یکی از آسیب های شایع در میان ورزشکاران و سایر مردم، آسیب در ناحیه زانو است. زانو درد معمولاً; نتیجه استفاده بیش از حد از آن و یا عدم تحرک کافی (فقر حرکتی) و نیز عدم گرم کردن و یا سرد کردن به موقع و یا حرکات کششی نادرست است. بالا رفتن وزن نیز می توان یکی از دلایل بروز زانو درد در افراد باشد.
انواع ساده زانو درد معمولاً; با نگهداری های ساده و مشخص، قابل حل است.
زانو درد می تواند در اثر مسایل زیر پیش بیاید:
1) آرتریت ها، روماتوییدها یا اوسیو آرتریت ها (مفصل هم زمان با بروز پوکی استخوان) و نیز بیماری حاد در مغز استخوان.
2) Backen cyst اصطلاحی است در زمانی به کار می رود که مایع میان مفصلی در زانو از فواصل مفصلی بیرون آمده و باعث ایجاد درد می شود.
3) Bursitis بورسیت ها یعنی تورم ناشی از تداوم فشار وارده بر زانو مانند خم شدن طولانی مدت زانوها.
Burse یعنی کیسه بالشتک مانندی که در مفاصل اصلی بدن وجود دارد که در صورت وارد آمدن فشار زیاد و دایمی بر این بالشتک، مایع میان بافتی آن بیرون آمده و باعث بروز التهاب و درد می شود.
4) جابه جایی استخوان زانو: از جا در آمدن استخوان بدون این که شخص متوجه شود.
50 سندرم استخوان درشت نی که به Syndrome Bend هم شهرت دارد.
در این مورد آن قدر فشار وارد بر لگن شدید است که باعث جابه جایی استخوان زانو از جای خود می گردد.
6) in the joint infection: وارد شدن عامل اصلی بیماری در مفصل زانو.
7) آسیب دیدگی های موجود در زانو باعث هجوم خون به ناحیه زانو می گردد و به غلط تصور می شود که در ناحیه مذکور درد وجود دارد.
8) Tendintis: پدیده تاندونیست، دردی است در ناحیه قدامی زانو که زمانی که از پله بالا و پایین می رویم بیشتر احساس می شود.
9) Tron cartilage: در این صورت درد در ناحیه داخلی و خارجی مفصل زانو احساس می شود.
10) پارگی لیگامنت زانو یا (ACL) که باعث بروز درد و عدم تحرک در مفصل زانو می شود.
11) کشیدگی یا کوفتگی: آسیب دیدگی کوچک موجود در لیگامنت های زانو ممکن است براثر چرخش یا تغییر جهت های ناگهانی در زانو رخ دهد.
12) در برخی موارد هم زانو درد به دلایل مهم تری است که در این صورت نیاز به انجام جراحی می باشد. مانند وجود تومور در استخوان و یا بیماری پوکی استخوان پیشرفته در شخص.
● موارد درمان زانو درد در منزل
بسیاری از موارد زانو درد در افراد با رعایت برخی مراقبت های شخصی قابل درمان است. (اغلب به علت استفاده زیاده از حد زانو یا انجام فعالیت های شدید بروز می کند.)
1) استراحت و دوری از هرگونه فعالیت تا زمانی که درد کاملاً; از میان برود، به خصوص وقتی که موضوع فشار وزن شخص بر روی زانو مطرح می شود.
2) استفاده از یخ: در ابتدا هریک ساعت به یک ساعت به مدت 15 دقیقه از یخ استفاده می شود. بعد از روز اول این تعداد استفاده از یخ را به روزی 4 بار می رسانیم.
3) محکم بستن زانو به نحوی که با این کار بتوان مقدار تورم را به حداقل رساند.
4) تا مدتی باید زانو را کاملاً; با یک بانداژ محکم و پهن پوشانید. ولی بانداژ باید دارای خاصیت الاستیکی لازمه بوده تا زانو بتواند تحرک داشته باشد.
5) پزشکان برای کاهش درد از استامینوفن یا برای کاهش درد و تورم با هم، ایبوپروفن را توصیه می کنند.
● در چه صورت باید به پزشک مراجعه کرد؟
وقتی درمان های شخصی به تنهایی پاسخ نمی دهند شخص باید به پزشک مراجعه کند. این موارد عبارتند از:
1) در صورتی که زانو دیگر قادر نباشد وزن را تحمل کند.
2) زانو درد ظاهراً; قطع شده است ولی باز هم زانو قادر به تحمل وزن نیست.
3) زانو به هنگام حرکت صدایی مانند باز و بسته شدن یک در می دهد.
4) زمانی که زانو تغییر شکل داده باشد.
5) زمانی که اطراف زانو داغ بوده ورم داشته باشد. احساس بی حسی و کرختی داشته باشد و تمام یا قسمتی از زانو قرمز و متورم باشد.
6) 3 روز بعد از درمان های خانگی هنوز احساس درد در ناحیه زانو باشد.
زمانی که به پزشک مراجعه می کنید پزشک علاوه بر دارو، حتماً; فیزیوتراپی و تمرینات ورزشی مناسب را توصیه می کند تا روند بهبود سریع تر طی شود.
● پزشک چگونه مشکل موجود در زانو را تشخیص می ٔهد؟
1) انجام معاینات اولیه
2) استفاده از اشعه X
3) استفاده از MRI برای تشخیص کشیدگی یا پارگی لیگامنت ها
4) مایع غضروفی زانو را جهت آزمایش از زانو بیرون می آورند.
● آیا جراحی زانو لازم است؟
در برخی از موارد نیاز به جراحی یک ضرورت است زیرا برای مثال در بیماری آرتریت، مفصل به علت ساییدگی به مرور زمان از بین رفته (متلاشی یا فاسد شده) پس لازم است این ناحیه توسط جراحی، باز شده بخش یا تمامی مفصل یا مایع میان مفصلی تخلیه شده و موادی جایگزین آن مفصل شود که بتواند کار آن را تا حدودی انجام دهد.
گاهی اوقات هم یک کشیدگی کوچک لیگامنت زانو رخ داده است که در خانه قابل درمان است ولی اگر این کشیدگی شدید و سطح آن وسیع باشد نیاز به درمان جدی تر و جراحی دارد.
در هر صورت برای هرگونه پارگی یا کشیدگی در مینسک ها و لیگامنت های زانو باید از آرتروسکوپی زانو استفاده کرد که بهتر از سایر موارد جوابگو است.
● بازتوانی جراحی های زانو چگونه است؟
بازتوانی مشکلات موجود در زانو از قبیل مشکلات مینسک و لیگامنت به کندی صورت می گیرد و نیازمند زمان طولانی است. در کل در میان همه مواردی که گفته شد استفاده از روش های فیزیوتراپی یک ضرورت اجتناب ناپذیر است. هم چنین استفاده از آب درمانی به صورت های مختلف می تواند یک عامل مهم در درمان و تسکین زانو درد در اشخاص باشد.
منبع Health Line Knee pain health تهیه و تنظیم منیژه بقایی نایینی
مجله دانش ورزش