● ایدز چیست؟
▪ ایدز یکی از بیماری های ویروسی واگیر دار است.
▪ ایدز، واکسن و دارو ندارد.
▪ خطر ایدز از بین بردن قدرت دفاعی بدن است.
ویروس ایدز بتدریج قدرت دفاعی بدن را کم می کند، بطوریکه انسان مبتلا حتی در مقابل بیماری ها و یا عفونت های خیلی سبک هم نمی تواند مقاومت کند و در نتیجه از بین خواهد رفت.
● ایدز چگونه سرایت می کند؟
ویروسی که موجب ابتلا به ایدز می شود از 4 راه اصلی به بدن سرایت می کند:
1) آمیزش جنسی
اگر زن یا مرد به ویروس آلوده باشند از طریق آمیزش جنسی، ویروس را به طرف مقابل خود انتقال می دهد. یعنی ویروس از زن به مرد و یا از مرد به زن و یا از مرد به مرد سرایت می کند و سن، جنس و نژاد در انتقال تاثیری ندارد.
در ایران 12 درصد همه موارد آلوده به ایدز از این طریق آلوده شده اند.
2) از راه انتقال خون و فرآورده های خونی
اگر خون یا فرآورده های خونی آلوده به ویروس باشد به هر شکل که به بدن شخص سالم وارد شود، او را آلوده می کند.مثلاً; اگر در تزریقات از سرنگ و سر سوزنی استفاده شود که قبلاً; برای شخص آلوده به ویروس بکار رفته است، احتمال دارد فرد سالم را آلوده کند، یا اگر خونی که به شخص تزریق می شود آلوده باشد، سرایت تقریبا حتمی است.
3) از مادر به کودک
مادرانی که به ویروس آلوده اند در یک سوم از موارد در هنگام زایمان یا کمی قبل از وضع حمل و یا بلافاصله پس از وضع حمل، ویروس را به کودکان خود انتقال می دهند.
از سال 1364 به بعد که خون و فرآورده های خونی در اغلب کشورهای دنیا از نظر آلودگی به ویروس ایدز مورد بررسی قرار می گیرد، انتقال از راه خون و فرآورده های آن تقریبا منتفی است.
▪ آیا از ظاهر اشخاص می توان به بیماری آنها پی برد؟
هیچگونه علامت و نشانه ظاهری در شخص آلوده به ویروس دیده نمی شود.
حتی ممکن است انسان از آلودگی خویش هم بی خبر باشد، اما همین شخص می تواند به آسانی ویروس را از راههای ذکرشده، به دیگران منقل کند و بیشترین خطر سرایت و انتقال ویروس به همین افراد مربوط است. ( از ابتدای شروع همه گیری ایدز تا ابتدای دی ماه 1379 دو هزار و دویست و هفتاد و یک نفر در کشورمان به ویروس آلوده شده اند.)
▪ خطر آلوده شدن به ویروس ایدز بیشتر متوجه چه کسانی است؟
ـ افرادی که در روابط جنسی خود احتیاط لازم را نمی کنند.
ـ کسانی که به مواد مخدر تزریقی معتاد هستند و از سرنگ و سر سوزن مشترک استفاده می کنند.
علت بی اطلاعی فرد و نداشتن علامت و نشانه ی آلودگی این است که ایدز هم مانند دیگر بیماری ها دارای دوره ی نهفتگی مشخصی است. یعنی از ورود ویروس به بدن تا بروز علایم بیماری مدتی طول می کشد. دوره نهفتگی ایدز از زمان آلودگی شخص به ویروس تا ظهور علایم ممکن است از چند ماه تا ده سال متغیر باشد.
هر نوع تزریق باید از سوزن و سرنگ یک بار مصرف و یا استریل استفاده کرد. زیرا استفاده از سوزن مشترک در تزریقات موجب انتقال بیماری های مختلف می شود. به همین دلیل افراد معتاد به مواد مخدر تزریقی که در حالات بی خبری از سوزن و سرنگ های یکدیگر استفاده می کنند بیشتر از دیگران در معرض ابتلا به ویروس هستند.
(65 درصد کل موارد ابتلا در کشور ما از طریق استفاده از سوزن و سرنگ مشترک آلوده شده اند. )
4) کودکی که مادرش به ویروس ایدز آلوده باشد .
آیا روابط عادی اجتماعی با اشخاص آلوده به ویروس ایدز موجب سرایت و آلودگی می شود؟
ویروس ایدز از راه هوا، غذا، آب، دست دادن ، حرف زدن، بوسیدن و تماسها و روابط عادی اجتماعی مانند سوارشدن در اتوبوس و تاکسی از شخص آلوده به شخص سالم سرایت نمی کند.
● چه راه هایی برای پیشگیری از بیماری ایدز وجود دارد؟
1) با توجه به اینکه شایع ترین راه سرایت ایدز از طریق تماس جنسی است، تنها راه مطمین برای پیشگیری از ابتلا به این بیماری، پایبندی به اصول اخلاقی و خانوادگی و اجتناب از بی بند و باری های جنسی است.
و هرگز به زنا نزدیک نشوید که کاری بسیار زشت و راهی بسیار ناپسند است. سوره اسرا، آیه 32
2) استفاده از کاندوم وسیله ای نسبتاً; مطمین برای پیشگیری از ایدز است.
3) استفاده اختصاصی از لوازمی که ممکن است در قسمتی از بدن بوسیله ی آنها بریدگی ایجاد شود، مانند تیغ خود تراش.
4) استفاده از سوزن و سرنگ یک بار مصرف در تزریقات.
مرکز بهداشت شهرستان شیراز