بهار ، موسم طراوت و شادابی و فصل آغاز رویش و تازگی ، برای بعضی ها زمان شروع حساسیت های آزاردهنده فصلی است. در همان زمان که عده ای با عشق به طبیعت و زیبایی های آن در میان نرگسهای زرد قدم می زنند و عطر دل انگیز آن را با دل و جان استشمام می کنند ، عده دیگری در کلینیک ها و داروخانه ها به دنبال راهی برای تسکین عطسه ، سرفه و رفع خارش چشمها هستند.ولی آیا راهی برای درمان وجود دارد؟!
تولید مثل جنسی در گیاهان گلدار با انتقال گرده از یک گیاه به گیاه دیگر انجام می شود. بعضی از گیاهان که گلهای زیبا و معطر دارند ، حشرات را جذب می کنند. همین حشرات باعث انتقال گرده های گیاهان به یکدیگر می شود ، اما درباره گیاهانی که گلهای بدون بو دارند ، اینها مورد توجه حشرات نیستند و بنابراین گرده های خود را رها می کنند تا از طریق وزش باد به گیاه منتقل شود.
با پراکنده شدن گرده های این گیاهان در هوا احتمال تنفس آنها به وسیله انسان و حیوانات وجود دارد.
اگر شما یکی از هزاران نفری هستید که به طور ژنتیک به این مواد حساس هستند، حتما می دانید که ورود این گرده ها به سیستم تنفسی ، عامل یکسری اختلالات عمده در بدن می شود.
● زمان شروع و خاتمه بیماری
در مناطق گرم ، گرده افشانی درختان در اوایل بهار صورت می گیرد.
در این مناطق فصل آلرژی ها در همان ابتدای بهار آغاز می شود. بسته به مکان زندگی شما و خصوصیات آب و هوای منطقه و نوع گیاهان محیط، ممکن است در پاییز همزمان با گرده افشانی بعضی از گیاهان باز هم علایم آلرژی بروز کند.
حتی در بعضی از مناطق ، بویژه در جاهایی که قارچ می روید ، پراکندگی هاگها در فصل تابستان سبب بروز واکنش های آلرژیک می شود. معمولا تا پایان دوره گرده افشانی ، علایم آلرژی ادامه می یابد.
● راههای درمان
قبل از این که به فکر درمان باشید ، باید مطمین شوید که علایم بارز در شما مربوط به آلرژی فصلی است.
عطسه ، آبریزش بینی ، سوزش و خارش گلو ، ریزش اشک از چشمهاو بعضی علایم سرماخوردگی مثل سردرد از نشانه هایی است که شما را مشکوک به آلرژی می کنداگر این علایم هر سال در یک زمان مشخص بروز کند ، شما مبتلا به آلرژی فصلی هستید
عطسه ، آبریزش بینی ، سوزش و خارش گلو ، ریزش اشک از چشمها و بعضی علایم سرماخوردگی مثل سردرد از نشانه هایی است که شما را مشکوک می کند. حمله های آلرژی می توانند منجر به بروز التهاب در گوش و سینوس ها شود. توجه داشته باشید که اگر علایم بیماری شما درست مشابه این علایم هستند و هر سال در یک زمان مشخص بروز می کنند و پس از مدتی به سرماخوردگی عفونی منتهی می شوند ، شما مبتلا به آلرژی فصلی هستید.
● مراجعه به پزشک
گزارش علایم به پزشک و انجام معاینات بالینی توسط پزشک برای تشخیص آلرژی های فصلی ضروری است.
بیماری های مرتبط با آلرژی های فصلی شامل رینیت آلرژیک با علایم التهاب مخاط بینی و حلق ، کونژکتیویت آلرژیک با علایم قرمزی ، سورش و خارش چشمها و آسم آلرژیک همراه با علایم تنگی نفس و گرفتگی راههای تنفسی و تنفس صدادار بروز می کند. تمام این علایم ممکن است در فرد دیده شود.
● تست آلرژی
به دنبال عامل ایجادکننده علایم حساسیت باشید. متخصصان آلرژی از آزمایش های ساده بدون عارضه برای یافتن عامل آلرژی زا استفاده می کنند. حداکثر 15 دقیقه زمان لازم است تا با آزمایش آلرژن های گوناگون در کلینیک های تخصصی روی شما ، عامل مورد نظر کشف شود.
معمولا درختان بلوط ، افرا و غوشه ، گلهای زرد رنگ و قارچها شایع ترین مواد آلرژی زا را تولید می کنند.
● مراقبت ، اصل اول درمان
▪ عموما درمان آلرژی با اجتناب از آن حاصل می شود.
وقتی به کمک تجربه یا آزمایش های پزشکی عامل حساسیت زا را در محیط خود شناسایی کنید ، پیدا کردن راههایی برای دوری از آن شما را در درمان کامل یاری می کند. معمولا زمانی که گرده ها به مقدار زیاد در هوا پراکنده می شوند ، اجتناب از آنها کار دشواری است ولی چند اصل مهم وجود دارد که رعایت آنها به تخفیف علایم کمک می کند.
در تمام شرایط در و پنجره های خانه و اتومبیل خود را ببندید. اگر در محیطی بوده اید که احتمال نفوذ گرده ها در لابه لای موها و لباسهای شما وجود دارد، قبل از رفتن به رختخواب حمام کنید و لباسهای خود را عوض کنید. از حیوانات کوچک اهلی دوری کنید.
با وجود اینها شاید باز هم دوری کامل از مواد آلرژی زا غیرممکن باشد. بنابراین پزشکان دارودرمانی را توصیه می کنند. خوشبختانه داروهای بسیار موثری برای درمان انواع آلرژی ها وجود دارد که علایم را کاملا برطرف می کند.
انتخاب نوع و مقدار داروی مناسب برای شما تنها در تخصص پزشک است. آنتی هیستامین ها بهترین مثال برای دارودرمانی بر ضد آلرژی است. این نوع دارو میزان وسیعی از نشانه ها را متوقف می کند.
آنتی هیستامین های قدیمی مثل Benadryl در کنار تخفیف علایم بیماری ایجاد خواب آلودگی هم می کردند ولی آنتی هیستامین های جدید ضمن ایمنی و تاثیر بیشتر خواب آلودگی بسیار کمتری ایجاد می کنند و بعضی از داروها اصلا نقشی در ایجاد خواب آلودگی ندارند. داروهایی مثل Claritin و Allegra اصلا خواب آلودگی و سستی ایجاد نمی کنند.
داروی Zyrtec درصد کمی خصوصیات خواب آور دارد. بنابراین بهتر است هنگام شب مصرف شود. اسپری ها و قطره ها راههای درمان دارویی دیگری که مستقیما به موضع اثر می کنند. کورتیکواستروییدهایی (دسته ای از داروهای ضدالتهاب) مثل Rhinocort و Atrovent اسپری های مخصوص بینی هستند. این داروها اثر هیستامین را از بین می برند (هیستامین موجب عطسه ، خارش و تنگی مجاری تنفسی می شود).
تجویز بموقع قطره های چشمی می تواند به پیشگیری و کنترل علایم کونژکتیویت آلرژیک کمک کند. در صورتی که داروها تاثیر کافی و مداوم نداشته باشند ، بیمار را با روشهای خاص پزشکی در برابر عوامل آلرژی زا ایمن سازی می کنند.
● Allergy Shot
همانطور که می دانید سیستم ایمنی فرد مبتلا به آلرژی مدام مشغول به کار است. این سیستم هیچ نقصی در برنامه کاری خود ندارد. تنها یک چرخش کوچک در هدف گیری رخ داده است. با انجام روش درمانی Allergy Shot سیستم ایمنی بدن را در مسیر صحیح قرار می دهند. در این روش مقادیر کمی از ماده آلرژن را به طور هفتگی به بدن تزریق می کنند.
کم کم سیستم ایمنی بدن فرد با این ماده خاص سازش پیدا می کند و به طور تدریجی پاسخ دفاعی نسبت به آن متوقف می شود. تحقیقات اخیر نشان می دهد که پس از 3 سال یا بیشتر از گذشت روش درمانی Allergy Shot بهبودی دوام می یابد. البته همه کسانی که از آلرژی فصلی رنج می برند ، نیاز به این روش ندارند ، اما اگر احساس می کنید علایم بیماری بر زندگی شما تاثیر گذاشته و سایر راههای ساده تر درمانی کارساز نبوده ، می توانید در این زمینه با متخصص آلرژی مشورت کنید.
● بهبودی
همان گونه که ذکر شد ، همیشه برای درمان راههایی وجود دارد. گاهی یک داروی ساده و گاهی روشهای تخصصی تر به هر حال شما را درمان خواهند کرد. بیمار ساکت و صبور آلرژی نباشید. آزمایش کنید ، درمان کنید و بهبود پیدا کنید.
پایگاه جامع اطلاع رسانی پزشکان ایران