تجمع پولیپ ها در روده بزرگ

برخی از بیمارانی که به ما متخصصان گوارش مراجعه می کنند، ممکن است با تشخیص هایی نظیر پولیپ روده مواجه شوند. بیشتر این بیماران پس از آنکه می فهمند پولیپ همان توده های کوچکی است که در روده بزرگ یا راست روده ظاهر می شود، دچار نگرانی می شوند و تصور می کنند که سرطان گرفته اند اما در یک جمله باید گفت که اغلب پولیپ ها خوش خیم و غیرسرطانی هستند...

پولیپ ها از پوشش داخلی روده بزرگ منشأ; می گیرند. معمولا هیچ علامتی ندارند و اغلب به طور تصادفی کشف می شوند. به عنوان مثال در خلال یک آزمایش غربالگری جهت کشف سرطان روده بزرگ یا در طی آزمایشی که به منظور دیگری انجام شده است. از آنجا که این پولیپ ها در صورت عدم درمان ممکن است به سرطان تبدیل شوند لذا باید آنها را خارج کرد. همان طور که گفته شد پولیپ ها علایم خاصی ندارند اما گاهی اوقات می توان از تغییر در اجابت مزاج، وجود خون در مدفوع (غیرقابل رویت) و ترشحات مخاطی از مقعد به وجود پولیپ شک کرد. البته پولیپ های روده بزرگ انواع و اقسامی دارند که در زیر درباره آنها توضیح داده خواهد شد.

● پولیپ های هیپرپلاستیک

شایع ترین نوع پولیپ ها، پولیپ های هیپرپلاستیک هستند. آنها معمولا قطری حدود 5 میلی متر دارند. این پولیپ های ظریف معمولا برای سلامتی مضر نیستند اما اگر قطرشان بیش از یک سانتی متر شود باید خارج شده و از نظر سرطانی یا پیش سرطانی بودن بررسی شوند.

● پولیپ های آدنومایی

پولیپ های آدنومایی (آدنوم ها) نیز شیوع بالایی دارند. آنها براساس مشکل میکروسکوپی خود به سه گروه مختلف تقسیم بندی می شوند: لوله ای، لوله ای-پرزی و پرزی. شایع ترین آنها آدنوم های لوله ای هستند که معمولا قطری حدود یک سانتی متر دارند. آدنوم های پرزی کمترین شیوع را دارند. بیش از نیمی از آنها حداقل یک سانتی متر قطر دارند. آدنوم های لوله ای- پرزی مشخصات هر دو گروه قبلی را دارا هستند. حدود نیمی از افراد بالای 60 سال در برهه ای از زندگی خود به آدنوم مبتلا می شوند. واقعه ای که با افزایش سن شیوع بیشتری می یابد. پولیپ های آدنومایی دارای پتانسیل سرطانی شدن هستند. معمولا هرچه اندازه پولیپ افزایش یافته و مشخصات پرزی آن بیشتر شود، احتمال بدخیم شدن آن نیز افزایش می یابد. برای پیشگیری از سرطانی شدن، باید این پولیپ ها برداشته شوند. بیشتر اوقات این کار از طریق کولونوسکوپی صورت می گیرد. در کولونوسکوپی، یک لوله فیبر نوری باریک و قابل انعطاف از طریق مقعد به راست روده وارد شده و در روده بزرگ بالا می رود. اگر تنها چند سلول پولیپ دچار سرطان شده باشند می توان با برداشت پولیپ از طریق کولونوسکوپی، سرطان را با موفقیت درمان کرد. اگر پزشک نگران انتشار سرطان از طریق پولیپ باشد، به شما پیشنهاد می کند قسمتی از کولون را که دچار پولیپ شده است، به همراه بافت ها و غدد لنفاوی اطراف آن از طریق جراحی خارج کند.

● پولیپ های التهابی

تصور می شود این پولیپ ها از آسیب یا التهاب پوشش داخلی روده بزرگ، به عنوان مثال ناشی از کولیت اولسراتیو به وجود می آیند. این پولیپ ها نادر بوده و معمولا برای سلامت مضر نیستند.

● پولیپ نوجوانان

پولیپ نوجوانان نادر بوده و بیشتر در سنین کودکی روی می دهند. این پولیپ ها را می توان به سهولت از طریق کولونوسکوپی خارج کرد. پولیپ های نوجوانان و پولیپ های مشابه آن که در سندرم پوتز- جگر ایجاد می شوند اختلالات ارثی هستند.

● پولیپ های ارثی

بیشتر پولیپ هایی که در روده بزرگ ایجاد می شوند، غیر ارثی هستند اما پولیپ های ارثی نیز در بعضی خانواده ها روی می دهد. یکی از اختلالات مسبب پولیپ روده بزرگ که معتقدند به شدت ارثی می باشد، پولیپوز آدنومایی فامیلی نام دارد. مشخصه این اختلال نادر، وجود تعداد بسیار زیادی پولیپ، حداقل 100 و اغلب 1000 یا بیشتر، در کل طول روده بزرگ است. این پولیپ ها ممکن است علامتی ایجاد نکنند یا شاید باعث خون ریزی از مقعد شوند. این پولیپ ها گاهی در روده کوچک نیز ایجاد می شوند. این بیماری معمولا در خلال نوجوانی بروز می کند. حالتی را که در آن پولیپوز آدنومایی فامیلی با تشکیل تومورهای خوش خیم در سایر نواحی بدن، همراه باشد سندرم گاردنر گویند. پولیپوز آدنومایی فامیلی به طور قطع به سرطان تبدیل خواهد شد. این حالت یک درصد از کل علل سرطان روده بزرگ، راست روده را شامل می شود. در بیشتر موارد، به محض تشخیص بیماری، برداشت کل روده بزرگ توصیه می شود. باید بستگان خونی فرد مبتلا، در سنین نسبتا پایین حدود 10 تا 12 سالگی، از نظر وجود این بیماری بررسی شوند. در صورت کشف بیماری، مبتلایان تحت بررسی و درمان مناسب قرار می گیرند.

● طرز تشخیص

بیشتر پولیپ های روده بزرگ در خلال غربالگری روده بزرگ (از نظر سرطان) یا در طی بررسی آن به منظور یافتن علت خون ریزی از مقعد حین اجابت مزاج یا درد شکم کشف می شوند. بسته به نوع پولیپ، پزشک معاینات دوره ای یا برداشت پولیپ را توصیه می کند. به یاد داشته باشید پولیپ آدنومایی دارای استعداد ذاتی سرطانی شدن است. به نظر می رسد اگر نه همه موارد سرطان روده بزرگ، راست روده اما بیشتر آنها از یک پولیپ آدنومایی منشأ; می گیرند. علاوه بر این، گاهی اوقات پولیپ های روده بزرگ می توانند مشکلاتی از قبیل خون ریزی و انسداد را ایجاد کنند.

● اصول درمان

بیشتر پولیپ ها پس از تشخیص خارج می گردند زیرا به این طریق احتمال بدخیم شدن آنها برای همیشه از بین می رود. در اغلب موارد، برداشت پولیپ ها عمل نسبتا ساده ای است. اگر نتوان تومور را از طریق کولونوسکوپی خارج کرد، از اعمال جراحی دارای کمترین میزان تهاجم استفاده می شود. اگر شما قبلا به پولیپ های آدنومایی مبتلا بوده اید در معرض خطر رشد پولیپ های جدید خواهید بود. به همین دلیل پزشک به شما توصیه می کند به منظور تشخیص و برداشت پولیپ های جدید به طور منظم تحت معاینه قرار گیرید. در افراد مبتلا به پولیپ های مادرزادی، احتمال ایجاد سرطان روده بزرگ، راست روده تا سن 40 سالگی حدود 100 درصد خواهد بود. به همین دلیل پزشک توصیه می کند برای پیشگیری از بروز سرطان، کل روده بزرگ خارج شود. ممکن است بیمار به یک عمل جراحی دیگر به منظور ایجاد راهی جایگزین برای خروج مدفوع نیاز داشته باشد.