دیوید وکسلر، از معروفترین کسانی است که
تعریف نافذی از هوش ارائه کرده است. از نظر او، هوش عبارت است از توانایی
کلی و جامع در فرد که باعث تفکر منطقی فعالیت هدفمند و سازگاری با محیط
میشود؛
یعنی مرکب از عناصر یا اجزایی که بهطور کامل مستقل از هم
نیستند و نشانه هوشمندی فرد آن است که میتواند به صورت منطقی بیاندیشد و
اعمال برخاسته از هوش او اعمالی هدفدار هستند و توانایی هوش به فرد این
امکان را میدهد که خود را با شرایط محیط انطباق دهد. آزمون ترسیم آدمک یکی
از آسانترین عملیترین و جهانیترین آزمونهای تصویری برای کودکان است.
هدف چیست ؟
مهمترین هدف آزمون تعیین درجه هوشمندی سن عقلی و بهره هوشی کودک است.
حتما توصیه می شود که آن را مطالعه کنید.
چگونگی اجرا
اجرای
آزمون ساده است. به کودک گفته میشود:« یک آدم ترسیم کن و هر چه میتوانی
آن را زیبا و خوب بکش» اضافه میکنیم زمان این کار هرقدر طول بکشد، اشکالی
ندارد.
نکاتی که باید در عمل و ارزیابی رعایت کرد:
-
برای ترسیم بهتراست یک مداد سیاه یا یک خودکار راحت و روان دراختیار کودک
بگذاریم. با مداد رنگی به دشواری میتوان ترسیم کرد و اجزاء را تشخیص داد.
- اگر نقاشی با مداد رنگی کشیده شود ، شرایط دیگری برای ارزیابی لازم است که باید رعایت شود.
- کاغذ برای رسم نقاشی کودک یک کاغذ A4 باشد.
- اجازه بدهید کودک چند تصویر بکشد، سپس بهترین و کاملترین را برای نمره گذاری انتخاب کنید.
چگونه نمره دهیم ؟
الف: برای هر یک ازاجزای آدمک در صورتی که توسط کودک ترسیم شده باشد، یک نمره منظور کنید؛ به شرح ذیل:
1- سر وجود داشته باشد.
2- پا کشیده شده باشد.
3- دست کشیده شده باشد( یک یا هر دو دست).
4- بدن کشیده شده باشد.
5- طول بدن طویل تر ازعرض آن باشد.
6- شانهها کشیده شده باشد.
7- بازوها و پاها به تنه چسبیده باشند.
8- پاها به تنه و دستها به تنه در نقاط واقعی خود چسبیده باشند.
9- گردن کشیده شده باشد.
10-دنباله گردن به سر و تنه مربوط باشد.
11- چشمها کشیده شده باشد.
12-بینی کشیده شده باشد.
13- دهان کشیده شده باشد.
14-دو لب دیده شود.
15-سوراخها یا حفرههای بینی کشیده شده باشد.
16- موها کشیده شده باشد ( جزئی ترین مقدار مو).
17-موها کامل کشیده شده باشد.
18-علامتی از لباس کشیده شده باشد.
19-دو قطعه لباس کشیده شده باشد.
20- تمام بدن پوشیده از لباس باشد.
21- چهار قطعه لباس مشخص باشد ( کراوات ، کلاه ، جوراب ، کفش ، پیراهن ، کت و شلوار).
22-لباس رسمی یا یونیفورم باشد (یونیفورم مدرسه هم نمره میگیرد).
23- انگشتان کشیده شده باشد ( هر اثری از انگشت کافی است).
24- تعداد انگشتان درست باشد.
25- شکل و قواره انگشتان درست باشد.
26- شست متمایز باشد.
27- دست متمایز ازانگشتان باز باشد( کف دست کشیده شده باشد).
28- بازوها کشیده شده باشد.
29- زانو کشیده شده باشد.
30- تناسب سر نسبت به بدن مراعات شده باشد.
31- تناسب بازوها و دستها نسبت به بدن حفظ شده باشد.
32- پاهای متناسب، کشیده شده باشد.
33- کف پا متناسب باشد.
34-پاها متمایل به بالا نباشند.
35- دستها و پاها دو بعدی کشیده شده باشند.
36- پاشنه کفش یا پاشنه پا کشیده شده باشد.
37- هماهنگی خطوط کلی حفظ شده باشد ( دست نلرزیده باشد).
38- هماهنگی خطوط کلی و جزئی حفظ شده باشد ( نقاشی دقیق باشد).
39- هماهنگی خطوط سر ( موها و دور سر به دقت کشیده شده باشد).
40- هماهنگی خطوط تنه حفظ شده باشد.
41- هماهنگی خطوط دستها و پاها حفظ شده باشد.
42- هماهنگی خطوط چهره حفظ شده باشد.
43- گوشها کشیده شده باشد.
44- تناسب گوشها حفظ شده باشد.
45- مردمک چشم کشیده شده باشد.
46- تناسب چشم حفظ شده باشد.
47- در تصاویر نیمرخ و تمام رخ ، چشم دارای حالت باشد.
48- چانه و پیشانی هر دو کشیده شده باشد.
49- برآمدگی شانه در تصویر نیمرخ معلوم باشد.
50- نیمرخ ناقص باشد ( یعنی تنه و نیمرخ ناقص).
51-نیمرخ باشد.
روش محاسبه چگونه است ؟
1. نمرات داده شده را باهم جمع کنید ( مجموع از ۵۱ امتیازبیشتر تجاوز نمیکند).
2. با استفاده از جدول مخصوص ( جدول شماره یک) نمره خام، تبدیل به سن عقلی میشود. از رابطه زیر بهره هوشی کودک به دست میآید.
تست هوش برای کودکان 4 تا 10 ساله
3.
اگر نمره خام آزمونی بر فرض مثال ۴۰ باشد در جدول تبدیل نمرات (جدول
شماره یک) نمره خام را پیدا کرده و سن عقلی کودک را که ۱۳ است، استخراج
میکنیم ( این نمره سن عقلی کودک است) سپس ۱۳ ( که سن عقلی کودک است) را در
عدد ۱۲ ( ماه) ضرب میکنیم (هر سال ۱۲ ماه دارد).
سپس سن تقویمی
آزمودنی را محاسبه میکنیم. اگر آزمودنی به عنوان مثال ۱۰ سالی و نیم داشته
باشد ۱۰ را ضربدر ۱۲( هر سال ۱۲ ماه دارد) بعلاوه ۳ ( ماه) میکنیم نمره
بهدست آمده سن تقویمی کودک است. حاصلضرب صورت و مخرج را بر هم تقسیم کرده
وضربدر ۱۰۰ کرده و بهره هوشی آزمودنی بهدست میآید. بدین صورت:
4. سپس نمره به دست آمده را در طبقهبندی هوشی ( جدول شماره ۲) پیدا کنید ، بهره هوشی کودک مشخص میشود.
جدول تبدیل نمرات خام به سن عقلی