دانش آموز صرعی

صرع بیماری است که همه انسانها کم و بیش با آن آشنا هستند وشاید در کو چه و خیابان , در شهر و مدرسه محله زندگی و یا اقوام و دوستان و یا حتی در خانه ی خود با آن بر خورد کرده باشندچون این قبیل بیماران از نظر ظاهر علایمی ندارندو ظهورش ناگهانی است,موجب تعجب و بعضا ترس اطرافیان می شود بنابر این داشتن اطلاعات در مورد این بیماری و نحوه ی بر خورد با این بیماران لازم می نماید فی الواقع داشتن اطلاعات در مورد مراقبت در مر حله ی بروزحملات صرع می تواند از حوادث احتمالی و آسیب برای بیمار جلو کیری کند بدین جهت این مقاله اطلاعاتی را به اختصار در اختیار همگان خصوصا والدین و مهمتر از همه برای معلمان قرار می دهد.

● صرع چیست :

صرع یا EPILEPSYیکی از قدیمی ترین بیماریهایی است که بشر آنرا شناخته است . علیرغم اینکه بیماری شناخته شده ای است با وجود این هنوز درمان قطعی آن حاصل نشده است ولی با انواع دارو ها قابل کنترل می باشد اما تنها راه کنترل این بیماری مصرف دارو می باشد.

از دید نور و فیزیولوژیست ها, صرع یک دیس ریتمی الکتریکی است که منشاء آن میتواند از دیانسفال یا کورتکس مغز بوده و این امواج دیگر مغز رادر برگیرد صرع می توان انواع CRAND MAL یا صرع بزرگ وpetit mal یا صرع کوچک دیده شود . متعاقب حملات و حالات غیر عادی ناشی از صرع حس خود کم بینی اضطراب و احساس گناه شرمندگی و نهایتا" افسردگی در افراد صرعی ظاهر می شود.و طولانی، نداشتن هیچ نوع کنترل کلامی و مانند آن باشند. همچنین برخی از آنان از نظر جسمی بسیار ضعیف و آسیب پذیر هستند

● علایم کلینیکال صرع :

شروع صرع ناگهانی بود ، در بسیاری از این موارد شخص به ناگهان فریادی می کشد وبلافاصله روی زمین می افتد، به محض اینکه صرع شروع شد تمام عضلات ارادی بدن دچار یک انقباض تونیک می گردند به نحوی که بدن مانند یک تکه چوب خشک می شود. در اثر اسپاسم عضلات تنفسی، موجب اشکال تنفسی و سیانوز شدید صورت و لبها می گردند، در این مرحله تاکیکاردی و بالا رفتن فشار خون نیز مشاهده شده که در اثر آزاد شدن اپی نفرین می باشد این مراحل که تونیک نام دارد حدودا"30 تا 60 ثانیه طول می کشد. مرحله دوم مرحله کلونیک است در این مرحله تمام عضلات ارادی از جمله عضلات تنفسی و چانه دچار انقبابض های مکرر و کلونیک می گردند، در این هنگام تنفس بیمار نامنظم و صدادار شده و کف زیادی از دهان خارج می شود حتی بی اختیاری ادرارو مدفوع نیز دیده شده است . این مرحله حدودا" 40 ثانیه طول می کشد . بعد ازاین مرحله :بیمار به حالت اغماء می رود تمام عضلاتش سست می گردد این مرحله 1 تا 2 دقیقه طول می کشد و متعاقب آن بیمار به هوش می آید ، معمولا" در ان هنگام بیمار فوق العاده خسته است و در بسیاری از موارد بلافاصله به خواب می رود که2 تا 3 ساعت طول می کشد . در انواع دیگر صرع ممکن است مواردی از این علایم را داشت یا در نوع خفیف تر ، علایم به مراتب کمتر می باشند.

● اتیولوژی صرع :

▪ علت ایجاد صرع :

تومورهای مغزی - ضربه های مغزیhead lnjuries بیماریهای دژنراتیو مغز-مسمومیتها - اختلال جریان خونه مغز - بیماریهای مادرزادی و ارثی عفونتهای مغزی و ..... می باشد.

▪ درمان دارویی :

دانستن این نکته مهم است که مصرف به موقع دارو و با دوز مناسب طبق تجویزپزشک باعث کنترل حملات صرعی می شود . مع الوصف عدم مصرف به موقع وحتی استفاده با دوز نامناسب و قطع خود سرانه دارو موجب بروز علایم بیماری می شود . این قبیل بیماران نباید . از عوارض دارو نگران باشند .فنوباربیتال phenobarbltal از کم ضررترین و موثرترین داروها است که باید طبق تحویز پزشک و با دوز مناسب استفاده شود .کار با مازپین carbamazepine دیازپام diazepam و اتوسوکسیماید و ... نیز برای کنترل صرع موثرند.

● درمان در موقع بروز صرع :

1) چون بروز حمله صرع ناگهانی بوده و فرد سریع به زمین می افتد ، افتادن ممکن است روی جسم سخت یا در جاهای خطرناک و یا در هر جای دیگر ، احتمال بروزش هست پس ابتدا" باید مریض را از نقاط خطر ناک دوز کنید و پاها و دستهایش را صاف دراز کنید و به آّ;رامی شانه ها و دستهای او را بگیرد تا دامنه حرکت وی کم شود .

2) در اثر اسپاسمهای ناگهانی و بی اختیار ممکن است بیمار دچار آسیب به سرو اندامها شود ، بهتر است زیر سر وی جسم نرمی مثل بالش بگذارید.

3) اگردهان بیمار بسته بود و زبان در لای دندانها گیر نکرده سعی در باز کردن دهان نکنید و اگر دهان بیمار باز باشد جسم نرم و تمیزی مثل لاستیک یا دستمال بین دندانهای بیمار قرار دهید . باید مراقب بود تا زبان بیمار در عقب دهان لوله نشود که راههای تنفسی را مسدود کند .فی الواقع مهمترین مسیله رسیدگی به وضعیت تنفسی بیمار است در عین حال می توانید کفهای دهان را پاک کنید تا راحت تر تنفس کند.اگر دچار تهوع و استفراغ بود سر وی را به یک طرف خم کنید تا راحت تر خارج شوند.

4) بعد از رفع حمله به بیمار استراحت و آرامش داده و مایعات شیرین به او بدهید می توانید از یک پتو برای گرم کردن بیمار استفاده کنید . اطراف بیمار باید خالی از جمعیت باشد، در غیر صورت بیمار عمد از بیهوش آمدن در خود احساس خود کم بینی - احساس گناه و شرمندگی می کند .

5) اگر بیمار بهوش نیامد فورا" وی را به بیمارستان منتقل کنید تا کارهای اورژانسی از قبیل تزریق و الیوم ( دیازپام ) و با Air way اکسیژن تراپی را انجام دهند

چگونه با دانش آموزان صرعی رفتار نماییم :

1) چگونگی رفتار معلم - والدین - اطرافیان و همکلاسیهای افراد صرعی اهمیت بسزایی دارد با این افراد باید عاقلانه و متعادل بر خورد کرد توجه بیش حد و یا بی توجهی زیاد چه در مدرسه و چه در مدرسه و چه در منزل و یا اجتماع دارای عوارض منفی روی این قبیل افراد هست .

2) معلم و والدین باید فرد صرعی را با تواناییهای محدودش بپذ یرند وبا توجه با تواناییهای وی برنامه ریزی کنند و او را بد عادت و به اصطلاح نازک نارنجی نکنند چون این خود باعث کم شدن اعتماد به نفس می شود .

3) والدین و معلم نیز باید یک برنامه روزانه مرتب در منزل و مدرسه برای کار های دانش آموز پی ریزی کنند .

4) احتمال دارد دانش آموز صرعی از نظر هوشی نیز عقب مانده باشد و آیا اینکه از نظر هوشی طبیعی بوده ولی عوارض داروها باعث شل شدن عضلات و چاقی وی شود او را در عمل کند نماید بنابر این نباید او را به انجام کارها و ورزشهای و حرکات سریع و ادار نمایید. ضمنا" نیاید اجازه دهید که وی از جمعیت دور بماند و ساکت بنشیند بلکه باید زمینه تحرک وی را فراهم کیند و وقت کافی برای انجام آن در اختیارش قرار دهید و او را برای انجام حرکات مورد تشویق قراردهید.

5) محدودیتهاییکه برای یک بیمارصرعی ایجاد می شود منتاسب با سنش باشد . یعنی از انجام کارهای خطر ناک و از انجام کار با وسایل تیز و سنگین خود داری کنند.

6) همچنین افزایش توجه به وی و محدود نمودن دانش آموزان دیگر نسبت به وی باعث کاهش اعتماد به نفس می شود.

7) مقایسه این افراد و یا به رخ کشیدن رفتار خواهران و برادران و یا دانش آموزان دیگر باعث حسادت و بی کفایتی در این افراد می شود .

8) چشم پوشی از رفتار نا صحیح وی به بهانه مریضی او نیز صحیح نمی باشد .

9) مراقبت بیش از اندازه که منجر به تمسخر دیگر همسالان کودک شود نیز دست نمی باشد .

10) والدین و یا معلم بایدذ به دانش آموز صرعی آموزش دهند که دارو را باید با دوز صحیح و به موقع مصرف کنند . و از عوارض آن نگران نباشند حتی دارو را خود سر قطع نکنند.

11) خشونت بیش از اندازه و تنبیهات بدنی کودک به گمان بدجنسی وی نیز ممنوع می باشد

12) این دانش آموزان در انجام کارهای پر استرس و هیجان آور و سخت باید خود داری کنند چون می تواند باعث بروز صرع شود .

13) این دانش آموزان از محرکات نوری باید پرهیز کنند ، یعنی زیاد به تلویزیون نگان نکنند خصوصا" فیلمهای مهیج و ترس آور همچنین سبازیهای رایانه ای می تواند صرع زا باشد . بعلاوه آفتاب تند می تواند از محرکات محسوب شود لازم است این دانش آموزان از عینک دودی استفاده کنند.

14) کم خوابی و استفاده از غذاهایتند و حساسیت زا می تواند تحریک کننده باشند بنابر این استراحت کافی برای این قبیل افراد لازم است .

15) تزریق واتکسن آبله برای این قبیل کودکان ممنوع و واکسن سرخک و سیاه سرفه نیز باید به تعویق بیافتد.

16) از انجام تکالیف سنگین و خواندن درسهای سخت به مدت طولانی نیز باید خود داری کنند.

17) انجام دوچرخه سواری- کوپیمایی - شنا - و ورزشهای سنگین برای این دانش آموزان مجاز نمی باشد ، ولی انجام ورزشهایی که باعث اعتماد به نفس دانش آموزان شود مفید هست .

در پایان تاکید می گردد اختلال رفتادر اثر خود ضایعه است که منجر به صرع شده است بنابر این مشکلات رفتاری در نیمی از کودکان و دانش آموزان مصروع دیده می شود طبیعی است هم معلمان و خانواده دانش آموزان باید او را درک کنند و متناسب با شرایط وی با او رفتار نمایند.