● تبخال نوع 1 (تبخال صورتی دهانی)
شاید کمتر کسی را بتوان پیدا کرد که تا به حال تبخال را تجربه نکرده باشد.
زخمی دردناک با ظاهری ناخوشایند که همه از آن گریزانند، اما بالاخره سراغشان می آید. روش برخورد اصولی و بهداشتی با تبخال موضوع بحث امروز ماست و می خواهیم برایتان شرح دهیم که چگونه با این مهمان ناخوانده و سمج برخورد کنید که محترمانه شما را ترک کند و از پیش شما برود.
به طور کلی عفونت تبخال یک عفونت شایع ویروسی دهان است که به علت ورود ویروسی به نام هرپس سیمپکس به بدن خود را نشان می دهد. این عفونت در وهله اول به صورت یک نوع زخم صورت است که روی لب ها یا پوست صورت نزدیک منطقه دهان اتفاق می افتد و به همین دلیل ظاهری ناخوشایند را برای فرد مبتلا پدید می آورد.
● عفونت اولیه و ثانویه تبخال
متاسفانه ویروس تبخال به این سادگی که عموم مردم فکر می کنند بساطش از بدن برچیده نمی شود. اگر کسی برای اولین بار با این ویروس تماس داشته باشد، پس از بروز عفونت تبخال در ناحیه دهان، ویروس آن به عمق بدنش می رود و خود را مخفی می کند.
مدتی بعد احتمال دارد دوباره ویروس شعله ور شود. اینکه چه شرایطی سبب می شود ویروس خفته دوباره بیدار شود مقوله ای است که جا برای بحث بسیار دارد، اما به طور خلاصه شرایطی همچون تب، آنفلوآنزا، سرماخوردگی، فشارهای روحی و روانی، صدمات به لب و یا جراحی های روی نواحی دهان و لب از جمله این موارد هستند. از این رو آموختن روش برخورد با تبخال مهم ترین اصلی است که در مواجهه با این بیماری باید دانست تا از عوارض آن در امان ماند.
● وقتی تبخال می آید...
شناخت علایم بروز تبخال از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است. علایم و نشانه های تبخال بدین صورت است که در وهله اول یک تاول کوچک و دردناک پر از مایع روی یک نقطه سرخ و دردناک پوست بروز می کند که معمولا روی لب ها و نواحی داخلی دهان است.
سپس درد شدید و احساس مورمور شدن به سراغ بیمار می آید که به طور معمول، یکی دو روز قبل یا بعد از بروز تاول هاست که این علامت بسیار مهمی است. به خصوص احساس مورمور شدن و درد خفیف از علایم اولیه تبخال است که می تواند به عنوان یک زنگ خطر محسوب شود. چرا که اگر شخصی در این مرحله متوجه عفونت تبخال شود با استفاده از اقدامات پیشگیرانه که در ادامه در مورد آنها صحبت می شود می تواند جلوی تبخال را بگیرد. در هر صورت پس از تشکیل تاول ها، سیر بیماری ادامه می یابد و سرانجام، تاول ها می شکنند و از آنها خونابه خارج می شود و سپس زخمی قهوه ای رنگ با ظاهری ناخوشایند تشکیل می شود.
● تبخال های خطرناک
در بعضی مواقع به دلیل بی اعتنایی بیمار، تبخال وسعت می یابد و عفونت شدید روی آن سوار می شود.
در این موارد زخم های تبخالی علاوه بر اینکه تمام نواحی لب را می گیرند به داخل دهان هم سرایت می کنند. در این موارد التهاب لثه ها از وخیم ترین وقایعی است که خود را نشان می دهد. تمام لثه ها به خصوص نواحی داخلی لثه ها ورم می کنند و حالت آبسه دهانی به خود می گیرند.
بیمار قادر نیست که حتی لقمه ای غذا بخورد. شرایط بیمار روز به روز وخیم تر می شود و باید خیلی زود اقدامات درمانی در مورد وی اجرا شود.
● چه باید کرد
▪ اولین اقدامی که باید در مواجهه با تبخال کرد، شناخت مرحله اول تبخال به طور کامل و دقیق است. اگر شما در این مرحله تبخال را شناسایی کنید که آن هم کار زیاد سختی نیست به راحتی می توانید جلوی یک عفونت سخت را بگیرید.
▪ پس از تشخیص شروع تبخال به عنوان اولین اقدام، به فاصله هر نیم ساعت یک قالب کوچک یخ را روی لب ها بگذارید (روی ناحیه مبتلا) و آن قدر یخ را به لب ها بچسبانید که آن تکه یخ کوچک آب شود. توجه کنید که یخ را چند ثانیه روی لب ها بگذارید و سپس از روی لب ها بردارید تا سرمای شدید یخ، لب ها را از بین نبرد.
▪ پس از مرحله یخ گذاری به طور متناوب روی ناحیه مبتلا را با نمک بپوشانید. در این لحظه باید انتظار درد فراوانی داشته باشید، اما مطمین باشید بهترین روش درمانی را در حال اجرا کردن هستید و بدون ترس و دلهره ادامه
دهید.
▪ از محلول های دهان شویه حتما استفاده کنید. محلول دهان شویه بنزیدآمین از جمله بهترین محلول های دهان شویه است. هر 1 تا 2 ساعت یکبار دهان را حسابی با محلول بشویید تا بهداشت داخل دهان تامین شود و عفونت به داخل دهان سرایت نکند.
▪ در فاصله مدت عفونت از غذاهای مایع و ولرم استفاده کنید تا لب ها و نواحی مبتلا تحریک نشوند و زخم انتشار پیدا نکند.
▪ سطح لب ها را با پمادهای مخصوص که معمولا پماد ویتامین A است مرطوب و نرم نگه دارید تا لب ها دچار خشکی نشوند و تبخال عفونی
نشود.
▪ در صورت به کار بردن همه این اقدامات اگر احساس کردید روند بهبودی وجود ندارد به یک پزشک متخصص دهان و دندان یا یک دندانپزشک مراجعه کنید تا روند بهبودی را از وی طلب کنید.
روزنامه تهران امروز