سندرم قبل از قاعدگی

● PMS چیست و چه کسانی به آن مبتلا می شوند ؟

PMS مخفف ( premenstrual Syndrom ) یا سندرم قبل از قاعدگی ( عادت ماهانه ) می باشد . به نحوی که شخص مبتلا به PMS ممکن است انواع وسیعی از علایم را که ظاهراً; مرتبط با هم نیستند احساس کند . به همین دلیل تشخیص آن مشکل است . علیرغم وجود علایم بسیار ، هر خانم مبتلا به PMS معمولاً; علایمی خاص خود به صورت دوره ای دارد . محققین اظهار می کنند که 40 درصد زنان در سن باروری به PMS مبتلا می شوند . در مورد بسیاری PMS دلیل مشخصی ندارد اما ممکن است پس از تولد فرزند ، بستن لوله های رحم ، برداشتن رحم ، شروع و یا قطع مصرف قرصهای ضدبارداری یا درپی یک استرس به عنوان شوکی برای سیستم غدد درون ریز ظاهر شود . PMS ارثی است . ممکن است با بالا رفتن سن شدت آن بیشتر شود . از آنجا که در این دوران بانوان به درک و همدلی همسران و اطرافیان نیاز دارند و این نیاز می تواند در روابط بین فردی و شغلی افراد تأ;ثیر گذار باشد ، از این رو پرداختن به این موضوع از اهمیت ویژه ای برخوردار است .

● علایم PMS کدامند ؟

علایم از خانمی به خانم دیگر متفاوت است و به صورتهای مختلف ظاهر می شود . از خفیف به متوسط و تا حد ناتوانی گسترش می یابند . از مهمترین علایم مرتبط به PMS می توان به موارد زیر اشاره نمود : افسردگی ، کسالت ، خستگی ، زودرنجی ، عصبانیت ناگهانی و احساس خارج از کنترل بودن ، علایم دیگر شامل میگرن یا انواع سردرد ، مشکلات سینوسی ، ورم ، آکنه ، احساس اجبار برای غذاخوردن ، ویار به خوردن شیرینی یا غذاهای پرنمک و شور ، درد مفاصل ، احساس بی عرضگی ، کمردرد ، مشکلات چشمی ، افزایش وزن ، اختلالات روده ای و غش . به علاوه فکر یا اقدام به خودکشی ، ضعف تمرکز ، بدگمانی ، گریه و خشونت را نیز می توان به این علایم اضافه نمود .با لحاظ نمودن گزارش های خانمها از وضعیت منحصر به فرد خود بیش از 100 نشانه PMS مشاهده شده است . کلید تشخیص PMS مشاهده تعدادی از علایم مشخص فوق نمی باشد ، بلکه ظاهر شدن ادواری علایم بطور ماهانه ملاک تشخیص PMS می باشد .بهر حال تحقیقات انجام شده علایم گسترده سندرم قبل از قاعدگی ( PMS ) را شناسایی نموده است .

این نشانه ها در طبقه بندیهای زیر مشاهده شده اند :

▪ سیستم عصبی :

ـ سردرد

ـ میگرن

ـ صرع

ـ سرگیجه

ـ غش

▪ ارتوپدی :

ـ کمردرد

ـ دردمفاصل

ـ خشکی مفاصل

▪ عضلانی :

ـ کشیدگی عضلات

ـ ورم

ـ درد شکمی

ـ گرفتگی عضلات ( گرفتگی ماهیچه پا )

▪ روانشناختی :

ـ بی حوصلگی

ـ گریه

ـ تنش

ـ احساس ناامیدی

ـ وحشت

ـ خستگی

ـ پرخاشگری

ـ عصبانیت

ـ کسلی و بیحالی

ـ افسردگی

ـ اقدام به خودکشی

ـ سوءرفتار با فرزند

ـ خودزنی

ـ اعتیاد و یا سوء مصرف مواد .

▪ بینایی :

ـ ورم ملتحمه

ـ آب ریزش چشم

ـ سیاهی دور چشم

ـ تاری دید

▪ شنوایی :

ـ گرفتگی صدا

ـ بیماریهای گوش و بینی و حلق

ـ خارش گلو

ـ التهاب لوزه

▪ دستگاه ادرار :

ـ التهاب مجاری ادرار

ـ التهاب مثانه

ـ تکرر ادرار

ـ ورم ( جمع شدن آب )

▪ معدی روده ای :

ـ میل شدید به غذا

ـ درد شدید

ـ ورم شکمی

▪ سینه ها :

ـ درد سینه ها

ـ بزرگی سینه ها

ـ فیبروکیستیک ( کیست سینه ) .

▪ دستگاه تنفس :

ـ آب ریزش بینی

ـ سرماخوردگی

ـ برونشیت

ـ آسم

ـ تورم مجاری تنفسی

▪ خون شناسی :

ـ بیماریهای پوستی

ـ دانه های پوستی

ـ کورک

ـ کهیر

ـ تبخال

● شیوه های مقابله با این سندرم

برای خانمهایی که احساس ابتلا به سندرم قبل از قاعدگی دارند ، یا فکر می کنند که ممکن است روزی این مشکل را پیدا کنند ، اطلاعات و اقدامات زیر پیشنهاد می گردد :

▪ زمان PMS :

اگر چه علایم این مشکل از هر فردی به فرد دیگر متفاوت است ولی بطور کلی چهارالگوی رایج به شرح زیر وجود دارد :

1) علایم 5 تا 7 روز قبل از عادت ماهیانه آغاز و با آغاز خونریزی پایان می یابد .

2) علایم 14 روز قبل از عادت ماهیانه ( زمان تخمک گذاری ) شروع می شود و تقریبآً; دو هفته و یا تا زمان شروع خونریزی به طول می انجامد .

3) علایم 14 روز قبل از عادت ماهیانه آغاز می شود و تا 3 هفته بعد ادامه می یابد و در واقع تا پایان زمان خونریزی خاتمه پیدا می کند .

4) علایم به مدت چند روز هنگام تخمک گذاری ( دو هفته قبل از عادت ) آغاز می شود ، سپس از شدت آن کاسته می شود و چند روز قبل از شروع خونریزی دوباره ظاهر می شود .

خانم مبتلا به PMS حداقل 5 روز در ماه از علایم بیماری راحت است و این بیماری همیشگی نیست . اکثر خانمها فقط حدود 7-5 روز در ماه از این مشکل رنج می برند .بهترین راه برای تشخیص PMS جدول بندی علایم خاص خود شما بر روی تقویم به مدت 2 ماه است . جهت کنترل این که آیا علایم ثبت شده با زمان عادت شما ارتباط دارد یا خیر ، لازم است شما علایم و نشانه هایی که در خود تجربه می کنید جدول بندی نمایید . دانستن اینکه شما مبتلا به PMS هستید یا خیر ، احساس بهتری در شما ایجاد می کند . اگر شما نیز مبتلا به PMS می باشید اینکه شما تنها فردی نیستید که به PMS مبتلا شده است و این که PMS یک اختلال زیست شناختی است و نه جسمی ، می تواند موجب آرامش شما شود .

● درمان PMS چیست ؟

با وجود اینکه علت PMS ناشناخته است ، اما قابل درمان میباشد .

توصیه های پیشنهادی برای درمان عبارتند از :

▪ استراحت کافی

▪ ورزش روزانه

▪ حذف مصرف نمک ، شکر ، کافیین ، الکل

▪ مصرف ویتامین ها بخصوص ویتامین ب - 6( B6 )

بسیاری از مبتلایان به PMS پایین آمدن موقت قند خون خود را گزارش داده اند . خوردن شش وعده غذایی کوچک در روز بسیار مناسب تر و مفیدتر از صرف سه وعده غذایی می باشد . در این دوره مصرف کربوهیدراتهای مرکب مانند میوه جات تازه ، سبزیجات ، غلات و پروتیینها ( بخصوص مرغ و ماهی ) توصیه می شوند .

● اقدامات ضروری در سندرم پیش از قاعدگی

قبل از اقدام درمانی و یا مصرف دارو و یا به موازات این اقدامات به توصیه های زیر عمل نمایید :

▪ در مورد مشکل PMS با همسر خود صحبت کنید ؛; و نیز در صورت ضرورت و امکان با خانواده ، دوستان و همکارانتان در میان بگذارید . شما به همدلی و حمایت این افراد نیاز دارید ، تا اینکه شما را راهنمایی نمایند که احساساتتان را کنترل کنید این دقیقاً; چیزی است که ممکن است شخص مبتلا به PMS نتواند انجام دهد . فرزندان شما به ویژه دختران نیز بهتر است بدانند که PMS چیست چرا که هم برای خودتان مفید است و هم مراعات شما را خواهند نمود .

▪ صحیح و مرتب غذا بخورید . تغذیه مناسب همراه با کاهش چربیها و افزایش کربوهیدراتهای مرکب ، در طول قاعدگی و حتی پس از تخمک گذاری ( 14 روز قبل از شیوع قاعدگی ) از اهمیت زیادی برخوردار است . این امر برای ایجاد تعادل در قند خون و جلوگیری از سرگیجه در شما بسیار حیاتی است . تغییر در وضع هورمونی ، شما را مستعد واکنشهای مربوط به تأ;ثیرات پایین بودن قند خون ، مانند زودرنجی ، میگرن ، وحشت ، گریه و عصبانیت شدید می کند . بنابراین هرگز بیش از 4 تا 5 ساعت گرسنه نمانید . حتی یک غذای سبک هنگام خواب ممکن است لازم باشد .

▪ به طور منظم ورزش کنید . نیم ساعت فعالیت بدنی به طوریکه با افزایش ضربان قلب و عرق کردن همراه باشد راه خوبی است تا احساس طراوت نمایید . به طور مرتب 3 بار در هفته ( 12 بار در ماه ) ورزش کنید .

▪ نمک را از وعده های غذایی خود حذف کنید . از آنجاییکه نمک موجب نگهداشتن آب در بدن می شود با کاهش نمک ، ورم کاهش می یابد ، پس به غذای خود نمک نزنید ، و از مصرف غذاهای پرسدیم نیز پرهیز نمایید .

▪ از ویتامینهای مکمل استفاده کنید . ویتامینهایگروه ب ، به خصوص B6 ، باعث کاهش ورم می شوند و نیز اثر ضدافسردگی دارند و به نظر می رسد میل شدید به مصرف کربوهیدراتها را کاهش می دهد ، میزان پیشنهادی برای این منظور ، مصرف روزانه یکعدد قرص B کمپلکس ( حاوی 50 میلی گرم B6 ) می باشند .

▪ سبوس را به رژیم غذایی خود بیافزایید . بعضی خانمها در طول دوره قاعدگی و یا چند روز اول عادت ماهیانه دچار یبوست می شوند . سبوس آب را به خود جذب و به عمل دفع کمک می کند . برای تآمین آن از سبوس گندم یا برنج مثل نانهای سبوس دار می توانید استفاده نمایید .

▪ مصرف کافیین را کاهش دهید . کافیین نه تنها در قهوه بلکه در چای ، کولاها ، سوداهای رژیمی و شکلات نیز موجود است .

▪ گروهی از این مواد در تشکیل کیست سینه مؤ;ثرند . خانمهایی که مصرف این مواد را کاهش می دهند در این دوران درد کمتری در سینه خود حس می کنند .

▪ در صورت امکان استرس ها را کاهش دهید . قبل از دوره عادت کارها را آسان بگیرید . اگر کار می کنید سعی کنید ملاقاتهای مهم خود را برنامه ریزی نموده و آنها را برای زمان دیگری در ماه تنظیم نمایید . در منزل ، میهمانی های بزرگ شام یا برنامه های آخر هفته سنگین ترتیب ندهید . برای دعا و عبادت ، استراحت و چرت زدن ، گوش دادن به موسیقی ، مطالعه کردن یا قدم زدن و یا گفتگو با یک دوست زمانهای لازم را پیش بینی نمایید .

▪ روابط زناشویی برخورداری از روابط زناشویی مطلوب به کاهش میزان تنش کمک می نماید .

● چند دستور برای رژیم غذایی

روزانه شش وعده غذا بخورید این برنامه شامل سه وعده غذای اصلی به علاوه غذای سبک ساعت 10 صبح ، عصرانه و غذای سبک قبل از خواب می شود . اگر تا کنون برنامه غذایی شما به جز این بوده است آن را ترک کنید و فقط وعده های غذایی کوچک بخورید . پیشنهاد ما این است که خانمهایی که نمی خواهند وزن خود را کاهش دهند یا نیاز به کاهش وزن ندارند کالری مصرفی خود را به 1500کالری ( رژیم سبک ) در روز کاهش دهند و خانمهایی که نیاز به کاهش وزن دارند کالری مصرفی خود را به 1000 کالری ( رژیم متوسط ) در روز محدود نمایند .

سایر توصیه های غذایی :

▪ از مصرف چربیهای اشباع نشده خودداری نمایید .

▪ نمک - هر چه کمتر بهتر - نوشیدنیهای آماده و گازدار درصد نمک بالایی دارند .

▪ از مصرف کافیین ، قهوه ، چای ، کولا ، شکلات خودداری نمایید . ( مصرف قهوه بدون کافیین ضرری ندارد )

▪ مصرف سبزیجات پهن برگ ( مانند کاهو ) و نیز غلات را افزایش دهید .

▪ مصرف گوشت قرمز را به حدود 100 گرم در روز و مجموع پروتیین مصرفی را به حدود 120 گرم برای رژیم های غذایی 1000 کالری یا 200 گرم در رژیم های غذایی 1500 کالری کاهش دهید برای تأ;مین پروتیین ، ماهی ، گوشت سفید و غلات مناسب هستند . مصرف تخم مرغ ، پنیر ، شیر ، ماست و کره باید محدود شوند .

▪ مصرف کربوهیدراتهای مرکب نظیر غلات و سبزیجات را افزایش دهید .

▪ تا جاییکه ممکن است مصرف قند را کاهش دهید . از مصرف آب نبات ، شکلات ، شیرینی و بستنی خودداری نمایید و در عوض از میوه های تازه بیشتر استفاده کنید .

همچنین از مصرف غذاهای زیر پرهیز نمایید :

▪ غذاهای آماده و کنسروی

▪ چیپس

▪ چوب شور

▪ سوسیس

▪ ماهی ساردین

▪ حبوبات

▪ چغندر

▪ ژامبون و کالباس

▪ شلغم

▪ ترشی کلم

▪ گوشت های دودی

▪ سس خردل

▪ سس مایونز

▪ سس گوجه فرنگی

▪ سس سویا

▪ ترشیجات

▪ زیتون

مواد قابل مصرف :

▪ لبنیات : فقط شیر بدون چربی

▪ تمام میوه جات و سبزیجات مفید هستند .

و می توان از آنها به عنوان وعده های سبک غذایی استفاده کرد .

▪ گوشت سفید ، بوقلمون ، گوشت گوساله ، گوشت بره .

▪ ماهیها : اکثر ماهیهای تازه قابل مصرف و مفید هستند .

اگر با وجود رعایت توصیه های فوق هنوز دچار ناراحتی بودید حتماً; با پزشک خود مشورت نمایید . این مشکل درمان دارویی مؤ;ثری نیز دارد .