وبا ؛; نترسید، اما مراقب باشید

انیابا و اوگابا از کجا آمده اند؟

اصلاً; انیابا و اوگابا چه هستند؟

بعضی ها معتقدند، این دو خیلی خطرناکند.

برخی هم عقیده دارند که نباید از آنها بترسیم و فقط باید مراقب باشیم. خلاصه چند روزی است که بحث محافل بهداشتی با حرف و حدیث انیابا و اوگابا مثل روزهای مردادماه داغ داغ شده سال قبل وبای التور و امسال انیابا و...

هر سال فصل تابستان و گرم شدن هوا خطر بروز بیماری وبا که یک بیماری بومی و اندمیک است، افزایش می یابد و در پی آن نگرانیهای مردم نیز افزایش پیدا می کند.

چند روز قبل نیز خبرهایی شنیدیم مبنی بر مشاهده بیش از بیست و چهار نفر مبتلا به وبا طی هفته های گذشته در نقاط مختلف کشورمان که در بین این خبرها، یک مورد فوت نیز گزارش شده بود.

خوشبختانه با ارتقای آگاهیهای بهداشتی جامعه و بهتر شدن وضعیت بهداشت مردم، امروز کمتر شاهد آمار بالای مرگ و میر در اثر بیماری وبا هستیم و این بیماری مثل گذشته تلفات زیادی به همراه ندارد، با این حال شرط عقل این است که بیشتر با این بیماری آشنا شویم تا با اطلاع و آگاهی از عوامل بیماریزا، راههای انتقال، روش پیشگیری و درمان از ابتلای به آن جلوگیری کنیم و در صورت مبتلا شدن راه درمان را بدانیم، زیرا غفلت و بی احتیاطی در خصوص این بیماری وبا مساویست با خطرات جدی و اگر به سلامت خود علاقه مند هستید، حتماً; این گزارش را بخوانید.

● وبای التور

دکتر گویا رییس اداره پیشگیری و مبارزه با بیماریهای وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در این باره توضیح داده و می گوید: التور یک بیماری اسهالی واگیردار است که توسط میکروبی به نام ویبریوکلرا ایجاد می شود. نود درصد موارد می تواند به صورت خفیف یا بدون علامت باشد، اما 10 درصد موارد به صورت شدید و خطرناک ظاهر می شود.

● علایم بیماری

وی در ادامه درخصوص علایم این بیماری می افزاید: اسهال آبکی با دفعات اجابت مزاج فراوان، نداشتن دل درد و دل پیچه، استفراغ بدون حالت تهوع قبلی، گرفتگی عضلات پشت ساق پا، عطش فراوان و از دست دادن آب و املاح بدن از علایم التور هستند.

● راههای سرایت

دکتر گویا اضافه می کند: بیماری از طریق مستقیم، یعنی دست آلوده، تماس با مواد دفعی و استفراغ بیماران و یا لوازم آلوده بیمار به فرد سالم منتقل می شود و از طریق غیر مستقیم توسط آب آلوده، سبزی آلوده، تهیه غذای سرد با آب آلوده، آلوده شدن غذا توسط مگس آلوده، استحمام پا، شستشوی ظروف و البسه درآب آلوده و یا تغذیه نوزادان با بطری و شیشه که آلوده شده باشد، منتقل شود.

● پیشگیری

رییس اداره پیشگیری و مبارزه با بیماریهای وزارت بهداشت تصریح می کند: برای پیشگیری از ابتلا به وبای التور باید از آب آشامیدنی سالم استفاده شود.

▪ از مصرف آب چشمه، رودخانه و .... در طول سفر و یا گردش در ییلاقات خودداری شود.

▪ قبل از مصرف میوه و سبزی، آنها را به خوبی بشویید و ضد عفونی نمایید.

هنگام مسافرت از مصرف یخ، سبزی و سالادی که به سلامت آنها اطمینان ندارید، خودداری کنید.

▪ مواد غذایی را از دسترس حشرات دور نگه دارید.

▪ قبل از تهیه و خوردن غذا و پس از اجابت مزاج، دستهای خود را با آب و صابون به خوبی بشویید و ناخنهای خود را کوتاه نگه دارید.

● اقدام فوری

دکتر گویا معتقد است: به محض شروع بیماری اسهالی آبکی، فوراً; باید به مراکز بهداشتی درمانی برای درمان به موقع مراجعه کرد، زیرا کاهش آب و الکترولیت بدن خطر مرگ به همراه دارد.

● انیابا و اوگابا مسافران کهنوج و پاکستان

مهندس قربانی کارشناس مسؤ;ول بیماریهای واگیردار دانشگاه علوم پزشکی درباره اخبار موجود مبنی بر مشاهده بیماران مبتلا به وبا در کشور بیشتر توضیح داده و می گوید: با توجه به رفت و آمدهای مسافران و زایران خارجی از پاکستان، عراق و افغانستان، خطر بروز وبا غیر ممکن نیست و همیشه این خطر وجود دارد، بنابراین هر مورد بیماری اسهال را باید مشکوک تلقی کرد، مگر خلاف آن ثابت شود.

وی درباره مرز مشترک بین ایران و افغانستان و پاکستان و خطر بروز این بیماری در خراسان با توجه به زایران میلیونی فصل تابستان خاطرنشان می کند: با اینکه خطر بیشتری برای بروز این بیماری در خراسان وجود دارد تاکنون در این استان موردی مشاهده نشده و فقط یک مورد مشکوک در تایباد دیده شده که پس از آزمایش آن هم منتفی بوده است و خوشبختانه هیچ نقطه مشکوکی وجود ندارد.

● مناطق آلوده

مهندس قربانی در پاسخ به این سؤ;ال که موارد بیماری در چه مناطقی از کشورمان مشاهده شده است، خاطرنشان می کند: مواردی از بیماری وبا در شیراز، قم، اهواز و تهران دیده شده که معمولاً; همه ساله وجود دارد و این موارد از طریق کارگران موقت افغانی که از مرز کهنوج و پاکستان به ایران آمدند، انتقال یافته است.

● بی علامت و پر خطر

وی در این باره می افزاید: موارد وبایی که طی روزهای اخیر گزارش شده سوش کلاسیک قدیم نیست و التور نمی باشد، بلکه انیابا و اوگابا است که علایم زیادی ندارد و معمولاً; تا 75 درصد این بیماران دچار اسهال معمولی می شوند، 25 درصد ممکن است حاد باشد و از این تعداد و دو تا سه درصد نشان علایم خیلی حاد پیدا می کند.

بنابراین با توجه به بدون علامت و بی سر و صدا بودن بیماری ممکن است بیماراصلاً; متوجه خطر آن نشود و ظرف 24 ساعت به علت کم آبی شدید با خطر مرگ مواجه شود.

● عبور از مرز

کارشناس مسؤ;ول بیماریهای واگیردار دانشگاه در پاسخ به این پرسش که چرا از ورود بیماران در مرز جلوگیری نمی شود، می گوید: دوره کمون این بیماری سه تا پنج روز و در برخی موارد حتی کمتر از یک روز است، بنابراین در صورتی که بیمار دوران نهفته یا کمون بیماری را می گذراند، هنگام عبور از مرز کسی از بیماری او مطلع نیست و چون علایمی از بیماری ندارد، نمی توانیم مانع ورود او به کشورمان شویم، در این صورت بیماری و بیمار هر دو از مرز عبور می کند، بدون اینکه ما مطلع باشیم. بنابراین با توجه به تردد مسافران از مرزهای عراق و پاکستان و افغانستان و وضعیت نامطلوب بهداشتی در این کشورها، همیشه خطر ورود افراد بیمار و انتقال بیماری وجود دارد.

● نقش فاضلاب

مهندس قربانی به آلودگی سبزیها به عنوان یکی از راههای انتقال بیماری وبا اشاره کرده و می افزاید: وقتی 30 تا 40 درصد مزارع یک شهر با فاضلاب آبیاری می شوند و همین امر می تواند باعث آلودگی سبزیها شود، خطر شیوع وبا و سایربیماریهای روده ای وجود دارد. البته این امر از طریق قوه قضاییه توسط بهداشت محیط پی گیری شده، اما هنوز نتیجه ای حاصل نشده است.

بنابراین تنها راه مصونیت از ابتلا به وبا رعایت بهداشت فردی است.

● مراحل شستشوی سبزی

این کارشناس، مراحل شستشو و ضدعفونی سبزی را یاد آور شده و تأ;کید می کند: برای اطمینان از عدم آلودگی سبزی، ابتدا باید گل و لای آن را شست و سپس سه تا پنج قطره مایع ظرفشویی به پنج لیتر آب اضافه کرد تا آب کف کند. سبزی به مدت پنج دقیقه باید در کف آب بماند، سپس با آب تمیز شسته شود بعد از آن مقداردو گرم یا یک قاشق چایخوری سر صاف پودر پرکلرین را داخل 10 لیتر آب تمیز حل کرده و سبزی را به مدت پنج تا هفت دقیقه داخل آن گذاشت. بعد سبزی را از محلول آب و پرکلرین درآورده با آب تمیز شستشو داده و سپس مصرف کرد. در فصل شیوع بیماری وبا بهتر است سبزی و سالاد و کاهو و کلم را فقط درمنزل یا جاهای مطمین مصرف کرد.

● علایم بیماری

مهندس قربانی اسهال ناگهانی بدون دل درد و دل پیچه، دفع مکرر و پی در پی و کم آبی بدن (معمولاً; بدون تب) را از علایم وبا از نوع انیابا و اوگابا دانسته و متذکر می شود، در صورتی که با چنین علایمی رو به رو شویم باید حتماً; به پزشک و مراکز بهداشتی درمانی مراجعه نماییم تا درمان بموقع انجام شود.

● بودن یا نبودن در 24 ساعت

این کارشناس مسؤ;ول به اهمیت درمان به موقع اشاره کرد و تصریح می کند: اگر بیمار مبتلا به و با درمان نشود ممکن است که ظرف 24 ساعت جان خود را از دست بدهد و اگر به موقع درمان شود (تأ;مین آب و الکترولیت بدن) در عرض 24 ساعت بهبود می یابد.

● روش درمان

اولین اقدام برای درمان، دادن مایعات و ORS به بیمار است و همراه با مایع درمانی مصرف تک دز (یکبار مصرف) داکسی سایکلین (سه کپسول 300 میلی یکدفعه با هم) توصیه می شود.در صورتی که بیماری حاد باشد حتماً; باید سرم تراپی برای بیمار انجام شود. چون به علت کاهش شدید آب و املاح بدن، خطر مرگ برای بیمار وجود دارد.

● مدت واگیری و سرایت

معمولاً; بعد از بهبود و نقاهت باز هم ممکن است تا دو هفته خطر سرایت وجود داشته باشد موارد نادری از بیماری نیز ممکن است مزمن شود که 6 تا 7 هفته طول می کشد و خطر سرایت طولانی تر است.

● پیشگیری بهتر از درمان

مهندس قربانی پیشگیری را بر درمان ارجح دانسته و می گوید: مصرف آب، غذا و سبزی مطمین و عاری از آلودگی، شستشوی دستها قبل از غذا با صابون (حتی اگر صابون موجود نیست، به خوبی با آب شسته شود) و رعایت اینکه در صورت لزوم خارج از منزل حتماً; از سرویسهای بهداشتی استفاده شود نه خارج از سرویس ...

از مصرف یخهای غیر بسته بندی جداً; پرهیز شود. حشرات را از محیط زندگی خود دور کنند و... بهداشت فردی، محیط، مواد غذایی را رعایت نمایید.