درباره بیماری ایدز آنقدر مطلب نوشته شده که همه افراد کمابیش اطلاعات کافی از این بیماری را در ذهن خود دارند. مقابله با ایدز که از آن با عنوان طاعون جدید نام می برند، از زمان ورود به حیطه علم پزشکی، ذهن دانشمندان را به خود مشغول کرده است.
یکی از راه های غیر قابل پیشگیری، انتقال عمودی از مادر به جنین است. در چنین حالتی تنها مداخله سریع پزشکی می تواند باعث نجات جنین از ابتلا به ویروس HIV و تولد نوزادی مبتلا به این بیماری مرگبار شود.
انجمن بین المللی ایدز چندی پیش اعلام کرد نوزادانی که با ویروس HIV آلوده شده اند، در صورتی که قبل از ظهور علایم بیماری یا ضعف سامانه ایمنی، درمان مناسب را دریافت کنند شانس بالایی برای زنده ماندن خواهند داشت.
مطالعه ای روی نوزادان در کیپ تاون و سووتو در آفریقای جنوبی نشان داد نوزادان در صورت دریافت سریع دارو تا 96 درصد شانس نجات خواهند داشت. این رقم در مقایسه با رقم 84 درصدی نجات کودکانی قرار می گیرد که درمان آنها به هر دلیلی به تعویق افتاده است.
به عبارت دیگر هرچه دارو درمانی سریع تر آغاز شود، شانس زنده ماندن بیمار تازه متولد بالاتر خواهد بود. این تحقیق با حمایت مالی و معنوی انجمن ملی آلرژی و بیماری های عفونی ایالات متحده انجام گرفته است.
به طور تخمینی 2 میلیون و 200 هزار کودک به ویروس HIV آلوده هستند و سالانه 600 هزار مورد آلودگی جدید به این ویروس مرگبار در کودکان اتفاق می افتد. بدون انجام دارو درمانی نیمی از این نوزادان آلوده به ویروس HIV تا قبل از جشن تولد 2 سالگی شان از بین خواهند رفت.
دکتر الیاس زرهونی مدیر مؤ;سسه سلامت ملی ایالات متحده، در یک کنفرانس که به خاطر ارایه نتایج مطالعه فوق برگزار شده بود به رویترز می گوید: در کودکان مبتلا به عفونت HIV اغلب طی نخستین سال زندگی شان با پیشرفت برق آسای بیماری روبه رو می شویم که به خاطر سامانه ایمنی درحال تکامل و حساسیت آنها نسبت به سایر بیماری های عفونی خطرناک است.
او می افزاید: این نخستین مطالعه تصادفی بالینی بود که نشان داد اگر نوزادان تا قبل از3 ماهگی تحت درمان قرار گیرند، وضعیت بهتری در مقایسه با نوزادانی خواهند داشت که با تأ;خیر درمان شده اند.
در این تحقیق 337 نوزاد که 6 الی 12 هفته از تولدشان گذشته بود مورد مطالعه قرار گرفتند.
فرضیه تحقیق این بود که آیا درمان با داروهای ضد ویروسی در یک دوره زمانی معین پیشرفت بیماری را کند می کند یا خیر؟ پزشکان امیدوار بودند که درمان زود هنگام، امکان تکامل سامانه ایمنی بدن نوزاد را فراهم کرده و احتمالاً; به کودک اجازه می دهد تا در یک دوره زمانی تحت درمان نباشد و سختی درمان مداوم را تحمل نکند.
مراقبت از کودکان آلوده بهHIV با مشکل بغرنجی روبه رو است و آن اینکه، سامانه ایمنی کودکان در خلال سال اول تولد به نمو کامل نرسیده است. این مسیله کودکان را به شدت نسبت به پیشرفت سریع و برق آسای بیماری های گوناگون مستعد می سازد و می تواند با مرگ کودک همراه باشد.
در حال حاضر استاندارد مراقبت از بیماران مبتلا به HIV در بسیاری از کشورهای دنیا بر مبنای درمان نوزادان با داروهای ضد ویروسی است، اما این کار همواره بعد از ظهور علایم ضعف سامانه ایمنی صورت می گیرد.
در بیانیه سازمان پزشکان بدون مرز آمده است: کودکان قربانیان خاموش همه گیری جهانی ایدز هستند.از بین کودکان مبتلا، 9 تا 10 کودک، بیماری را از طریق مادر خود در دوران بارداری، تولد یا شیردهی دریافت کرده اند.
پزشکان بدون مرز می افزایند: حدود 87 درصد کودکان مبتلا به HIV در نواحی جنوبی صحرای بزرگ آفریقا زندگی می کنند که از دریافت خدمات بهداشتی حداقل هم محروم هستند. از 540 هزار کودکی که به تازگی در سال 2006 به این بیماری مبتلا شده اند، 470 هزار نفر در آفریقا زندگی می کنند. تنها 700 نفر از این کودکان در اروپا یا آمریکای شمالی ساکن هستند.
بیانیه مذکور توضیح می دهد: انتقال عمودیHIV از مادر به جنین تقریباً; در کشورهای مرفه و پیشرفته از بین رفته است، چرا که داروهای ضد ویروسی برای مادران باردار مبتلا و نوزادانی که تنها چند ساعت از تولدشان گذشته، تجویز می شود.
میزان انتقال HIV از مادر به جنین در کشورهای ثروتمند زیر یک درصد برآورد شده است، در حالی که این رقم در کشورهای فقیر آفریقا 25 تا 45 درصد است.
علیرضا آشوری
پاراسات