هپاتیت C چراغ خاموش می آید-مجله مادر گوپی

هپاتیت C ، به معنای التهاب و تورمی است که به علل مختلف در بافت کبد بوجود می آید. مصرف داروها ، ورود سموم به بدن و ویروس های مختلف می تواند این التهاب را به وجود آورد. هپاتیت c یکی از ویروس هایی است که به نظر می رسد روز به روز شیوع آن افزایش می یابد. این هپاتیت برخلاف هپاتیت A با ورود به بدن، هپاتیت مزمن می دهد. دکتر امیر هوشنگ محمد علیزاده فوق تخصص بیماری های دستگاه گوارش و کبد با انجام تحقیقات زیادی درباره بیماری های کبد به این نتیجه رسیده است که بیماری هپاتیت C از آن نظر اهمیت دارد که بر خلاف سایر ویروس های کبدی، افراد معمولاً; متوجه ابتلای خود به بیماری نمی شوند. از آنجا که این بیماری با زردی همراه نیست در 80 تا 85 درصد موارد بدون علامت است و در بلند مدت مزمن می شود و در 85 درصد موارد به عفونت حاد منجر می شود. وی درباره این بیماری نظرات قابل توجهی دارد.

▪ آقای دکتر! معمولاً; زمانی که فرد وارد فاز مزمن هپاتیت C شد، چه نشانه هایی در وضع جسمی او ظاهر می شود؟

شایع ترین علامت خستگی است .در معاینه فیزیکی که از بیمار انجام می شود، امکان دارد طحال بزرگ شود. کبد به تدریج کوچک و در بعضی موارد شکم مقداری تورم پیدا می کند. در بعضی افراد به علت تجمع مایع، اندام های تحتانی متورم می شود. اختلال در سنتز پروتیین ها که در کبد وجود دارد، ادم و التهاب در بافت کبد به وجود می آید و این امر منجر به اختلال در فعالیت های روزمره می شود ;/ فرد با بروز خستگی و تورم اندام تحتانی و شکم و همچنین اختلالات خونریزی دهنده خودبه خودی، با خونریزی بینی، خونریزی دستگاه گوارش فوقانی به شکل خونریزی از واریس های مری و زخم معده و اثنی عشر مواجه می شود و به این علت به پزشک مراجعه می کند.گاهی فرد عفونت مزمن دارد و هیچ گونه علامت خستگی هم ندارد، پزشک در حین معاینه متوجه می شود آنزیم کبد افزایش یافته و با آزمایش های ویروسی به ابتلای فرد به هپاتیت C مشکوک می شود.

▪ چه علل وعوامل خطری موجب می شود فرد در معرض هپاتیت C قرار بگیرد ؟

در صدر راه های انتقال هپاتیت C ، تماس با خون فرد آلوده است ;/ شاید یکی از راه های مهم انتقال از فردی به فرد دیگر اعتیاد تزریقی و استفاده مشترک از سرنگ های آلوده است. در مواردی که حتی مواد مخدر اسپری استنشاقی به شکل مشترک استفاده می شود هم بیماری منتقل می شود. یکی از راه های انتقال بیماری، خالکوبی وحجامت به روش غیربهداشتی ، استفاده از تیغ های مشترک و مسواک فرد بیمار است، اما عطسه کردن، سرفه، روبوسی و نشستن در کنار یکدیگر موجب سرایت هپاتیت نمی شود و در موارد نادری در حاملگی ممکن است ویروس از مادر به جنین منتقل شود.

اگر زخم بازی ، خونریزی وترشحات داشته باشد، می تواند راهی برای انتقال بیماری باشد ;/ در سه درصد موارد سوزن آلوده به هپاتیت C ممکن است به دست پزشک یا پیراپزشک بخورد و این امر موجب انتقال شود. در مجموع مهم ترین راه انتقال بیماری هپاتیت C تماس مستقیم با خون فرد بیمار وآلوده است.

▪ آیا تستی برای تشخیص هپاتیت C وجود دارد ؟

این تست در کشور و در همه آزمایشگاه ها وجود دارد ;/ قطعاً; تست های اولیه از هفته دوازدهم تا نوزدهم بالا می روند و به صورت آنتی بادی می توانیم تشخیص دهیم.براساس اندازه گیری RNA ، PCR می توان بیماری را تشخیص داد. روشPCR در هفته های اول و روزهای اول می تواند تشخیص داده شود ;/

روند تشخیص و درمان در فرد مبتلا به هپاتیت C چگونه است

با بررسی کبد، سونوگرافی و آزمایش هایی که از نظر اختلالات خونریزی برای بیمار انجام می شود، تعداد ویروس هپاتیت C شمارش می شود و از آزمایشگاه می خواهیم میزان کمی هپاتیت C را اطلاع بدهند و در مرحله بعد (GENOTYPE) ژنوتیپ هپاتیت را مشخص می کنیم.

ژنوتیپ می تواند در پیش آگاهی و انتهای بیماری و وضع پاسخ به درمان، تأ;ثیرگذار باشد و در شدت آسیب کبدی یکی از عوامل بسیار مهم است.

▪ آیا تشخیص ژنوتیپ ، بیوپسی از کبد را منتفی می کند ؟

قطعاً; نمونه برداری از کبد میزان التهاب کبد را نشان داده و چگونگی وضع کبد را مشخص می کند و پزشک به نتیجه می رسد که چه درمانی را برای بیمار خود انتخاب کند. در مجموع من به بیماران توصیه می کنم اگر پزشک پیشنهاد بیوپسی کبد داد، حتماً; آن را انجام دهند.

▪ آیا درمانی برای هپاتیت C وجود دارد و این شیوه های درمانی تا چه حد در دسترس است ؟

داروی هپاتیت C در ایران وجود دارد و با توجه به نظر پزشک و بیمار انتخاب می شود ; داروی پگ اینتروفن با وزن مولکولی بالا، به بیمار داده می شود. نیمه عمر دارو طولانی وحدود یک هفته است. در حالی که در نوع قدیمی اینتر فرون معمولاً; سه بار در هفته دارو برای بیمار تجویز می شد حال آنکه در نوع جدید آن تزریق هفته ای یکبار انجام می شود و فرد از نظر دفعات تزریق راحت تر است.در کنار آن یک کپسول خوراکی به بیمار داده می شود ;.

یکی دیگر از داروها برای درمان هپاتیت C، پروتازین vx905است. در مواردی که پاسخ به درمان کم است و با شکست مواجه می شود این دارو همراه با دو داروی دیگر تجویز می شود. داروی پگا فرون که به تازگی وارد بازار شده است با نمونه خارجی خود برابری می کند و در مطالعات بالینی بیماران خوب پاسخ گرفته اند.نکته مهم این که اگر هپاتیت C زودتر درمان شود، قطعاً; از مشکلات بعدی نجات خواهیم یافت. پیشنهاد من این است که اگر افراد مشکوک هستند یا تماس مشکوکی داشته اند حتماً; برای انجام آزمایش های لازم به پزشک مراجعه کنند.

▪ در هپاتیت C کبد با چه مشکلی روبه رو می شود و تفاوت این هپاتیت با سایر ویروس های این بیماری چیست ؟

ویروس هپاتیت C در مراحل اول کم سر و صدا است ;/ این ویروس بسیار موذی بوده و آسیب کبدی به تدریج اتفاق می افتد ;/ فرد معمولاً; از اتفاقی که برایش افتاده، آگاهی ندارد و متوجه آسیبی که دیده نمی شود. وقتی آسیب کبدی بیشتر می شود، به مرحله ای می رسد که فرد جز علامت خستگی و بی رمقی، ضعف دارد و نمی تواند به امور روزمره اش برسد. همچنین ممکن است با اختلالات خلقی، افسردگی، اختلالات رفتاری ، افزایش سایز پا ، خونریزی دستگاه گوارش ،تورم شکمی و تورم اندام تحتانی یا کبودی های بدن روبه رو شود. به هر حال این علامت ها هشداری برای بررسی بیمار مشکوک به هپاتیت C است.

درباره سؤ;ال دوم نیز سایر ویروس های هپاتیت وقتی وارد بدن می شوند، علایم پر سرو صدایی دارند و در خیلی موارد موجب بستری شدن در بیمارستان و عفونت حاد ویروسی می شود. بویژه زردی علامتی است که اطرافیان را متوجه التهاب کبدی بیمار می کند. متأ;سفانه درباره هپاتیت C علامت بالینی اولیه خیلی کم است مگر اینکه مریض خود مشکوک باشد و به آزمایشگاه مراجعه کند.

با توجه به اطلاع نداشتن فرد از ویروس هپاتیت C، چه خطری افراد جامعه وخود فرد را تهدید می کند

وقتی هپاتیت C مزمن می شود، نخستین خطر کاهش کیفیت زندگی است و خستگی و بی رمقی معمولاً; بیمار را با اختلالات خلقی و رفتاری مواجه می کند و این امر در وضع اقتصادی خانواده و ارتباط فرد با خانواده تأ;ثیرگذار خواهد بود. ممکن است ضایعات خطرناکی در داخل کبد بوجود آید و بیماری کبدی دشوارتر شود. در عفونت حاد علایم بالینی خیلی پر سرو صدا است. در بیشتر موارد عفونت حاد تقریباً; بی علامت است و مریض متوجه آن نمی شود. برای مبارزه با هپاتیت C یکی از گام های مؤ;ثر، مبارزه با اعتیاد است.

▪ ویروس هپاتیت C چه زمانی منجر به سیروز کبدی می شود ؟

در 80تا 85 درصد موارد این بیماری، التهاب حاد به سمت عفونت مزمن می رود و درصدی از این فاز سیروز کبدی پیدا می کنند ;/ قانون می گوید وقتی عفونت هپاتیت C وارد بدن می شود در بیشتر موارد عفونت مزمن و پایدار در فرد باقی می ماند و پیگیری آزمایشگاهی بسیار مهم است.

▪ آیا واکسن خاصی برای هپاتیت C ساخته نشده است ؟

خیر، چون این ویروس از نظر ژنتیکی در حال تغییر است، اگر واکسنی هم برایش ساخته شود، دوباره ویروس هایی هستند که واکسن نمی تواند آنها را پوشش دهد.تنها راه، پیشگیری از رفتارهای پر خطر است ;.

▪ برای بیمارانی که مبتلا به هپاتیت C هستند وافراد دیگر جامعه چه توصیه ای دارید ؟

با توجه به اینکه هزینه درمان این بیماری بسیار بالا است از افراد می خواهیم که از رفتارهای پر خطر پرهیز کنند و بویژه از اعتیاد دوری گزینند و بدون اطلاع آزمایشگاهی با هیچ فردی تماس نزدیک پیدا نکنند. این امر نه فقط در هپاتیت C بلکه در سایر بیماری ها هم افراد را مصون نگه خواهد داشت.