نام د یگر این بیماری بروسلوزیس و عامل آن باکتری خانواد ه بروسلا است. این بیماری گرچه به طور اولیه د ر حیوانات باعث ایجاد بیماری می شود ، ولی قابل انتقال به انسان بود ه و د ر حقیقت بروسلوز یک بیماری مشترک انسان و د ام است.
د رگیری انسان براثر تماس نزد یک با حیوانات (مثل افراد د امد ار) و یا استفاد ه از محصولات حیوانی (مثل پنیر، شیر و...) که آلود ه به باکتری هستند ، بود ه و این بیماری خصوصاً; د ر مناطقی که برنامه های کنترل بیماری د ر حیوانات به خوبی اجرا نمی شود ، شیوع بالایی د ارد .
کشور ما نیز جزء مناطقی است که بروسلوز د ر آن زیاد د ید ه می شود (خصوصاً; د ر مناطق روستایی).
● علایم و نشانه ها
این بیماری، یک بیماری هزار چهره است و می تواند خود را به اشکال مختلف نمایان کند و آنچنان تنوعی د ر علایم آن وجود د ارد که پزشکان خصوصاً; د ر مناطق با شیوع بالای این بیماری، باید همیشه به فکر این بیماری بود ه و آن را د ر نظر د اشته باشند .
علایم این بیماری شامل: تب، تعریق، لرز، سرد رد ، د رد عضلانی، خستگی، بی اشتهایی، د رد مفاصل، کمرد رد ، کاهش وزن، یبوست، د رد گلو، سرفه خشک، علایم شبیه سرماخورد گی، التهاب مفاصل، بزرگ شد ن غد د لنفاوی، افسرد گی (د رگیری عصبی مرکزی)، د رگیری; ;قرنیه چشم و ضایعات پوستی،کاهش وزن،د رد شکم، اختلال خواب، بزرگ شد ن کبد و طحال،; ;رنگ پرید گی و د رد ستون فقرات است.
البته گاهی بیماری بروسلوز مزمن می شود که د ر این حالت علایم خفیف تر ولی مد اوم و یا مکرر شد ه و این افراد مثلاً; با تب مکرر ولی خفیف، د رد مفاصل و یا خستگی مواجه می شوند .;
گاهی نیز د ر عفونتهای شد ید ، د ستگاه عصبی مرکزی و یا گاهی لایه د اخلی قلب گرفتار می شود که د ر این موارد ، بیماری عوارض خطرناکی می تواند د اشته باشد .;
● ;عامل بیماری
چهار نوع باکتری بروسلا وجود د ارد :;
;1) ;بروسلای گوسفند و بز
;2) ;بروسلای گاو
;3) ;بروسلای خوک
4) بروسلای سگ. که از بین آنها; ;نوع گوسفند ی و بزی شایع تر از بقیه بود ه و شایع ترین عوارض هم مربوط به همین نوع; ;است.
● ;راه انتقال بیماری
چهار روش عمد ه برای انتقال این بیماری وجود د ارد :;
;1) ;خورد ن یا نوشید ن محصولات; ;لبنی آلود ه به باکتری;:;
این مورد شایع ترین روش انتقال بیماری محسوب می شود . البته علاوه بر محصولات لبنی غیر پاستوریزه، خورد ن گوشت خام نیز باعث انتقال بیماری می شود .;
;2);; ;استنشاق باکتری;:;
این روش گرچه د ر حالت معمول راهی شایع برای بیمار شد ن نیست، ولی افراد شاغل د ر آزمایشگاه ها و یا کشتارگاه ها د ر خطر ابتلا به بیماری د ر اثر استنشاق باکتری د ر این فضای آلود ه هستند .
;3) ;انتقال از طریق خراش پوستی; ;با پاشید ه شد ن خون آلود ه به چشم، فضای د هان یا بینی;:;
آلود گی د ر اثر وجود یک زخم پوستی نیز بیشتر د ر افراد شاغل د ر کشتارگاهها و یا کارخانه های تولید و بسته بند ی غذای حیوانات و پرسنل د امپزشکی اتفاق می افتد . همچنین شکارچیانی که پس از شکار، شروع به تمیز کرد ن احشاء حیوان شکار شد ه خود می کنند نیز د ر معرض خطر ابتلا به بروسلوز هستند .;
;4) ;انتقال انسان به انسان;:;
این حالت ناد رترین روش انتقال بیماری است که خود شامل چند د سته است.
یکی انتقال از طریق شیر ماد ر آلود ه به تب مالت به شیرخوار، روش د یگر از طریق انتقال جنسی از فرد مبتلا به بیماری به فرد د یگر است. به طور بسیار ناد ر نیز این بیماری از طریق انتقال خون و یا پیوند مغز استخوان نیز انتقال یافته است ولی کلاً; همانطور که د ر اول ذکر شد این روش یعنی انتقال فرد به فرد بسیار ناد ر است.;
● ;تشخیص
برای تشخیص تب مالت د و روش وجود د ارد :;
1) ;استفاد ه از کشت خون، مغز; ;استخوان و سایر ترشحات بد ن برای به د ست آورد ن و اثبات وجود باکتری; .;
2);;; ;سنجش پاد تن مخصوص بروسلا که; ;بد ن برای مقابله با آن از خود تولید می کند و تولید آن نشانه ورود میکروب بروسلا; ;به بد ن است. البته د ر صورت استفاد ه از این روش نیاز به 2 نمونه خون است;; ;که به فاصله د و هفته از هم تهیه شد ه باشند .;
● ;د رمان
د وره د رمان این بیماری حد اقل 8 هفته است (د ر موارد خطرناک مثل د رگیری عصبی و یا د رگیری قلب و یا ستون مهره ها این مد ت 3-2 برابر می شود ) زیرا این بیماری باید بصورت طولانی مد ت و همچنین ترکیبی از حد اقل 2 آنتی بیوتیک د رمان شود تا از عود بیماری جلوگیری شود .
البته بیماران د رمان شد ه لازم است به مد ت 2 سال هر 6-3 ماه یکبار هم از لحاظ علایم بالینی و هم کشت خون و آزمایش پاد تنهای خون، از نظر عود عفونت بررسی شوند .;
● ;پیشگیری
مؤ;ثرترین راه پیشگیری از بیماری استفاد ه از محصولات لبنی پاستوریزه است، زیرا میکروب با جوشاند ن شیر از بین می رود . همچنین بیاد د اشته باشید فریز کرد ن مواد غذایی این میکروب را نابود نمی کند .
همچنین این میکروب د ر پنیری که از شیر غیر پاستوریزه استفاد ه شود ، تا 8 هفته می تواند زند ه بماند .;
علاوه بر این واکسیناسیون د ام ها و کنترل بیماری د ر د ام یک راه مؤ;ثر د یگری برای کنترل این میکروب است. افراد ی هم که د ر کشتارگاه ها فعالیت می کنند ، قصاب ها و شکارچیان حیوانات باید هنگام تمیز کرد ن احشاء حیوان از د ستکشهای لاستیکی استفاد ه کنند .;
هیچگونه واکسن اضافی که کاملاً; مورد تأ;یید بود ه و به مد ت طولانی باعث ایمنی فرد بشوند ، وجود ند ارد ، گرچه نوعی واکسن برای افراد شاغل د ر صنایع د امپزشکی تولید شد ه، ولی این واکسن هر 2 سال یکبار باید تکرار شود و د ر تمام کشورها هم اجازه مصرف ند ارد .
بنابراین کنترل بیماری د ر د ام و استفاد ه از محصولات پاستوریزه بهترین روش کنترل این بیماری است.;
روزنامه اطلاعات