دگرگونی های بسیاری به بار آورد که از مهمترین آنها حرکت زن از خانه و دستیابی وی به بازار اشتغال است. این پدیده جامعه و مخصوصاً خانواده ایرانی را از جهاتی بسیار تحت تاثیر قرار داد و چهره اشتغال صورتی تازه یافت. با رفتن زنان از خانه و اشتغال آنان اصول زندگی سنتی درهم شکسته شد و در همه زمینه ها محاسن و معایبی را به دنبال داشت؛ انقلابی را در بسیاری از ارکان جامعه به وجود آورد که بیشترین تاثیر آن بر روی ساختار خانواده بوده است.
رضایت زناشویی از عوامل بسیار مهم در زندگی است، در صورت وجود آن در زندگی و خانواده، باعث می شود زوجین آرامش را در زندگی ببینند و با آرامش و رضایت آنها، فرزندان نیز در خانواده به خوبی تربیت می شوند و آثار آن را در جامعه از خود نشان خواهندداد؛ نبود رضایت زناشویی باعث مشکلات و اختلافات زیادی در بسیاری از زمینه ها می شود، حتی در پاره ای موارد زوجین را تا پای میز طلاق هم می کشاند که عواقب بسیار بد و وخیم آن بر کسی پوشیده نیست.
در این میان وجود نگرش منفی مردان نسبت به نقش شغلی زنان و تاثیر عمده ممانعت برخی از مردان از شروع به کار یا ادامه اشتغال همسران، شرایط نابرابری شغلی و درآمدی زنان و مردان در بازار کار، ابراز ناخرسندی شوهران نسبت به کارکردن زنان شاغل، احساس تعارض نقش در مورد مادران شاغل که در نتیجه شرایط اجتماعی فرهنگی مذکور پدید آمده، بعضاً منجر به مشکلات سلامت روانی و جسمانی برای زنان شاغل می گردد (احمدی نیا، 1383 : 340-339). همین مشکلات سلامت روانی و جسمانی در زنان باعث بروز مشکلات در خانواده شده و موجب می شود که زنان مسیولیت های همسری و مادری خود را در خانواده انجام ندهند؛ همین امر اهمیت تحقیق حاضر را دو چندان می کند چرا که خانواده بنیان جامعه است و چنانچه خللی بر آن وارد شود کل جامعه دچار مشکل می شود.
● مبانی نظری (زناشویی):
سازگاری زوجی به معنای عمل کرد و رفتار متناسب زوجین براساس وظایف سنتی و عرفی و قانونی تعیین شده برای هر کدام از آنان در قالب قانون خانواده و خرده فرهنگ است این تناسب عمل کرد می تواند در جنبه های رفتاری، شناختی و عاطفی مطرح شود مهمترین نظریه ای که در مورد سازگاری زوجی وجود دارد، نظریه روان کاوی فیربیرن (1964- 1889) است این نظریه که به ارتباط موضوعی مشهور است، با نظریه فروید متفاوت است.
فیربیرن (1952) معتقد است که چیزی به عنوان نهاد وجود ندارد تنها چیزی که هست من مرکزی است که در هنگام تولد ظاهر می شود من دارای منبع انرژی است، به علاوه به عقیده وی انگیزش اساسی انسان در جهت کاهش اضطراب، تنش و جستجوی لذت و خوشی نیست بلکه انگیزش اولیه رفتار (جستجوی اشیاء) است. فیربیرن معتقد است که رشد شخصیت به وسیله مراحل متمایز از وابستگی، یعنی بوسیله مرحله انتقالی به وابستگی کامل می رسد، منظور از او وابستگی بزرگسالی این است که فرد قابلیت دارد خود را بعنوان یک فرد متمایز از دیگران دریابد به عبارت دیگر فردی که بتواند به روابط مسالمت آمیز با سایر افراد دست یابد؛ وی نیز می خواست مانند سایر روانکاوان نحوه ی پیدایش و ایجاد اختلافات روانی را تبیین کند او هم مثل دیگران به وجود یک تعارض اعتقاد داشت اما معتقد بود که این تعارض ربطی به نهاد ندارد بلکه این تعارض به تجربه های ناهماهنگ فرد با اشیاء مربوط است (خدا رحیمی و همکاران، 1377: 180).
دیکس در مورد روابط شیء موضوعی و مطالعات زوجی می گوید: من در واحد زناشویی از چارچوب فیربیرن برای استخراج تعامل بین دو شخص استفاده می کنم و در ادامه می افزاید که در عمل از حیطه فرهنگ و شخصیت مرتبط با منش ملی به اهمیت مطالعات زناشویی پی برده است وی که به اثرات فرهنگ و نقش خانواده علاقمند بوده است به این نتیجه رسید که الگو های نقش افراد دارای مشکلات زوجی در مورد رفتار خودشان و همسرانشان قویاً به شکل غیر قابل انتقال است در حقیقت این الگو های نقش غیر قابل انتقال، همان واقعیت سنجی ناخود آگا هانه ازدواج هستند که فرد در تعامل روزمره صمیمانه خوا هان آن است.
اما ازدواج که یک رابطه جامعه زاد است در گسترده ترین سطح انبساط دو شخص است (با من های مرکزی آنها) که هر کدام نقش های اجتماعی مشخصی را به سبکی ایفا می کنند. نه تنها نیاز های دیگری را به نحوی که او ادراک می کند برآورده می سازد بلکه به درجات مختلفی لوازم فرهنگی و اخلاقیات جامعه آنان را نیز ارضاء نماید.
ازدواج در سطح عمیق تر، گذر بین خرده هویت های پنهانی زوجین است که در ورای ریشه ظاهری برآورده می شود، لیکن طبق حقایق بالینی پس از یک فاصله زمانی معقول، ممکن است اهداف اجتماعی-زیستی در زوج و من های مرکزی آنها به وسیله فشار های فراتر از طاقت، بخش های پنهانی شخصیت آنان مورد تهدید قرار گیرد.
به نظر دیکس (1963) بر اساس نتایج بدست آمده از موارد بالینی، ناهمخوانی زوجی بوسیله عدم پذیرش شخصیت واقعی دیگری توسط یکی یا هر دو شریک زندگی ایجاد می شود، بطوریکه آنان در کنش متقابل با یکدیگر گاهی از طریق تنبیه یا طرد شدن یا سرزنش کردن شریک زندگی تأیید ناکننده ، به او واکنش نشان می دهند از طرف دیگر هر کدام از زوجین می کوشند تا دیگری را وادار کنند که مطابق با میل و الگو های درونی او رفتار کنند و این نیز موجب افزایش تعارضات زوجین می شود البته این اعمال در سطح ناخود آگا هانه عمل می کنند و بخشی از یک فرایند ساخت و پاخت هستند به همین دلیل نیز ازدواج های سگ و گربه به رغم تحریفات مداوم و رفتار های وابسته به نقش آزارنده و مخرب ادامه می یابند این موارد را فقط می توان با مفاهیم اشتقاق من فیربیرن تبیین کرد (همان: 184-183).
● فرضیات
1) به نظر می رسد بین اشتغال زنان و میزان رضایت همسرانشان از وضعیت زندگی زناشویی رابطه معنی دار آماری وجود دارد.
2) به نظر می رسد بین میزان تحصیلات همسران زنان شاغل و میزان رضایت از وضعیت زندگی زناشویی رابطه معنی دار آماری وجود دارد.
3) به نظر می رسد بین نوع شغل همسران زنان شاغل و میزان رضایتشان از وضعیت زندگی زناشویی رابطه معنی دار آماری وجود دارد.
4) به نظر می رسد بین میزان درآمد زنان شاغل و میزان رضایت همسرانشان از وضعیت زندگی زناشویی رابطه معنی دار آماری وجود دارد.
5) به نظر می رسد بین میزان درآمد همسران زنان شاغل و رضایتشان از وضعیت زندگی زناشویی رابطه معنی دار آماری وجود دارد.
6) به نظر می رسد بین میزان رضایت شغلی همسران زنان شاغل و رضایت آنها از وضعیت زندگی زناشویی رابطه معنی دار آماری وجود دارد.
7) به نظر می رسد بین سن زنان شاغل و رضایت همسرانشان از وضعیت زندگی زناشویی رابطه معنی دار آماری وجود دارد.
8) به نظر می رسد بین سن همسران زنان شاغل (جوانی، میانسالی و پیری) و میزان رضایت از وضعیت زندگی زناشویی رابطه معنی دار آماری وجود دارد.
9) به نظر می رسد بین تعداد فرزندان زنان شاغل و رضایت از وضعیت زندگی زناشویی رابطه معنی دار آماری وجود دارد.
10) به نظر می رسد بین میزان مسیولیت پذیری زنان شاغل و رضایت همسرانشان از وضعیت زندگی زناشویی رابطه معنی دار آماری وجود دارد.
11) به نظر می رسد بین میزان برقراری روابط با اقوام و اطرافیان در همسران زنان شاغل و رضایت از وضعیت زندگی زناشویی آنها رابطه معنی دار آماری وجود دارد.
● روش تحقیق
در این تحقیق با توجه به ویژگی های روش پیمایشی از این روش استفاده شده است.
پیمایش دقیقاً به معنی تکنیک خاصی در گردآوری اطلاعات نیست: هرچند عمدتاً از پرسشنامه استفاده می شود اما فنون دیگری از قبیل مصاحبه عمیق و مصاحبه ساختمند، مشاهده، تحلیل محتوا و جز اینها هم به کار می روند.
● جامعه آماری
جامعه تحقیق عبارت است از همه ی اعضای واقعی یا فرضی که علاقمند هستیم یافته ها و پژوهش را به آنها تعمیم دهیم (دلاور، 1368 : 147).
در این پژوهش جامعه آماری مورد مطالعه را معلمان شهرک معلم شهر کرمانشاه تشکیل می دهند که شامل 350 نفر معلمی بود که در این مدارس به تدریس اشتغال داشتند.
● روش نمونه گیری
در این پژوهش از روش نمونه گیری طبقه بندی که یکی از شیوه های نمونه گیری احتمالی است استفاده شده است نمونه گیری طبقه بندی شکل اصلاح شده ای از نمونه گیری تصادفی ساده و سیستماتیک است ؛این روش ابتدا طبقات مختلف موجود در جامعه را تعیین نموده و سپس مشخص می نماییم که در هر طبقه چه نسبتی از افراد جامعه قرار دارند و برای معرّف بودن نمونه به همان نسبت موجود در جامعه از طبقات مختلف به روش نمونه گیری تصادفی، افراد نمونه را انتخاب می نماییم.
● حجم نمونه
در این پژوهش از جدول کرچسی و مورگان برای تعیین حجم نمونه استفاده شده است، که علت این انتخاب این است که علی رقم بزرگتر شدن حجم نمونه و دشوار شدن کار این روش استاندارد شده است و از نظر محقق اعتبار این روش از روش کوکران به خاطر اشتباهاتی که ممکن است در بدست آوردن متغیرها و محاسبات آن انجام شود، بیشتر است که با توجه به تعداد افراد جامعه آماری (350 نفر) شامل 140 نفر از معلمان می شود.
● روش تجزیه و تحلیل اطلاعات
پس از تکمیل پرسشنامه ها و گردآوری اطلاعات لازم، اطلاعات کلیه ی پرسشنامه ها به کامپیوتر داده شده و با استفاده از برنامه آماری SPSS داده ها تحلیل شدند و در این کار از جداول یک بعدی و دو بعدی و همچنین از شاخصهایی مانند: نما، میانه، میانگین، و نمودارهای هیستوگرام و دایره ای و آزمون های پیرسون، کای دو ، گاما و کندال Tau-c و Tau-b به کار گرفته شده است.
● رد و اثبات فرضیات
▪ فرضیه 1 : رابطه سن مردان و رضایت از زندگی مشترک آنان
با توجه به اینکه متغیر مستقل در این آزمون (سن مردان) در سطح فاصله ای سنجیده شده است و متغیر رضایت از زندگی مشترک نیز به صورت فاصله ای سنجیده شده است از ضریب همبستگی پیرسون برای سنجش فرضیه استفاده شده است، با توجه به نتایج این آزمون که در جدول بالا ذکر شده است و مقدار sig محاسبه شده (670/0) که بیشتر از 05/0 است، فرض H1 رد شده و فرض H0 یعنی عدم وجود رابطه معنی دار آماری بین این دو متغیر تایید می شود.
▪ فرضیه 2 : رابطه سن زنان و رضایت از زندگی مشترک همسرانشان
با توجه به اینکه متغیر مستقل در این آزمون (سن زنان) در سطح فاصله ای سنجیده شده است و متغیر رضایت از زندگی مشترک نیز به صورت فاصله ای سنجیده شده است از ضریب همبستگی پیرسون برای سنجش فرضیه استفاده شده است، با توجه به نتایج این آزمون که در جدول بالا ذکر شده است و مقدار sig محاسبه شده (686/0) که بیشتر از 05/0 است، فرض H1 رد شده و فرض H0 یعنی عدم وجود رابطه معنی دار آماری بین این دو متغیر تایید می شود.
▪ فرضیه 3 : رابطه تعداد فرز ندان و رضایت از زندگی مشترک همسران زنان معلم
با توجه به اینکه متغیر مستقل در این آزمون (تعداد فرزندان) در سطح فاصله ای سنجیده شده است و متغیر رضایت از زندگی مشترک نیز به صورت فاصله ای سنجیده شده است از ضریب همبستگی پیرسون برای سنجش فرضیه استفاده شده است، با توجه به نتایج این آزمون که در جدول بالا ذکر شده است و مقدار sig محاسبه شده (960/0) که بیشتر از 05/0 است، فرض H1 رد شده و فرض H0 یعنی عدم وجود رابطه معنی دار آماری بین این دو متغیر تایید می شود.
▪ فرضیه 4 : رابطه میزان درآمد مردان و رضایت از زندگی مشترک آنان
با توجه به اینکه متغیر مستقل در این آزمون (میزان درآمد مردان) در سطح فاصله ای سنجیده شده است و متغیر رضایت از زندگی مشترک نیز به صورت فاصله ای سنجیده شده است از ضریب همبستگی پیرسون برای سنجش فرضیه استفاده شده است، با توجه به نتایج این آزمون که در جدول بالا ذکر شده است و مقدار sig محاسبه شده (114/0) که بیشتر از 05/0 است، فرض H1 رد شده و فرض H0 یعنی عدم وجود رابطه معنی دار آماری بین این دو متغیر تایید می شود.
▪ فرضیه 5 : رابطه میزان درآمد زنان و رضایت از زندگی مشترک همسرانشان
با توجه به اینکه متغیر مستقل در این آزمون (میزان درآمد زنان) در سطح فاصله ای سنجیده شده است و متغیر رضایت از زندگی مشترک نیز به صورت فاصله ای سنجیده شده است از ضریب همبستگی پیرسون برای سنجش فرضیه استفاده شده است، با توجه به نتایج این آزمون که در جدول بالا ذکر شده است و مقدار sig محاسبه شده (251/0) که بیشتر از 05/0 است، فرض H1 رد شده و فرض H0 یعنی عدم وجود رابطه معنی دار آماری بین این دو متغیر تایید می شود.
▪ فرضیه 6 : رابطه تحصیلات مردان و رضایت از زندگی مشترک آنان
با توجه به اینکه متغیر مستقل در این آزمون (سطح تحصیلات) در سطح ترتیبی سنجیده شده است و متغیر رضایت از زندگی مشترک نیز مجدداً کد گذاری شده و به صورت ترتیبی محاسبه شده است از ضرایب همبستگی تاو کندال b و cو ضریب همبستگی گاما برای سنجش فرضیه استفاده شده است، با توجه به نتایج این آزمون که در جدول بالا ذکر شده است و مقدار sig محاسبه شده (917/0) که بیشتر از 05/0 است، فرض H1 رد شده و فرض H0 یعنی عدم وجود رابطه معنی دار آماری بین این دو متغیر تایید می شود.
▪ فرضیه 7 : رابطه نوع شغل مردان و رضایت از زندگی مشترک آنان
با توجه به اینکه متغیر مستقل در این آزمون (نوع شغل) در سطح اسمی سنجیده شده است و متغیر رضایت از زندگی مشترک نیز به صورت فاصله ای سنجیده شده است از آزمون x2 (کای دو) پیرسون، برای سنجش فرضیه استفاده شده است، با توجه به نتایج این آزمون که در جدول صفحه قبل ذکر شده است و مقدار sig محاسبه شده (00/0) که کمتر از 05/0 است، فرض H0 رد شده و فرض H1 یعنی وجود رابطه معنی دار آماری بین این دو متغیر تایید می شود.
▪ فرضیه 8 : رابطه رضایت شغلی مردان و رضایت از زندگی مشترک آنان
با توجه به اینکه متغیر مستقل در این آزمون (رضایت شغلی) در سطح ترتیبی سنجیده شده است و متغیر رضایت از زندگی مشترک نیز مجدداً کد گذاری شده و به صورت ترتیبی محاسبه شده است از ضرایب همبستگی تاو کندال b و cو ضریب همبستگی گاما برای سنجش فرضیه استفاده شده است، با توجه به نتایج این آزمون که در جدول بالا ذکر شده است و مقدار sig محاسبه شده (912/0) که بیشتر از 05/0 است، فرض H1 رد شده و فرض H0 یعنی عدم وجود رابطه معنی دار آماری بین این دو متغیر تایید می شود.
▪ فرضیه 9 : رابطه مسیولیت پذیری زنان و رضایت از زندگی مشترک همسرانشان
با توجه به اینکه متغیر مستقل در این آزمون (میزان مسیولیت پذیری زنان) در سطح ترتیبی سنجیده شده است و متغیر رضایت از زندگی مشترک نیز مجدداً کد گذاری شده و به صورت ترتیبی محاسبه شده است از ضرایب همبستگی تاو کندال b و cو ضریب همبستگی گاما برای سنجش فرضیه استفاده شده است، با توجه به نتایج این آزمون که در جدول بالا ذکر شده است و مقدار sig محاسبه شده (00/0) که کمتر از 05/0 است، فرض H0 رد شده و فرض H1 یعنی وجود رابطه معنی دار آماری بین این دو متغیر تایید می شود.
▪ فرضیه 10 : رابطه میزان ارتباط با اطرافیان و اقوام در مردان و رضایت از زندگی مشترک آنان
با توجه به اینکه متغیر مستقل در این آزمون (ارتباط با اقوام و اطرافیان) در سطح فاصله ای سنجیده شده است و متغیر رضایت از زندگی مشترک نیز به صورت فاصله ای سنجیده شده است از ضریب همبستگی پیرسون برای سنجش فرضیه استفاده شده است، با توجه به نتایج این آزمون که در جدول بالا ذکر شده است و مقدار sig محاسبه شده (00/0) که کمتر از 05/0 است، فرض H0 رد شده و فرض 10 یعنی وجود رابطه معنی دار آماری بین این دو متغیر تایید می شود.
● نتیجه گیری:
در این تحقیق سعی شد که با در نظر گرفتن عوامل مختلف، دلایل وجود یا عدم وجود رضایت از زندگی مشترک در بین همسران معلمان مدارس دخترانه شهرک معلم شهر کرمانشاه که به عنوان نمونه ای از جامعه ایران انتخاب شده بود سنجیده شود؛ که در این تحقیق متغیرهایی مانند سن مردان، سن زنان، تعداد فرزندان، میزان درآمد مردان، میزان درآمد زنان، سطح تحصیلات مردان، نوع شغل مردان، میزان رضایت شغلی مردان، میزان احساس مسیولیت زنان و میزان رضایت از روابط با دیگران (اقوام و اطرافیان)، با متغیر وابسته یعنی رضایت از زندگی مشترک در مردان (همسران زنان معلم) در ارتباط قرار داده شده است؛ که پس از تجزیه و تحلیل داده ها و استفاده از روش های آماری متفاوت در برنامه spss بین تعدادی از آنها با رضایت از زندگی مشترک رابطه معنی دار آماری دیده شد و بین تعداد دیگری از آنها با رضایت از زندگی مشترک رابطه ی معنی داری دیده نشد.
یافته های این تحقیق نشان می دهد که به طور کلی بیشتر مردانی که به سوالات این تحقیق پاسخ دادند (1/57%) رضایت از زندگی مشترک بالایی داشته اند و این رضایت از عواملی مانند نوع شغل مردان، میزان مسیولیت پذیری زنان و میزان ارتباط با اطرافیان و اقوام متأثر است؛ همچنین سایر متغیرهایی که در رابطه با این متغیر (رضایت از زندگی مشترک) قرار داده شدند و در سطور قبل نام آنها ذکر شد با متغیر وابسته رابطه معنی دار آماری نداشتند.
نویسندگان جعفر شرفخانی کارشناس ارشد پژوهش در علوم اجتماعی فرشته ایزدی کارشناس پژوهش در علوم اجتماعی منابع و مآخذ 1 آبوت پاملا و ولاس کلر 1381 جامعه شناسی زنان ترجمه منیژه نجم عراقی چاپ دوم نشر نی تهران 2 آزاده م 1354 فرهنگ اصطلاحات اجتماعی و اقتصادی چاپ اول انتشارات مازیار تهران 3 احمدی نیا شیرین 1382 مسایل اجتماعی ایران انجمن جامعه شناسی ایران چاپ اول چاپ نقش جهان 4 احمدی نیا علی اصغر و تقوی سید حسن 1382 فصلنامه پژوهشی زنان شماره 5 انتشارات تهران 5 اسکندری سهیلا 1384 بررسی رابطه بین میزان رضایت زناشویی والدین و افسردگی کودکان پایان نامه کارشناسی دانشگاه پیام نور سنقر 6 افروز غلامعلی 1382 مبانی روانشناختی ازدواج در بستر فرهنگ و ارزش های اسلامی چاپ دوم انتشارات دانشگاه تهران 7 افشاری زهرا 1380 اشتغال زنان و رفاه خانواده یک چارچوب تحلیلی فصلنامه پژوهشی زنان شماره 2 زمستان 80 تهران 8 برناردز جان 1384 درآمدی بر مطالعات خانواده ترجمه حسین قاضیان چاپ اول نشر نی تهران 9 بستان نجفی حسین و همکاران 1385 اسلام و جامعه شناسی خانواده ناشر پژوهشگاه حوزه و دانشگاه قم 10 جعفری مژدهی افشین 1382 عدم تعادل در وضعیت ازدواج در ایران فصلنامه پژوهشی زنان شماره 5 انتشارات دانشگاه تهران 11 حجتی سید مهدی 1380 زن زیباترین گل آفرینش چاپ اول ناشر بخشایش قم 12 حسینی بیرجندی سید مهدی 1380 مشاوره در آستانه ازدواج چاپ سوم انتشارات آواری نور تهران 13 حکیم پور محمد 1382 حقوق زن در کشاکش سنت و تجدد انتشارات نغمه نو اندیش 14 خدا رحیمی سیامک و همکاران 1377 روانشناسی زنان انتشارات مردمک تهران 15 دوست محمدی هادی 1379 شخصیت زن از دیدگاه قرآن چاپ سوم موسسه انتشارات امیر کبیر تهران 16 دلاور علی 1368 روشهای تحقیق در علوم تربیتی انتشارات دانشگاه پیام نور تهران 17 دی ای د واس 1383 پیمایش در تحقیقات اجتماعی ترجمه هوشنگ نایبی نشر نی تهران 18 دهخدا علی اکبر 1365 لغت نامه جلد 6 و 7 موسسه انتشارات امیر کبیر تهران 19 رهنما ریحانه 1385 نرم افزار نمایه 20 ساروخانی باقر 1379 مقدمه ای بر جامعه شناسی خانواده چاپ سوم انتشارات سروش 21 سالاری فر محمد رضا 1385 خانواده در نگرش اسلام و روانشناسی چاپ اول انتشارات سمت تهران 22 سخاوت جعفر 1383 وضعیت اشتغال زنان در ایران با تکیه بر اشتغال فارغ التحصیلان مدارس فنی و حرفه ای دختران در شهر تهران مسایل اجتماعی ایران انجمن جامعه شناسی ایران چاپ اول چاپ نقش جهان 23 سفیری خدیجه 1383 مسیله اجتماعی به نام اشتغال زنان مسایل اجتماعی ایران انجمن جامعه شناسی ایران چاپ اول چاپ نقش جهان 24 سگالن مارتین 1375 جامعه شناسی تاریخی خانواده ترجمه حمید الیاسی چاپ دوم نشر مرکز تهران 25 سیاح ع 1378 فرهنگ جامع فارسی به فارسی چاپ سوم انتشارات اسلام تهران 26 شفیع آبادی عبدالله 1382 راهنمایی و مشاوره شغلی و حرفه ای و نظریه های انتخاب شغل چاپ سیزدهم انتشارات رشد تهران 27 صدری افشار غلام حسین حکمی نسرین و حکمی نسرین 1375 چاپ دوم موسسه نشر کلمه تهران 28 عمید حسن 1374 فرهنگ فارسی عمید جلد اول چاپ دهم انتشارات امیر کبیر تهران 29 قاسمی صدیقه 1385 بررسی میران رضایت زناشویی در بین زوجهای جوان که در سال 1375 ازدواج کرده اند در سطح شهر سنفر و عوامل مؤ ثر بر آن پایان نامه کارشناسی دانشگاه پیام نور سنقر 30 قربانیان رضا 1370 رساله آموزشی مطابق با فتوای حظرات آیات عظام امام خمینی گلپایگانی اراکی خویی ناشر رضا قربانیان اصفهان 31 کار مهرانگیز 1373 زنان در بازار کار ایران چاپ اول انتشارات روشنگران 32 کوین بروس 1382 درآمدی به جامعه شناسی ترجمه محسن ثلاثی چاپ چهاردهم نشر توتیا تهران 33 گیدنز آنتونی 1382 جامعه شناسی ترجمه منوچهر صبوری چاپ دهم نشر نی تهران 34 گزارش ملی وضعیت زنان در جمهوری اسلامی ایران ناشر دفتر امور زنان نهاد ریاست جمهوری اسلامی ایران چاپ اول 1374 35 محمد زاده راضیه 1384 زن اگر اینگونه می بود مرکز فرهنگی انتشاراتی منیر تهران 36 معین الاسلام مریم و طیبی ناهید 1383 روانشناسی زن در نهج البلاغه چاپ چهارم انتشارات بهشت بینش قم 37 ناجی راد محمد علی 1382 موانع مشارکت زنان در فعالیت های سیاسی اقتصادی ایران چاپ اول انتشارات کویر 38 هاشمی رفسنجانی علی اکبر 1380 زن و عدالت اجتماعی چاپ اول انتشارات سفیر صبح تهران منابع اینترنتی 1 www kimia net 2 www irandoc ac ir 3 www sociologyofiran com 4 www iranmania com
سرزمین جاوید www amirparizad com