لوسمی سلول مویی- مجله مادر گوپی

● لوسمی سلول مویی چیست ؟

لوسمی سلول مویی بیماریی است که در آن سلولهای سرطانی ( بدخیم ) در خون و مغز استخوان یافت می شوند ، و جه تسمیه این بیماری به خاطر این است که سلولهای سرطانی دارای زوایدی شبیه به مو هستند که در زیر میکروسکوپ دیده می شود .

لوسمی سلول مویی ، نوعی از گلبولهای سفید را تحت تأ;ثیر قرار می دهد که لنفوسیت نامیده میشوند ، لنفوسیتها در مغز استخوان و اندامهای دیگر ساخته می شوند ، مغز استخوان بافت اسفنجی شکلی است که داخل استخوانهای بزرگ بدن قرار گرفته است ، این بافت سازنده گلبولهای قرمز ( که حمل کننده اکسیژن و سایر مواد به بافتها به بدن میباشند)، گلبولهای سفید ( که با عفونت مبارزه می کنند ) و پلاکتها ( که باعث انعقاد خون میشوند ) می باشد . لنفوسیتها در طحال ( اندامی در قسمت بالای شکم که سازنده لنفوسیت بوده و همچنین خون را از سلولهای پیر و مرده تصفیه میکند )، غدد لنفاوی ( اندامهای لوبیای شکل کوچک ) و سایر اندامها ساخته میشود .

هنگامیکه لوسمی سلول مویی شکل می گیرد ، سلولهای سرطانی ممکن است در طحال تجمع یافته و باعث بزرگی آن شوند ؟ همچنین ممکن است تعدادی گلبولهای سفید خون کاهش یابد زیرا سلولهای سرطانی به مغز استخوان حمله کرده و در نتیجه مغز استخوان قادر نخواهد بود به میزان کافی گلبول سفید تولید نماید .

این وقایع منجر به عفونت خواهد شد ، در صورت بروز هر یک از علایم زیر باید به پزشک مراجعه نمود :

خستگی مزمن ، بزرگی طحال ، عفونتی که از بین نمی رود .

در صورت وجود علایم مشکوک ، پزشک برای آگاهی از تعداد انواع مختلف سلولهای خونی ، آزمایشهایی را برای بیمار درخواست می نماید . اگر نتایج بدست آمده غیر طبیعی بود ، آزمایشات بیشتری انجام خواهد شد ، همچنین ممکن است نیاز به تکه برداری ( نمونه برداری ) از مغز استخوان باشد - در این روش سوزنی را وارد استخوان فرد کرده و مقدار کمی از مغز استخوان آنرا بمنظور مطالعه در زیر میکروسکوپ برداشت می نمایند . بعد از این مراحل پزشک می تواند تشخیص دهد چه نوعی از لوسمی در بیمار وجود دارد و بهترین درمان او چیست ؟

شانس بهبودی ( پیش آگهی ) به تعداد سلولهای سرطانی در خون و مغز استخوان ، سن بیمار و وضعیت عمومی سلامتی وی بستگی دارد .

● مرحله بندی بیمار

▪ مراحل لوسمی سلول مویی :

برای لوسمی سلول مویی سیستم مرحله بندی وجود ندارد . طبقه بندی بیماران بر این اساس استوار است که آیا آنها درمان شده اند یا خیر .

▪ لوسمی سلول مویی درمان نشده :

درمانی برای لوسمی داده نشده است ، تنها ممکن است برای عفونتها و یا سایر عوارض جانبی لوسمی درمان داده شده باشد .

▪ لوسمی سلول مویی پیشرونده :

" اسپلنکتومی " ( عمل جراحی برداشت طحال ) انجام شده است . درمانهای فراگیر ( استفاده از موادیکه وارد جریان خون شده و سلولهای سرطانی را در هر نقطه بدن تحت تأ;ثیر قرار میدهند ) داده شده است اما بیماری وخیم تر گشته است .

▪ لوسمی سلول مویی سرکش :

لوسمی درمان شده است اما دیگر به درمان پاسخی نمی دهد .

● نگاهی اجمالی به روشهای درمانی

▪ چگونه لوسمی سلول مویی درمان می شود ؟

برخی بیماران مبتلا به لوسمی سلول مویی علایم کمی دارند و ممکن است تا مدتها نیاز به درمان نداشته باشند .

▪ سه نوع از درمانهای مورد استفاده عبارتند از :

- جراحی

- شیمی درمانی ( استفاده از داروها برای کشتن سلولهای سرطانی ).

- زیست درمانی ( استفاده از دستگاه ایمنی بدن برای مبارزه با سرطانی ).

پیوند مغز استخوان روشی است که هنوز در دست مطالعه است .

اگر طحال بزرگ شده باشد ممکن است طی یک عمل جراحی بنام " اسپلنکتومی " از بدن بیمار خارج شود .

در شیمی با استفاده از داروهای ضد سرطان سلولهای بدخیم را از بین می برند. دارو ممکن است بصورت قرص، تزریق عضلا نی یا وریدی و یا زیر جلدی به بیمار داده شود ، شیمی درمانی یک درمان فراگیر است زیرا دارو وارد جریان خون شده ، در بدن سیر کرده ، و سلولهای سرطانی را در هر کجا که باشند نابود می سازند .

در زیست درمانی سعی بر این است که بدن را وادار به مبارزه با سرطان کرد، در این روش با استفاده از موادیکه توسط بدن ساخته شده یا در آزمایشگاه تولید می شوند ، دفاع طبیعی بدن را در برابر بیماریها تحریک و تقویت می نمایند . نام دیگر این روش " ایمنی درمانی " یا " اصلاح پاسخ زیستی ( BRM ) می باشد ،

" اینترفرون " ماده ای است که توسط بدن ساخته شده وبا عوامل خارجی مبارزه می کند - اغلب از آن در درمان لوسمی سلول مویی استفاده می کنند .

هدف از پیوند مغز استخوان ، جایگرین کردن مغز استخوان بیمار با مغز استخوان سالم است ، ابتدا ، تمام مغز استخوان بدن بیمار بوسیله مقادیر بالای داروهای شیمی درمانی همراه یا بدون پرتو درمان تخریب می شود . سپس از یک فرد دهنده که شباهت بافتی زیادی به بدن بیمار دارد ، مغز استخوان سالم را برداشت می کنند ، فرد دهنده ممکن است برادر یا خواهر دو قلوی بیمار ( بهترین حالت ) ، برادر یا خواهر معمولی ویا یک فرد غریبه باشد . مغز استخوان سالم را از طریق یک سوزن وارد سیاهرگ بیمار می کنند تا جایگزین مغز استخوان تخریب شده گردد .

این روش که پیوند را از فردی غیر از خود بیماری گیرند " پیوند آلوژنیک " می نامند .

● درمان بر اساس مرحله استقرار بیماری :

درمان انتخابی ممکن است جزء روشهای استاندارد باشد که اثر بخشی آنها طی مطالعات گذشته به اثبات رسیده است و یا اینکه روشهای نوینی باشد که هنوز مطالعه روی آنها در حال انجام است . البته اکثر بیماران با درمانهای استاندارد و بطور کامل معالجه نمی شوند و حتی برخی از آنها دارای عوارض زیاد و نامطلوبی هستند . بهمین خاطر مطالعه روی روشهای جدیدتر برای یافتن راهی بهتر و موثرتر جهت درمان سرطان در حال انجام است .

● لوسمی سلول مویی درمان نشده

درمان شامل یکی از موارد زیر است :

1) اگر علامتی وجود نداشته باشد ، نیازی به درمان نیست اما با وخیم تر شدن بیمار باید هر چه زودتردرمان را آغاز نمود .

2) زیست درمانی .

3) شیمی درمانی .

4) جراحی بمنظور برداشتن طحال ( اسپلنکتومی ) .

● لوسمی سلول مویی سرکش

اگر بیمار به زیست درمانی پاسخ نداده است ممکن است برای وی شیمی درمانی در نظر گرفت . همچنین ممکن است بیمار بخواهد روشهای جدید روی وی آزمایش شود .