● خشونت صدا چیست؟
خشونت صدا یک اصطلاح عمومی برای تغییرات غیرطبیعی صدا می باشد. درهنگام خشونت صدا ممکن است صدای فرد درهنگام ادای کلمات هوا آلود، خشن ویا توام با تقلا در حین بیان آن باشد وهمچنین ممکن است دربلندی یا زیروبمی صداها تغییراتی رخ دهد. معمولا تغییرات صدا ناشی از اختلالات چینهای صوتی (که بخش تولید صدا ی حنجره می باشد) هستند. در هنگام تنفس چینهای صوتی از هم جدا هستند. هنگام صحبت کردن یا آواز خواندن آنها به هم می چسبند و با خروج هوا از ششها چینها می لرزند و صدا تولید می شود. هر چه چینهای صوتی سفت تر کشیده شده و کوچکتر باشند سریعتر لرزش پیدا می کنند. لرزشهای سریعتر، صدای با فرکانس بالاتری را ایجاد می کند. وجود تورم یا توده در چینهای صوتی از به هم چسبیدن صحیح آنها جلوگیری کرده و باعث تغییر صدا می شود.
● علل خشونت صدا
▪ التهاب حاد حنجره (لارنژیت حاد:)
خشونت صدا دلایل زیادی دارد. خوشبختانه بیشتر آنها خطرناک نیستند و در مدت زمان کوتاهی رفع می شوند. شایع ترین علل آن شامل لارنژیت حاد (معمولا ناشی از تورم ایجاد شده در اثر سرماخوردگی معمولی)، عفونت ویروسی مجاری تنفسی فوقانی یا تحریک پذیری حاصل از استفاده بیش از حد از صدا مثل جیغ زدن در مسابقات ورزشی یا کنسرتها می باشد.
خشونتهای طولانی مدت صدا معمولا ناشی از استفاده صداهای خیلی بلند، نامتناسب و بیش از حد می باشد. این عادات می توانند منجر به تشکیل ندول صوتی شوند ( ندول خواننده ها ) که معمولا یا بصورت رشدهای پینه مانندی بر روی تارهای صوتی و یا بصورت پولیپهای چین های صوتی و تورم های خیلی بزرگ هستند.
▪ ندول صوتی:
در کودکان و بزرگسالانی شایع است که صدایشان را به هنگام کار یا بازی بالاتر ازحد معمول می برند. پولیپ ها یا گره ها معمولا منجر به سرطان نمی شوند.
بازگشت محتویات معده به مری: یک دلیل شایع خشونت صدا در بزرگسالان مسن تر بازگشت محتویات معده به مری می باشد. در این حالت اسید معده به مری باز می گردد و سبب تحریک چینهای صوتی می شود. بیشتر چنین بیمارانی علایمی از سوزش سر دل یا ترش کردن معده ندارند. در این حالت معمولا خشونت صدا صبح ها بدتر است و در طول روز بهتر می شود. ممکن است چنین افرادی احساس یک توده و چسبیدن ترشحات در گلو یا احساس نیاز بیش از حد به پاک کرددن گلویشان را داشته باشند.
▪ سیگار کشیدن:
سیگار کشیدن دلیل دیگر خشونت صدا می باشد. بنا به اینکه سیگار کشیدن یکی از دلایل عمده سرطانهای گلو می باشد اگر سیگاریها خشونت صدا داشته باشند باید توسط پزشک متخصص گوش و حلق و بینی معاینه شوند.
▪ دلایل دیگر:
بسیاری از دلایل غیر معمول خشونت صدا عبارتند ازحساسیتها، مشکلات غده تیرویید، اختلالات عصبی، ضربه به حنجره و گهگاه دوره قاعدگی طبیعی. بسیاری از مردم با بالا رفتن سن دچار خشونت صدا می شوند.
● چه کسی می تواند خشونت صدا را درمان کند؟
خشونت صدای ناشی از سرماخوردگی یا آنفلوانزا ممکن است توسط پزشکان خانواده، متخصصین کودکان و متخصصین داخلی که با چگونگی معاینه حنجره آشنا هستند ارزیابی شود. زمانیکه خشونت صدا بیش از دو هفته طول بکشد یا هیچ دلیل مشهودی نداشته باشد باید توسط متخصص گوش و حلق و بینی و سر و گردن ارزیابی شود. یک گروه درمانی ویژه که دانش کافی در زمینه کارکرد اعضای صوتی دارند می توانند به بهترین وجهی بیماریهای صدا را درمان کنند. این گروه می تواند شامل متخصصین گوش و حلق و بینی و سر و گردن و آسیب شناسان تکلم / زبان و به همراه معلمان آواز، بازیگری یا گویندگی باشد. اختلالات صدا مشخصات بسیار گوناگونی دارند که می توانند راهنمای درمانگران باشند.
چه موقع باید به متخصص گوش و حلق و بینی مراجعه کنیم؟
خشونت صدا بیش از 2 تا 3 هفته طول بکشد.خشونت صدا همراه با علایم: درد (اما نه در اثر سرماخوردگی یا آنفلوانزا)، سرفه خونی، بلع مشکل یا یک توده در گردن.فقدان یا تغییر شدید صدا که بیش از چند روز طول کشیده باشد.
● خشونت صدا چگونه ارزیابی می شود؟
ابتدا متخصص گوش و حلق و بینی تاریخچه کاملی از خشونت صدا و سلامت عمومی شما را بررسی می کند. معمولا در هنگام معاینه پزشک توسط یک آینه که در پشت گلوی شما قرار می دهد چینهای صوتی شما را خواهد دید. گهگاه یک منبع نوری همچون لوله نورانی قابل انعطاف خیلی کوچک از طریق بینی یا در بعضی موارد یک منبع نوری غیر قابل انعطاف در پشت دهان برای دیدن چینهای صوتی به کار برده می شوند. ممکن است ضبط ویدیویی از معاینه به تحلیل بعدی آن کمک کند.این روشها ناخوشایند نبوده و توسط خیلی از بیماران به خوبی تحمل می شوند. در برخی موارد آزمایشهای ویژه ای همچون پردازش های آکوستیکی که برای ارزیابی صدا طراحی شده اند توصیه می شوند. این روشها بی نظمی های صدا، چگونگی تولید صدا، جریان هوا و دیگر مشخصات لازم را می سنجند که در تشخیص و درمان کمک کننده هستند.
● اختلالات صدا چگونه درمان می شوند؟
درمان خشونت صدا بر پایه علت ایجاد کننده آن می باشد. در بیشتر موارد خشونت صدا به سادگی با استراحت دادن به صدا یا اصلاح چگونگی استفاده از آن درمان می شود. متخصص گوش و حلق و بینی ممکن است برخی توصیه ها در مورد رفتارهای صحیح استفاده صدا داشته باشد، بیمار را به دیگر اعضای گروه درمانی ارجاع نماید و یا در برخی بیماران در صورت وجود آسیب هایی مثل گره یا پولیپ چین های صوتی توصیه به انجام عمل جراحی بنماید. اجتناب از سیگار کشیدن یا در معرض دود سیگار دیگران بودن برای همه بیماران توصیه می شود. نوشیدن مایعات نیز کمک کننده است.
متخصصین آسیب شناسی تکلم / زبان، آموزش دیده اند تا بیمارانی را که در اصلاح رفتارهایی که ممکن است منجر به رفع برخی اختلالات صوتی شوند یاری رسانند. برخی اوقات بیماران دارای عادات بدی می باشند مثل سیگار کشیدن یا استفاده بیش از حد از صدایشان همچون فریاد کشیدن یا جیغ زدن. آسیب شناس تکلم / زبان، به بیماران یاد می دهد تا شیوه تولید کلام را تغییر دهند تا صدای تکلم بهبود یافته و مشکلاتی از قبیل گره های صوتی رفع شوند. زمانیکه مشکل یک بیمار دقیقا بستگی به آواز خواندن دارد ممکن است معلم آواز به بیمار کمک کند تا از شیوه های آواز بهتری استفاده نماید.
● برای پیشگیری و درمان خشونت خفیف صدا چه می توانیم انجام دهیم؟
اگر سیگاری هستید ترک کنید. از عواملی که بدن را بی آب می کنند بپرهیزید از قبیل الکل و کافیین. از دود سیگار دیگران هم بپرهیزید. به مقدارفراوان آب بنوشید. خانه خود را مرطوب نگه دارید. مراقب غذای خود باشید و بخصوص از غذاهای ادویه دار بپرهیزید. سعی کنید از صدای خود بصورت خیلی بلند و کشیده استفاده نکنید. شیوه تکلم صحیح را بیاموزید. از صحبت کردن یا آواز خواندن زمانیکه صدای شما آسیب دیده و دچار خشونت صدا شده اید بپرهیزید.
سایت دپارتمان ومرکز تحقیقات گوش وحلق وبینی وسروگردن دانشگاه علوم پزشکی ایران
روزنامه رسالت