مسوولیت دندانپزشک در قبال بیماران مبتلا به بیماری های قلبی، استفاده از تمام اقدامات پیشگیرانه در جهت کاهش احتمال وقوع حملات قلبی طی کار جراحی دهان است. اقدامات پیشگیرانه با گرفتن یک شرح حال دقیق از بیمار آغاز می شود...
در مورد بیماران با آنژین صدری، باید از بیمار درباره اتفاقاتی که آنژین را به وجود می آورد، تعداد دفعات، مدت و شدت آنژین، پاسخ آن به داروها یا استراحت سوال کرد. در صورتی که آنژین تنها با فعالیت بدنی شدید بروز کند و بلافاصله به نیتروگلیسیرین خوراکی پاسخ دهد و در صورتی که به تازگی هیچ گونه افزایشی در شدت آن رخ نداده باشد، جراحی های سرپایی دهان اگر با اقدامات احتیاطی مناسب همراه باشد، اغلب بی خطر است.
با این حال اگر حملات آنژین پس از حداقل فعالیت بدنی رخ دهد و اگر چند دوز نیتروگلیسیرین برای تسکین درد قفسه سینه لازم باشد، یا اگر بیمار آنژین ناپایدار داشته باشد، باید جراحی انتخابی روی دهان را تا کسب یک مشاوره پزشکی به تعویق انداخت.
وقتی این نتیجه حاصل شد که امکان انجام جراحی بدون خطر برای بیمار وجود دارد، می توان جراحی را با رعایت اقدامات احتیاطی آغاز کرد.
بالا رفتن نیاز به اکسیژن در طول جراحی که از عوامل آغاز حملات آنژین است، به طور عمده ناشی از اضطراب بیمار بوده و بنابراین باید از پروتکل کاهش اضطراب استفاده کرد. به علاوه اگر بیمار فوق العاده مستعد آنژین است باید طی عمل به بیمار اکسیژن اضافی داده شود.
● نوع بی حسی
به طور کلی، بی حسی موضعی کامل باید انجام شود، اما درباره استفاده از بی حس کننده های موضعی حاوی اپی نفرین اختلاف نظر وجود دارد. گفته می شود حد مجاز مصرف اپی نفرین در هر جلسه 30 دقیقه ای 40 میکروگرم است (معادل 4 میلی لیتر داروی بی حسی با غلظت اپی نفرین 100000/1: برای مثال 2 کارپول لیدوکایین با غلظت اپی نفرین 100000/1).
در بیماران با سابقه انفارکتوس قلبی باید تا شش ماه از انجام جراحی انتخابی اجتناب کرد، زیرا خطر انفارکتوس دوباره پس از یک MI، ظرف شش ماه به کمترین میزان ممکن خواهد رسید. باید به احتمال مصرف داروهای ضد انعقاد و یا احتمال وجود نارسایی احتقانی قلب نیز توجه داشت.
در افراد مبتلا به نارسایی احتقانی قلبی (کاردیومیوپاتی هایپرتروفیک) که از طریق درمان دارویی و رژیم غذایی به خوبی تحت کنترل اند، می توان جراحی سرپایی دهان را انجام داد.
البته توجه به برخی نکات ضروری است: بیماران دچار ارتوپنه تحت هیچ شرایطی نباید به صورت طاق باز قرار بگیرند؛; برخی از این بیماران دیورتیک مصرف می کنند؛; مصرف دیگوکسین و برخی داروهای مسدودکننده کانال کلسیمی و یا ضدانعقاد نیز در این بیماران شایع است .
● مشکلات ریوی
وقتی بیمار سابقه ای از آسم را بیان می کند، دندانپزشک ابتدا باید با پرسیدن سوالات بیشتر، تعیین کند که آیا بیمار واقعا آسم دارد یا اینکه یک مشکل تنفسی از قبیل رینیت آلرژیک دارد که در مراقبت دندانپزشکی از اهمیت کمتری برخوردار است.
وقتی سابقه آسم تایید شد باید درباره تعداد دفعات، شدت و داروهای مورد مصرف سوال کرد. به خصوص باید از بیماران آسمی درباره حساسیت به آسپیرین سوال کرد، زیرا فراوانی حساسیت به داروهای ضدالتهاب غیراستروییدی در این بیماران تقریبا بالاست.
در درمان های جراحی دهان، بیماران آسمی باید به اهمیت اضطراب در شروع اسپاسم برونش ها و احتمال سرکوبی آدرنال در بیمارانی که کورتیکواسترویید دریافت می کنند، توجه داشت.
اسپری تنفسی خود بیمار باید طی عمل در دسترس باشد و باید در کیت اورژانس داروهایی از قبیل اپی نفرین تزریقی و تیوفیلین را نگه داشت. پرهیز از مصرف داروهای ضد التهاب
غیراستروییدی ترجیح دارد.
بیماری های مزمن انسدادی و محدودکننده ریه را اغلب یکجا دسته بندی کرده و تحت عنوان بیماری مزمن انسدادی ریه (COPD) می خوانند.
در این بیماران، مجاری هوایی دچار اختلال شده، خواص ارتجاعی خود را از دست می دهند. به علت ادم مخاطی، ترشحات بیش از حد و برونکو اسپاسم مسدود می شوند که به تظاهرات بالینی COPD منجر خواهد شد. بیماران دچار COPD اغلب طی فعالیت بدنی خفیف تا متوسط دچار تنگی نفس می شوند.
هنگام درمان بیماران مبتلا به COPD که کورتیکوسترویید دریافت می کنند، دندانپزشک باید دادن کورتیکوسترویید اضافی پیش از عمل را مدنظر قرار دهد. باید از داروهای آرام بخش، خواب آور و مخدر که موجب کندی تنفس می شوند دوری جست.
ممکن است لازم شود بیماران را در صندلی دندانپزشکی در وضعیت نشسته و قایم نگه داریم تا بتوانند از عهده ترشحات ریوی شان که اغلب فراوان است، برآیند.
نکته مهم در این بیماران اجتناب از استفاده از اکسیژن اضافی حین جراحی است، زیرا در این بیماران برخلاف افراد سالم که در آنها محرک اصلی تنفس افزایش سطح CO2 شریانی است، برای تحریک تنفس کاملا وابسته به کاهش سطح اکسیژن شریانی است.
اگر با دادن اکسیژن با غلظت بالا، غلظت اکسیژن شریانی را بالا ببریم، تحریک تنفسی از بین می رود و تنفس بیمار ممکن است خیلی آهسته شود. برای کاهش میزان ترشحات، وقت ملاقات را در بعدازظهر قرار دهید.
دکتر مریم خادمی
هفته نامه سپید