اندیشیدن به جنبه های مثبت زندگی، کمتر فکر کردن درباره مسایل منفی، از هر لحظه خود لذت بردن و... از جمله راه های درمان تفکر منفی است.
تفکر منفی بیماری مهلکی است که ذهن، احساسات و جسم انسان را مبتلا می سازد اما در مقایسه با بیماری های لاعلاج یا مهلک، درمان پذیر است.
آیا تاکنون برایتان پیش آمده که با صدای کشیده شدن ناخن بر روی تخته تا چند لحظه احساس ناراحتی کنید. افکار منفی نیز مانند همان صدای ناخن بر روی تخته است. افکار روی احساسات ما تاثیر می گذارند. نسبت به چیزی که آن را دوست دارید یا از آن متنفرید چه احساسی دارید؟
مجبور نیستید که آگاهانه احساسات خود را تغییر دهید. کافی است افکارتان را تغییر دهید تا احساساتتان به سرعت از آن تبعیت کند. به درستی که افکار روی ذهن، جسم و احساساتمان تاثیر می گذارد. افکار مثبت خوشی و خوشبختی را برای ما به ارمغان می آورد و افکار منفی برایمان از خود احساس بی ارزشی و شوربختی به جای می گذارد.
این نوشتار در پی برون رفت از افکار منفی و راه های رسیدن به زندگی مثبت است .
برای بسیاری از اشخاص تفکر منفی یک عادت است؛ عادتی ناپسند که به مرور به اعتیاد می انجامد این هم مانند الکلیسم، پرخوری یا مصرف موادمخدر، نوعی بیماری است. بسیاری از مردم از این بیماری رنج می برند. زیرا تفکر منفی برای جسم، ذهن و احساسات اعتیادآور است. اگر یکی از آنها به شما نرسد، دیگران در صف انتظار می کشند. بدن به هجوم موادشیمیایی که در اثر واکنش جنگ و گریز به جریان خون وارد می شود اعتیاد پیدا می کند گاه ارتعاش و تحریک ناشی از تفکر منفی بسیار زیاد و پرمقدار است. بعضی ها در اثر هجوم آدرنالین بیهوش می شوند. ذهن به درست بودن و انجام دادن کارها معتاد می شود و بسیاری از اشخاص دوست دارند که بدانند در جواب به این سؤال که از میان خشنودی و کار درست کدام را باید انتخاب کنند؟ مدتها فکر می کنند و جواب به این سؤال برایشان آسان نیست. احساسات انسان، تحت تاثیر افکار منفی به آن معتاد می شود. ممکن است احساسات خوشایندی نباشد. با این حال از ملامت و دلتنگی هنوز فاصله دارد. در معرض تحریک بر شدت تقاضای احساس اضافه می شود و دیری نمی پاید که حتی بیش از اندازه هم کفاف نمی دهد. مانند هر اعتیاد دیگر، با تفکر منفی نیز باید با تعهد در قبال زندگی، با صبر و شکیبایی، با نظم و انضباط برای بهبودی مصمم بود. البته با علم به اینکه بهبودی تنها با رعایت اصول امکان پذیر می شود.
● قدرت خلاقه فکر
افکار، قدرت زیادی دارند. ساخته ها و پرداخته های انسان، با شکوه یا وحشتناک، در ذهن و با اندیشیدن شروع می شوند. بدون اندیشه، بدون فکر و تفکر اتفاق نمی افتد. موقعیت کنونی ما ناشی از عمری اندیشیدن منفی یا مثبت است. اگر می خواهید از کیفیت اندیشه های خود باخبر شوید به زندگی خود رجوع کنید و ببینید که در چه موقعیتی هستید. نتیجه را ببینید؛ اگر از بخشی از زندگی خود راضی هستید، تفکری که در آن بخشی از زندگی به کار برده اید مثبت بوده است، اگر از بخش هایی از زندگی خود ناراضی هستید در این صورت احتمالش است که اندیشه شما در آن بخش منفی بوده باشد.
افکار مثبت، نتایج مثبت تولید می کند مانند؛ عشق، توجه، محبت، سلامتی، ثروت، خوشبختی، موفقیت، تنعم و غنا. افکار منفی نیز نتایج منفی بر جای می گذارند مانند؛ بی توجهی، بی تفاوتی، ناراحتی، فقر و فلاکت، ترس، فقدان و بیزاری.
درباره اینکه چگونه اندیشه های منفی به بیماری های خطرناک منجر می شوند، نمونه های زیادی وجود دارد. همه ما در زندگی فهرستی از ناکامی و مصیبت داریم که تحت تاثیر آن به این نتیجه می رسیم که زندگی دیگر ارزش زیستن ندارد. بعضی ها در معرض یک یا دو مصیبت و تراژدی در زندگی به این نتیجه می رسند که زندگیشان را فایده ای نیست. جمعی دیگر، در برخورد با مسایل و مشکلات روزانه این گونه واکنش نشان می دهند که چه فایده ای دارد؟ ، چرا این قدر زحمت بکشم؟ ، چه کسی اهمیت می دهد انباشته شدن طرز تلقی هایی از این قبیل به مرور و طی سال ها به این باور منتهی می شود که زندگی زحمت بی فایده است.
با توجه به خلاقیت اندیشه ها، نگرانی ما درباره یک بیماری به خصوص می تواند آن بیماری را در ما ایجاد کند. از قدیم ضرب المثلی هست که می گوید: از هرچه بترسی به سرت می آید. دانشجویان پزشکی و روانشناسی اغلب نشانه های بیماری بیماران شان را در خود احساس می کنند و در مواقعی عیناً به بیماری آنها مبتلا می شوند. اندیشه بلای جان من سرطان است هر بار که سرفه می کنید ممکن است به عنوان یک دعوت یا یک دستورالعمل هدایت کننده به حساب آید.
● ببین هرچه گفتم درست بود!
راه دادن افکار منفی به ذهن و جسم، روش بسیار فلاکت باری برای زیستن است. شبیه آن است که بمبی به سر خود ببندیم و به ما بگویند که این بمب ممکن است هر لحظه منفجر شود. زندگی با افکار منفی و اندیشه مرگ کردن هم چنین مفهومی را دارد.
آیا وقتی اندیشه منفی به بیماری مهلک فرصت ورود به بدن را می دهد دیگر نمی توان فکری به حال آن کرد؟ آیا می توان مانعی بر سر راه پیشرفت بیماری قرار داد؟ کارشناسان روانشناسی معتقدند می توان پیشرفت بیماری را سد کرد. البته مسیله خوشبینی عاجزانه نیست، اما آنها بر این باورند که می توان اقداماتی صورت داد.
در این مورد پی دی اسپنسکی روانشناس می گوید: عجیب ترین و جالب ترین حقیقت درباره احساسات منفی این است که مردم به راستی آنها را ستایش می کنند.
چرا از قدرت ذهن برای ایجاد یک واقعیت منفی استفاده می کنیم؟ اگر ذهن ما بتواند سلامتی، تنعم و شادی و یا به همان سادگی بیماری، فقر و نومیدی بیافریند، چرا در همه لحظات زندگی سلامتی، تنعم و شادی را برنمی گزینیم؟
وقتی به خود می گوییم که نمی توانیم به خواسته خود برسیم، احساس ناشایسته بودن می گوید بله حالا واقع بینانه فکر می کنی. وقتی اتفاق ناگواری برای ما می افتد، احساس ناشایسته بودن قبل از همه در مقام توجیه می گوید: ببین هرچه گفتم درست بود.
● اخطار منفی را از تفکر منفی جدا کنید
ما مسیول همه اندیشه هایی که به ذهنمان خطور می کند نیستیم؛ ما مسیول آن اندیشه هایی هستیم که در ذهنمان مستقر می شود. اندیشه چه آدم بی ملاحظه ای ممکن است لحظه ای در ذهنمان جاری شود و احتمالاً اشکالی هم تولید نکند. وقتی این اندیشه را با اندیشه دیگری تکمیل کردیم (و از آن گذشته...) آن وقت به زحمت می افتیم.
شاید شخص مورد نظر ما بی ملاحظه بوده است. احتمال دارد که نظر ما درست باشد و مشاهده درستی کرده باشیم، ممکن است او را در حال انجام کاری دیده باشیم که بی ملاحظه بودن او را برایمان تداعی کرده باشد. اما دایره تفکر منفی وقتی شروع می شود که ما عبارتی نظیر من این کار را دوست ندارم را به مشاهدات خود اضافه می کنیم.
اگر شما، پدر، مادر، یا مدیر هستید، با توجه به اصول و دستورالعمل های در اختیار خود می توانید افراد تحت نظر را هدایت کنید.
اگر با آنها مطابق این معیارها رفتار نکنید، در واقع وظیفه خود را انجام نداده اید. ما در دنیایی زندگی می کنیم که باید در اغلب اوقات با نشانه های منفی روبه رو شویم. توجه به این نشانه ها اندیشه منفی نیست، دست به کار شدن و اقدام اصلاحی انجام دادن رفتار مثبت است، اما نگران و ناراحت شدن اندیشه منفی است. در نهایت ما با اندیشه و تدبیر خود سلامتی جسم و روح خود را می توانیم دستکاری کنیم. این مطلب درخصوص پدیده های ذاتاً فیزیکی نیز مصداق عینی پیدا می کند مثلاً زمان در حین برگزاری مسابقه تحریف می شود به نحوی که گذشت وقت برای طرفداران تیم برنده و بازنده متفاوت ارزیابی می شود و یا زمانی که اشخاص تحت هیجان خاصی قرار می گیرند موضوعات عادی متفاوت و به شکل دیگری مورد قضاوت قرار می گیرد. بنابراین انسان ها پیوسته تحت تأثیر ذهن پردازی قرار دارند که برخی مطالب را مثبت و برخی دیگر را منفی استنباط می کنند. راه بهتر زیستن، رفتار کردن در رعایت اعتدال است.
● راهی برای فرار
و پایان سخن اینکه، اخیرا مؤسسه بین المللی بیماری های روانی، بروز افکار منفی در شخص را شروعی برای بیماری افسردگی دانست. کارشناسان این مؤسسه برای جلوگیری از تخریب ناشی از هجوم افکار منفی به ذهن، روزانه 20 دقیقه پیاده روی را توصیه می کنند زیرا پیاده روی یا حتی انجام کارهای روزمره منزل و مطالعه،یک ماده بیوشیمیایی در بدن به نام آندرومین تولید می کنند که مانع بروز افکار منفی و درنتیجه بیماری های مختلف روانی می شود.
نگارش یافته توسط ابوالفضل قوچانی
ایران سهراب