همه ساله با آغاز فصل بهار افراد بسیاری وجود دارند که با مشکلی به نام آلرژی روبه رو می شوند؛; آلرژی فصلی در اصل حساسیت به گرده ی گیاهان است و در فصل بهار که زمان گرده افشانی گل ها و درختان است پدید می آید و با علایمی مانند، آب ریزش، گرفتگی و خارش بینی، عطسه های مکرر و ریزش اشک از چشم بروز می کند که ممکن است با سرماخوردگی اشتباه شود.
بروز آلرژی در واقع نتیجه ی عملکرد سیستم دفاعی بدن است. این سیستم هنگامی که در معرض یک ماده ی بیگانه و احتمالا" بیماری زا مانند ویروس و باکتری قرار گیرد، با تولید آنتی بادی با ماده ی بیگانه ی وارد شده به بدن مبارزه می کند، این یک روند طبیعی برای دفاع بدن در مقابل عوامل بیماری زای خارجی است. اما در افرادی که به یک ماده ی خاص آلرژی دارند دستگاه دفاعی بدن در برخورد با آن ماده که حتی ممکن است بی ضرر هم باشد - مانند گرده ی گیاهان، برخی از غذاها و مواد، برخی از بوها و ... - به اشتباه آنتی بادی هایی تولید می کند. آنتی بادی های تولید شده به سلول هایی متصل شده و از آن سلول موادی به نام هیستامین آزاد می شود. هیستامین ها مسیول بروز علایم آلرژی اند.
به جز آلرژی فصلی در برخی از موارد آلرژی به یک ماده یا مواد خاص که در اصطلاح به آن ها آلرژن می گویند، وجود دارد؛; مانند حساسیت به پر یا موی حیوانات خانگی، گرد و خاک، مدفوع و لاشه ی سوسک، برخی شوینده ها و ... در میان مواد غذایی نیز تعدادی از آن ها سبب بروز حساسیت در افراد مختلف می شوند مانند حساسیت به باقالی - بیماری فاویسم - که یکی از خطرناک ترین حساسیت های غذایی است.
علایم آلرژی بسته به نوع آلرژن و چگونگی ورود آن به درون بدن متفاوت است ولی در مجموع می توان گفت خارش و کهیر پوست، عطسه، آب ریزش و گرفتگی بینی، تنگی تنفس، سرفه، سرگیجه، تاری دید و کاهش فشار خون از علایم آلرژی است.
هر چند که در بسیاری از مواقع شناسایی آلرژن های مسیول ایجاد آلرژی مشکل است ولی در صورت شناسایی آن برای پیش گیری از بروز حساسیت باید از تماس با آن، بسته به نوع ورود آن به بدن از راه های مختلف، پیش گیری کرد. امروزه برای درمان حساسیت ها، آلرژن های متفاوت را به تدریج وارد بدن می کنند تا سیستم دفاعی بدن به تدریج آن ها را شناسی کرده و به عنوان یک ماده ی بی ضرر بپذیرد.
MCS بیماری بسیار نادری است، در موارد شدید و حاد این بیماری، برخی افراد حتی نمی توانند از خانه شان خارج شوند؛; تنوع و تفاوت علایم بیماری در افراد مختلف باعث می شود که تشخیص آن به راحتی امکان پذیر نباشد.
شاید افراد بسیاری را بشناسید که از این حساسیت ها رنج می برند اما آیا تا کنون راجع به MCS چیزی شنیده اید؟
اثر ناچیزی از عطر، ادوکلن، خشبوکننده های هوا، مواد شوینده یا هر ماده ی بودار دیگری، دونارابرتسون را به مدت چند روز بیمار می کند. او 61 سال دارد و طبق علایم قابل مشاهده در او، بیماری اش حساسیت به عطر و پاک کننده های شیمیایی تشخیص داده شده است. او MCS یا حساسیت چندگانه به مواد شیمیایی دارد، شرایط بحث برانگیزی که برخی بر این باورند با قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی برانگیخته می شود.
او حتی از مهمان هایش نیز می خواهد هنگامی که به خانه ی او می آیند به هیچ وجه عطر مصرف نکنند، دونا یک پرستار بچه است و حتی لباس کودکانی که از آن ها مراقبت می کند نیز باید با مواد شوینده ی بدون عطر شسته شود. او می گوید: "حتما" مردم تصور می کنند من دیوانه یا خیلی لوس هستم اما مجبورم چنین کاری کنم زیرا در صورت استشمام بوی عطر، تمام روز را بیمار خواهم بود. خانه ام هیچ بوی خاصی ندارد و حتی رایحه ی ناچیزی از عطر در هیچ جای آن به مشام نمی رسد، نمی دانم شوهرم چه طور این وضعیت را تحمل می کند من زندگی او را هم به یک فاجعه تبدیل کرده ام او نقاش است و به محض این که به خانه برمی گردد ناچار است تمام لباس هایش را عوض کند."
اگرچه او خانه اش را به دژ محکمی در مقابل مواد شیمیایی تبدیل کرده است اما می گوید وقتی از در خانه بیرون می رود اوضاع عوض می شود: "خیلی پیاده راه می روم و سعی می کنم تا حد امکان از وسایل نقلیه ی عمومی استفاده نکنم. همه ی آقایان از ژل مو یا ادوکلن استفاه می کنند که برای من بسیار خطرناک است، اگر سوار اتوبوس شوم مجبورم ماسک به صورت بزنم. سعی می کنم با شرایطم کنار بیایم و تسلیم نشوم اما واقعا" حس یک زندانی را دارم. به ندرت برای گردش و خرید از خانه بیرون می روم چون تمام مغازه ها و وسایل حمل و نقل عمومی بوی عطر می دهد. مردم را خیلی دوست دارم و از حرف زدن با آن ها لذت می برم اما مجبورم همیشه از پشت تلفن یا از طریق اینترنت با آن ها تماس داشته باشم. بیرون رفتن با دوستانم همیشه مشکلاتی را به همراه دارد زیرا همه ی آن ها عطر می زنند. البته دوستان صمیمی ام سعی می کنند خودشان را با من هماهنگ کنند، آن ها همیشه مراعات حال مرا می کنند اما نمی توانم به اماکن عمومی بروم چون برایم حکم مرگ دارد. این نوع حساسیت واقعا" شما را به موجودی ضد اجتماعی تبدیل می کند."
دونا اولین بار در سنین نوجوانی و هنگامی که در یک کارگاه چاپ مشغول به کار بود متوجه مشکل خود شد. در این محل در معرض تعداد زیادی ماده ی شیمیایی، انواع چسب، روغن و لاک و الکل بود؛; او می گوید هنگام کار ماسک به صورت نداشت و دایما" از حالت تهوع رنج می برد. بعد واکنش او نسبت به اسپری های شیمیایی در محیط خانه شروع شد اما خیی شدید نبودند تا این که در دهه ی 1970 روز به روز عطرهای بیش تری وارد بازار شد که خیلی بادوام بوده و بوی تند هم داشتند: "شبیه به یک غول شده بودم، دور تا دور چشمم حلقه ی سیاه افتاده بود، زیر چشم هایم گود رفته و دایما" احساس خستگی و کسالت داشتم."
علایم آلرژی بسته به نوع آلرژن و چگونگی ورود آن به درون بدن متفاوت است ولی در مجموع می توان گفت خارش و کهیر پوست، عطسه، آب ریزش و گرفتگی بینی، تنگی تنفس، سرفه، سرگیجه، تاری دید و کاهش فشار خون از علایم آلرژی است.
اما او می گوید که علی رغم شدت علایم و مثبت بودن آزمایشات که همه نشان می دادند او نسبت به عطر حساسیت دارد فقط تعداد کمی از پزشکان شرایط او را جدی گرفتند. بسیاری از آن ها حتی باور نداشتند که MCS وجود دارد و خودش ناچار شد به دنبال پیگیری بیماری اش برود و حتی نتوانست از خدمات بیمه کمک بگیرد زیرا پزشکان نپذیرفتند که مشکل او MCS است: "فکر می کردم تنها فرد روی کرده ی زمین هستم که چنین مشکلی دارم. بیش تر به دنبال بیماری های مغزی بودم، همه ی اختلالات ذهنی را بررسی کردم تا ببینم بالاخره مشکلم از کجا سرچشمه می گیرد؛; حتی مادرم هم دایما" می گفت خیالاتی شده ام و به خودم تلقین می کنم که به بوی عطر حساسیت دارم."
"اما تمام علایم و نشانه های بیماری ام واقعی است، تهوع و استفراغ، چشمان اشک آلود و پف کرده، خمیازه های دایمی، نوسان خلق و خو، سرگیجه، کمبود تمرکز، حافظه ی ضعیف، درد عضلات، ورم زانوها، سردرد، افسردگی، تعریق، تپش قلب بالا و ورم بدن."
دکتر اندی جونز متخصص آلرژی و مدرس علوم طبیعی دانشگاه East Anglia می گوید MCS بیماری بسیار نادری است اما فرد درگیر با آن را شدیدا" ضعیف و ناتوان می کند. در موارد شدید و حاد این بیماری، برخی افراد حتی نمی توانند از خانه شان خارج شوند؛; تنوع و تفاوت علایم بیماری در افراد مختلف باعث می شود که تشخیص آن به راحتی امکان پذیر نباشد.
او می گوید: "در صورتی که با پوست افروختگی به پزشک مراجعه کنید، کاملا" واضح است که بیماری تان اگزما است؛; یا علایم آسم نشان می دهد که به تنگی تنفس مبتلا هستید اما MCS فقط یک یا چند حالت ندارد. این بیماری با عارضه های گوناگونی همراه است و پزشکان با دامنه ی وسیعی از علایم روبه رو می شوند. به همین دلیل یکی از امراضی است که اغلب بدون تشخیص باقی می ماند."
به گفته ی دکتر جونز در میان جامعه ی پزشکی جهان نیز هنوز بر سر این که اصلا" چنین بیماری وجود دارد یا نه اختلاف نظرهایی به چشم می خورد. اگر با پزشکان صحبت کنید برخی از آن ها ممکن است این علایم را جدی بگیرند اما عده ای هستند که بر این باورند MCS وجود ندارد. بسیاری از پزشکان معتقدند MCS ریشه ی روان شناختی دارد و در واقع خود بیماران هستند که وجود چنین علایمی را در خود تقویت می کنند.
طبق شواهد به دست آمده، مشاهده شده است که علایم MCS در میان افرادی که زندگی پراضطرابی دارند بیش تر مشاهده می شود؛; همین یافته ها موجب شده است که متخصصان سبب این بیماری را فشار عصبی بدانند نه مواد شیمیایی. سخن گوی انجمن حساسیت انگلستان می گوید: "افراد مبتلا به این نوع حساسیت اغلب به علت عدم درک صحیح پزشکان از بیماری، مورد بی توجهی قرار می گیرند، زیرا این مشکل در میان پزشکان هنوز شناخته شده نیست و بیماران در اکثر موارد حمایت خانواده و دوستان شان را از دست می دهند چون همه تصور می کنند علایم زاییده ی ذهن خود بیماران است."
منبع خبرگزاری بی بی سی
علوی www alavigroup com