با شروع فصل تابستان و شدت یافتن گرمای هوا شیوع برخی از بیماریهای پوستی افزایش می یابد اما به گفته متخصصان پوست، تنها با رعایت بهداشت فردی می توان از بسیاری از این بیماریها پیشگیری و یا آنها را درمان کرد. رطوبت و تعریق ناشی از گرمای هوا یکی از عوامل مهم در ایجاد و گسترش بیماری ها و عفونت های قارچی پوست است. بیماری های فصل تابستان و گرما بطورکلی شامل دو دسته هستند که شامل بیماری های پوستی با منشاء عفونی و بیماری های پوستی مرتبط با نور خورشید است. بیشتر بیماری های پوستی با منشا عفونی و ویروسی را می توان با رعایت بهداشت فردی درمان کرد یا اینکه مانع از پیشرفت آن شد. با پوشش پوست چه با کرم های ضدآفتاب و چه با لباس و کلاه نیز می توان از بیماری های پوستی که با نور خورشید مرتبط هستند، پیشگیری کرد. در بروز برخی بیماری های فصول گرم سال مانند بیماری های ویروسی، باکتریایی و بیماری های قارچی، عوامل عفونی دخالت دارند. یک متخصص پوست و مو در این زمینه می گوید بعضی از باکتری ها در فصل گرما محیط مناسب تری برای رشد و نمو دارند که از جمله این بیماری ها می توان به برخی از زخم های تاولی اشاره کرد. دکتر "کامکار بلیغی" عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران در گفت و گو با ایرنا اضافه کرد بیماری های قارچی پوست نیازمند به رطوبت بیشتری برای رشد و نمو هستند که این قارچ های پوستی بیشتر در کشاله ران و کف پا مشاهده می شوند. وی گفت یکی دیگر از مشکلاتی که در فصل تابستان بیشتر شیوع پیدا می کند عرق سوز شدن بدن است که با رعایت بهداشت فردی می توان از شدت یافتن آن جلوگیری کرد.
● حساسیت های پوستی
دسته دیگری از بیماری های شایع فصل تابستان مشکلات مرتبط با نور خورشید است که به ویژه در افرادی که پوست های حساس دارند، شدیدتر است. دکتر بلیغی گفت یکی از بیماری های مربوط به پوست های حساس بیماری "لوپوس" است که در این بیماری خودایمنی، پوست بدون تاثیر گرفتن از محیط و بدون تاثیر عوامل بیرونی، سیستم بدن به گونه ای عمل می کند که پوست بسیار حساس می شود. اما برخی از دیگر دیگر حساسیت های پوستی، ثانویه هستند به این معنا که فرد به دنبال استفاده از برخی از داروهای خوراکی و مصرف برخی آنتی بیوتیک ها مانند تتراسیکلین ها، حساسیت پوستی پیدا می کنند. علایم این نوع حساسیت بیشتر در پوست دست، پا و صورت ظاهر می شود. این دسته از مشکلات با از بین رفتن عامل ایجادکننده حساسیت از جمله قطع مصرف داروی حساسیت زا از بین می رود. دکتر بلیغی در خصوص این گروه از مشکلات پوستی اضافه کرد بطورکلی با رعایت نکات و اصول بهداشتی و به خصوص رعایت بهداشت فردی، تا حد زیادی می توان از این بیماری های پوستی پیشگیری کرد. وی افزود به عنوان مثال زرد زخم را با کوتاه کردن ناخن ها، شست و شوی مرتب ضایعات و اجتناب از تماس مستقیم با ضایعات و رعایت یک سری مراقبت های شخصی و عدم استفاده از وسایل مشترک می توان درمان و از انتقال آن جلوگیری کرد. دکتر بلیغی در خصوص علل عمده مراجعه افراد در فصل تابستان به مطب های متخصصین پوست گفت بیماری های قارچی بدن از جمله قارچ تنه از مشکلات شایع فصل گرما به شمار می روند که در بیشتر موارد مشاهده می شود و یکی از علل عمده مراجعه افراد به مطب های متخصصین پوست و مو ناشی از این مشکل پوستی است. مشکلات پوستی انواع مختلفی دارند که انواع آن در هر منطقه با توجه به شرایط آب و هوایی و سایر خصوصیات هر منطقه متفاوت است. دکتر بلیغی در خصوص کاهش حساسیت های پوستی گفت استفاده مداوم از کرم های ضد آفتاب و پوشش مناسب بدن در مقابل نور خورشید در بالا بردن سلامت پوست و کاهش حساسیت های پوستی نقش موثری دارد. به گفته این متخصص پوست مهمترین عامل سرطان پوست تماس با نور خورشید است و یکی از موثرترین راههای محافظت از پوست در مقابل اشعه مضر خورشید، استفاده مداوم از ضد آفتابها و همچنین پوشش پوست است. یکی از نکات قابل توجه در مورد انتخاب ضد آفتاب ها، متناسب بودن آنها با پوست است به اینصورت که افراد دارای پوست خشک از ضد آفتابی که از مقداری چربی برخوردار است استفاده کنند و در مقابل افراد دارای پوست های چرب از ضد آفتابی که چربی آن کمتر است استفاده کنند.
دکتر "کامران جزایری" متخصص پوست و مو نیز در گفت و گو با خبرنگار علمی ایرنا گفت در فصل گرما با افزایش شدت آفتاب افرادی که حساس به نور هستند باید فعالیت خود را در ساعات شدت آفتاب که بین ساعت نه تا سه عصر است کمتر کنند. وی توصیه کرد: چنانچه مجبور هستید در آفتاب بمانید، باید از لباس های پوشیده، کلاه لبه دار و ضد آفتابها استفاده کنید. اشعه ماورء بنفش خورشید باعث پیری پوست، تحلیل نسوج نگهده دارنده پوست، و ایجاد لکه ها و تومورهای پوستی می شود که ضد آفتابها می توانند اشعه مضر خورشید را جذب و آثار مخرب آن را کمتر کنند. دکتر جزایری یادآور شد با استفاده از کرم های ضد آفتاب چه در فصل تابستان و چه در فصل سرما روزهای آفتابی و ابری می توان از بسیاری اثرات مضر خورشید بر پوست جلوگیری کرد.
▪ استخر و عفونت قارچی
در فصل تابستان و استفاده از استخرهای عمومی برخی بیماریهای عفونی مخصوص این مکان ها، از جمله عفونت های قارچی و عفونت های ویروسی، شیوع می یابد. متخصصان پوست در خصوص این مشکل می گویند پیشگیری از این عفونت ها کار دشواری نیست و با رعایت بهداشت فردی و رعایت نکاتی همچون زدن پاها در حوضچه های مواد ضد قارچ، استحمام به موقع و استفاده از دمپایی شخصی تا حد زیادی می توان از انتقال آنها جلوگیری به عمل آورد. به گفته وی کلر به کار رفته در استخرها باعث خشکی پوست و مو می شود و استفاده از نرم کننده های پوست و عینک برای محافظت از پوست و چشمها ضروری است. وی همچنین توصیه کرد کسانی که روی پوستشان زخم های فعال دارند، از استخرهای عمومی استفاده نکنند. متخصصان پوست توصیه می کنند بطور کلی با پرهیز از نورخورشید، استفاده از کرم های ضد آفتاب، تغذیه مناسب همراه با میوه و سبزیجات و دوری جستن از انواع مواد دودکردنی می توان پوستی سالم و شاداب داشت.
▪ لکه های پوستی
یکی دیگر از مشکلاتی که در فصل تابستان و با شدت نور خورشید ایجاد می شود بروز لکه های پوستی است. دکتر "محمد گلشنی" متخصص پوست و مو در این خصوص گفت تماس با نور خورشید لکه های پوستی از جمله "ملاسما" ایجاد می کند. استفاده از ضد آفتابها در جلوگیری از لکه های پوستی نقش تعیین کننده ای دارد و آنهایی که صورتشان دارای لک و کک و مک است با استفاده از کرم های ضد آفتاب رنگی می توانند این لکه ها را پوشش داد. دکتر گلشنی با بیان اینکه استفاده از ضدآفتابها در پیشگیری از سرطانها و لکه های پوستی موثر است افزود استفاده از ضد آفتابها در تمام فصول باید انجام شود و در هوای ابری هم میزان قابل توجه ای از اشعه های مضر خورشید وجود دارد و استفاده از ضد آفتاب ضروری است. به گفته این متخصص، علاوه بر لکه های پوستی که بر اثر شدت نور خورشید بروز می کند مشکلات دیگری همچون قارچ های پوستی در محیطهای گرم و عرق سوز شدن بدن بیشتر می شود. وی اضافه کرد رعایت بهداشت فردی، استفاده از مرطوب کننده های مناسب با پوست و استفاده همیشگی از ضد آفتابها از نکات مهم و موثر در ارتقای سلامت پوست است. استفاده از مرطوب کننده ها بخصوص در پوست های خشک مفید است چون کمبود چربی پوست را با ایجاد یک لایه چربی مصنوعی در پوست جبران می کند. دکتر گلشنی گفت افرادی که موهایشان ریخته بخصوص آقایان تاس در فصول گرم سال حتما باید یک لایه نازک کرم ضد آفتاب روی پوست سرشان بمالند تا پوست آن قسمت دچار آفتاب سوختگی و ایجاد لکه نشود.
● تشخیص درست گامی موثر در درمان ناراحتی های پوست
بیماری های قارچی پوست دسته ای از بیماری های عفونی پوست هستند که همزمان با فصل گرما و تعریق شدید بدن شیوع بیشتری پیدا می کنند قارچ های شایع پوستی معمولا باعث درگیری لایه های سطحی پوست می شوند و به شکل های مختلفی تظاهر پیدا می کنند. قارچها انواع مختلفی دارند که یک نوع از آنها که قارچ سطحی است، بیشتر بصورت لکه های قهوه ای و سفید در تنه تظاهر پیدا می کند. عامل این قارچ در پوست همه افراد وجود دارد و لیکن شرایط مناسب اعم از رطوبت، تعریق و عوامل نامشخص دیگر باعث بیماری زایی شدن و تظاهرات پوستی خاص می شود. این بیماری به خصوص در افرادی که تعریق شدید داشته و یا دایم در محیطهای مرطوب هستند شیوع و گسترش بیشتری دارد. عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران گفت: معمولا اکثر عفونتهای سطحی قارچی پوست در صورتی که تشخیص درستی داده شوند درمان راحت و سریعی دارند و در غیر اینصورت اگر تشخیص درست نباشد ممکن است بیمار مدتها تحت درمانهای غلط قرار گیرد. وی در خصوص کنترل و پیشگیری از عفونتهای قارچی نیز گفت: بهترین راه برای پیشگیری از عفونتهای قارچی رعایت بهداشت فردی و عدم تماس با فرد مبتلا است به عنوان مثال فردی که دچار عفونتهای قارچی است بهتر است تا درمان کامل از تماس در محیطها و اماکن عمومی نظیر استخرها بپرهیزد تا عفونت به دیگران منتقل نشود. دکتر گلشنی با اشاره به اینکه قارچ ها می توانند ناخن های دست و پا و ناحیه کشاله ران را نیز درگیر کنند گفت در ناخن عفونتهای قارچی به صورت ضخیم شدن ناخن و تغییر رنگ تظاهر می کنند. مراجعه به پزشک متخصص مفید است زیرا گاه یک مشکل پوستی را با مراجعه به پزشک به سرعت می توان ریشه یابی و درمان کرد در حالی که عدم مراجعه، می تواند به تشخیص و در پیش گرفتن درمانهای نادرست بیانجامد.
موسسه رژیم درمانی تن سالم