آکنه ولگاریس یکی از شایع ترین بیماری های پوستی است. نتایج گزارش ها نشان می دهند بیش از 30% کسانی که آکنه دارند دارای ضایعات التهابی می باشند. شیوع این بیماری در گزارش های تایید شده نشان می دهد که بین 70 تا 96% از مردم در زمانی از عمر به این بیماری مبتلا می شوند.
از طرف دیگر همیشه یک چالش در درمان آکنه ولگاریس و در کنترل علایم پیش رونده ی آن و همچنین جلوگیری از تشکیل اسکار در محل ضایعات مطرح بوده است. در حالی که انواع مختلف درمان های موجود و موضعی فرم های خفیف تر بیماری را هدف قرار می دهند ولی روش های درمانی مرسوم برای انواع مقاوم و متوسط تا شدید به عوامل و داروهای سیستمی محدود می شوند که بالقوه عوارض جانبی و شدیدی را همراه دارند. با افزوده شدن لیزرها و منابع نوری و روش درمانی (آمینو لوولینیک اسید - فتودینامیک) ALA - PDT متخصصان پوست اکنون روش های جانشین موفقیت آمیزی برای درمان تمام درجات و فرم های آکنه در اختیار دارند که ممکن است عوارض جانبی مربوط به روشهای درمانی مرسوم و سنتی قبلی را دیگر به همراه نداشته باشد.
● درمان های جدید آکنه ولگاریس
درمان طبی یک استاندارد طلایی برای معالجه ی آکنه ولگاریس می باشد. به عنوان پزشکان بالینی ما نیز خوش بین هستیم تا محدوده ای معتبر از عوامل درمانی (هم موضعی و هم سیستمی) را در اختیار داشته باشیم تا به بیمارانمان عرضه کنیم.به دلیل پیچیدگی هایی که در کنترل موفق آکنه وجود دارد پیشرفت های درمانی که مدت زمان پاسخ به درمان را کوتاه کند و معالجه را آسان نماید همیشه در حال تحقیق و بررسی هستند.لیزر و دیگر منابع نوری همچون PDT روش های درمانی جدیدتری هستند که مورد توجه قرار گرفته اند. مکانیسم عمل PDT که در درمان ضایعات آکنه ولگاریس به کار می رود شامل هدف قرار دادن تولید پورفیرین ها توسط باکتری پروپیونی باکتریوم آکنه (که طی رشد و ارتشاح به بخش های فولیکولار که آن ها را از حالت غیر التهابی به ضایعات التهابی تبدیل می کند) می باشد. پروفیرین هایی که در فاز پرولیفراتیو تولید می شوند به عنوان پروتوپورفیرین 9 و کوپروپورفیرین 3 شناخته می شوند. این پورفیرین ها دارای یک طیف جذبی نزدیک به UV و طیف نور مریی هستند. طیف جذبی برای کوپروپورفیرین 3 نیز مشابه است. پیک جذب برای این پورفیرین ها در طول موج 415 نانومتر است. این پیک جذبی در محدوده ی رنگ آبی طیف نور مریی می باشد. پیک دوم که در طول موج 630 نانومتر دیده می شود نیز در طیف جذبی مشهود است که مطابق با نور قرمز می باشد. بنابراین دستگاه های فتوتراپی که ساخته شدند از نور آبی یا قرمز برای درمان ضایعات التهابی آکنه ولگاریس استفاده می کنند.
پروسه ی PDT که در این واکنش دیده می شود شامل القای نوری پورفیرین های پروپیونی باکتریوم آکنه پس از قرار گرفتن در معرض منبع نوری مناسب است. این باعث تشکیل اکسیژن آزاد درون میکروارگانیسم شده منجر به تخریب انتخابی باکتری می شود. واکنش به صورت سریع و در بدن موجود زنده مشاهده شده است. به علاوه با استفاده از حساس کننده های نوری موضعی در واکنش یک اثر تشدید کننده ظاهر می شود که PDT را به یک گزینه ی موفقیت آمیز برای بسیاری افرادی که از آکنه ولگاریس التهابی رنج می برند تبدیل می کند.
لیزرها و منابع نوری که برای معالجه ی آکنه ولگاریس ساخته شده اند در 2 دسته قرار می گیرند. آنهایی که غدد سباسه و ساختمان واحد پیلوسباسه را از بین می برند و آنهایی که طی واکنش PDT پروپیونی باکتریوم آکنه را نابود می کنند.
تجهیزات درمانی که این باکتری ها را از بین می برند شامل منابع نوری آبی و قرمز، لیزرهای نور سبز، لیزرهای نور زرد، منابع IPL، و دستگاه های RF می باشد. به علاوه بررسی اخیر برای دست یابی به راهی جهت تخریب پروپیونی باکتریوم آکنه و تخریب مختصر غدد سباسه همچون مکانیسم پیشنهادی برای عملPDT در درمان ضایعات التهابی آکنه ولگاریس انجام می شود.
● سیستم های نور آبی
اولین دستگاه نور آبی که توسط FDA آمریکا برای درمان آکنه ولگاریس التهابی تایید شد یک منبع نور آبی با دانسیته ی بالا و پهنای باند کم با طول موج 420-405 نانومتر، بود که به نام سیستم Clear Light Acne Photoclearing شناخته می شود و تاییدیه ی FDA را برای درمان آکنه ولگاریس خفیف تا متوسط دارد. وادا و همکارانش کاهش 64% آکنه ی خفیف تا متوسط را در 30 بیمار که به مدت 5 هفته، هفته ای2 بار تحت درمان با این روش قرار گرفته بودند گزارش کردند. در یک بررسی چند مرکزی توسط شالیتا سیستم Clear Light برای 35 بیمار مبتلا به آکنه به مدت 4 هفته، هفته ای 2 بار به کار برده شد. در پایان کارآزمایی بالینی در 80% افراد بهبودی چشمگیری در ضایعات شان گزارش شده است. عوارض جانبی گزارش نشده و تمام تیپ های پوست قابل درمان با این سیستم هستند. گلد نیز تجربه ی شخصی اش را با سیستم Clear Light گزارش کرد.
40 بیمار درمان با نور آبی را هفته ای 2 بار هر جلسه 15 دقیقه دریافت کردند و برای یک و سه ماه پس از درمان، میزان موفقیت و اثربخشی درمان در آنها ارزیابی شد که در نهایت این درمان به طور متوسط باعث 43% کاهش در تعداد ضایعات آکنه ولگاریس التهابی شد. چندین کارآزمایی دیگر که در آنها از نور آبی استفاده شده نیز در مقالات گزارش شده است. پاپاجورجو و همکارانش سیستم فتوتراپی ترکیبی روزانه ی نور قرمز و آبی (660- 415 نانومتر) را با درمان نور آبی یا سفید که به مدت 12 هفته روزی 15دقیقه تحت درمان قرار می گرفت مقایسه کردند. ترکیب نور قرمز و آبی باعث کاهش 76% ضایعات التهابی آکنه شد. در مقابل استفاده ی نور آبی به تنهایی موجب 58% کاهش در ضایعات التهابی شد. هر دو مورد از روش استفاده ی تنها از نور سفید برتر بودند. مفرت و همکارانش از منبع نور آبی با انرژی بالا و طیف وسیع ترکیبی از نور آبی و UVA با طول موج 420-410 نانومتر بود استفاده کردند، پیشرفت محسوسی دردرمان بیماران با آکنه ی پوستولار پس از 10جلسه درمان گزارش کردند.منبع نوری آبی دوم که با نام BLUE-U شناخته می شود در آمریکا در دسترس است.
گلدمن و همکارانش در مورد تاثیر آن بر درمان 12بیمار مبتلا به ضایعات التهابی آکنه گزارش داده اند. درمان هفته ای 2 بار هر جلسه به مدت 6 دقیقه اعمال می شد. شمار ضایعات التهابی آکنه که 2هفته پس از آخرین درمان اندازه گیری شد،40% کاهش در ضایعات پاپولار، 65% کاهش در ضایعات پوستولار، و 62% کاهش در ضایعات کومدونال را نشان داد. بررسی دوم این سیستم نور آبی را با کلیندامایسین 1% موضعی مقایسه کرد. این تحلیل چند مرکزی نشان می داد که درمان با نور آبی بسیار موثرتر از کلیندامایسین موضعی در کاهش ضایعات التهابی آکنه می باشد. سومین سیستم نور آبی به نام Omnilux Blue تاثیر خود بر درمان ضایعات التهابی آکنه را نشان داد. این LED (دیود نورافشان) سیستم نور آبی به طور متوسط باعث کاهش در تعداد ضایعات التهابی آکنه به میزان 74% شد.
● سیستم های نور سبز
گزارش شده که لیزر های نور سبز با طول موج 532 نانومتر در درمان ضایعات التهابی آکنه موثر است. بررسی های بالینی روی آکنه ولگاریس التهابی توسط سیستم لیزر Aura-i با طول موج 532 نانومتر و سیستم لیزر Gemini با طول موج 532 یا 1064 نانومتر انجام شده است.
باوز و همکارانش 11 بیمار را با ضایعات التهابی آکنه خفیف تا متوسط در یک کارآزمایی بالینی به صورت آینده نگر که به صورت بیماران برای درمان به دو نیمه تقسیم شده بود مورد ارزیابی قرار دادند. 4 درمان کامل با فلوینس 7-9 ژول بر سانتی متر مربع با استفاده از روش نقطه ای با قطر پروب 4 میلی متر و مدت پالس 20 میلی ثانیه ای به موازات خنک سازی تماسی انجام شد. بیماران 6 تا 10 جلسه روی نیمه ی تحت درمان صورت، درمان را دریافت کردند. پس از یک ماه ارزیابی شمار ضایعات آکنه در نیمه ی تحت درمان 35/9% کاهش پیدا کرد. (در مقابل کاهش تعداد ضایعات در طرفی که فقط در معرض خنک سازی تماسی قرار گرفته بود 11/8% بود). میزان ترشح سبوم در سمتی که با لیزر درمان شده بود 28/1% کاهش داشت (در مقابل میزان ترشح سبوم در سمتی که فقط در معرض خنک سازی تماسی قرار گرفته بود 6/4% کاهش داشت).
دکتر رضا قادری پوست
هفته نامه پزشکی امروز www pezeshkyemrooz ir