زنان و میگرن

سر دردی بسیار دردناک و کور کننده را تصور کنید که آنقدر شما را نا متعادل می کند که حتی نمی توانید رانندگی کنید . گاهی در ماه، یک، دو یا حتی سه بار به محل کار خود نمی روید . بیرون از رختخواب برای آماده کردن غذا یا آرام کردن گریه ی بچه ، به سختی تلو تلو می خورید

میگرن سر دردی نا توان کننده است که به طور مکررو همراه تهوع،استفراغ و حساسیت بسیار شدید به نور و صدا اتفاق می افتد.

هرچند که میگرن در مردان هم وجود دارد ، اما احتمال آن در زنان تا سه برابر بیشتر است که معمولا اولین سر دردشان را بین 15 تا 25 سالگی تجربه می کنند . اوج شیوع میگرن در زنان بین 35 تا 45 سالگی است . دوره ای که بسیاری از زنان در حال رسیدگی و پرورش خانواده و سامان بخشیدن به کار و حرفه ی خود هستند .

بنابراین تعجب آور نیست که بسیاری از آنها می گویندکه سردرد هایشان در توانایی آنها برای کارمند ، والدین یا همسر خوب بودن اختلال ایجاد می کند .

میگرن را نمی توان معالجه کرد ، اما میتوان آن را کنترل کرد. در اینجا شما می توانید بیشتر در مورد اینکه چرا زن بودن ، شما را با خطر بیشتری ( سردردهای میگرنی) مواجه می کند مطالبی را بیاموزید و اینکه چه کاری می توانید انجام بدهید تا درد کاهش یابد.

▪ چرادر زنان احتمال بیشتری وجود دارد که دچار میگرن شوند؟

محققان مطمین نیستند ، اما ممکن است این امر بستگی به بخشی از تغییرات طبیعی هورمون استروژن داشته باشد که اثر فوق ا لعاده بر بسیاری از مواد شیمیایی مغز دارد که به درد مربوط می شوند .

ـ نشانه: اکثر زنان میگرن را در طول هر ترشح بیش از هورمونی بین زمان بلوغ و قطع پریودتجربه می کنند . در حدود دوسوم ، کاهش شگرفی را در میگرن بعد از قطع پریود تجربه می کنند . اما بسیاری از عوامل محرک دیگری هم برای میگرن وجود دارد ، از خوردن غذاهای خاص گرفته( شکلات، کافیین، پنیر کهنه) در جمع بودن تا استرس.

در زنان احتمال بیشتری نسبت به مردان وجود دارد که به آنچه که ( نقش چند گانه فشار عصبی) می نامیم دچار بشوند . این امر نتیجه ایجاد توازن بین مسوولیت های آنها به عنوان مادر ، همسر،شغل و حرفه ، خانه داری و اغلب مراقبت و پرستاری از اقوام پیرتر است .(( مرل دایموند))، محقق در این باره می گوید : زنان همچنین تعداد زیادی وظایف چند گانه را انجام می دهند و زمان کافی برای خوردن مناسب ، ورزش یا مراقبت از خود صرف نمی کنند ، درست چیزهایی که می توانند از میگرن جلوگیری کنند .

_ برای سر درد چه کارهایی می توانیم انجام بدهم؟تعداد درمان موثر برای میگرن زنان وجود دارد ، شامل: داروهایی که نیاز به تجویز پزشک ندارند، داروهای تجویزی ، هورمون در مانی و تکنیک های مهار و کنترل فشار عصبی .

در اولین گام شما باید درباره ی نوع سردرد خود با یک متخصص با صلاحیت حرف بزنید . دکتر های خانوادگی ، دکتر های زنان و زایمان ، متخصص طب داخلی و متخصص عصب شناسی فقط تعداد کمی از افراد مجربی هستند که میگرن را درمان می کنند.

طبق گفته ی (( دایموند)) این سه وضعیت پرچم های قرمزی هستند که با دیدن آنها شما باید به مطب دکترتان بروید .

▪ سر درد های شما زندگی تان را مختل می کند و موجب می شوند در کار ،فعالیت های لذت بخش و اشتباه کنید.

ـ خوردن بیش از دوبار در هفته از داروهایی که بدون تجویز و نسخه پزشک مصرف می شوند .

ـ داروهای فعلی میگرن به طور کامل درد و سایر نشانه ها را از بین نمی برد.

دکتر دایموند می گوید: شما باید به فاصله ی یک یا دو ساعت بعد از خوردن دارو دردی نداشته باشید . با دکتر خود در ارتباط باشید تا اینکه کاملا آرام شوید . شما ممکن است نیاز به تغییر دوز دارو یا تغییر خود دارو داشته باشید .

مادر من میگرن داشت من هم همینطور، آیا من آن را به فرزندانم انتقال می دهم؟

لزوما اینطور نیست ، اما از هر پنج نفری که میگرن دارند چهار نفر دارای تاریخچه ی خانوادگی هستند . اگر شما و همسرتان هر دو میگرن دارید شانس ابتلای فرزندتان در حدود 75 درصد است، اما اگر یکی از شما از این امر رنج می برد خطر ابتلای آنها تا 50 در صد کاهش می یابد .

● میگرن فقط یک سردرد نیست

محققان امروز معتقدند که میگرن یکی از انواع بیماری است که با سردرد و سایر نشانه های عصب شناسی و گوارشی متمایز شده و از یک اشتباه شیمیایی عصب در مغز ناشی می شود. مغز همچنین مواد شیمیایی را که رگهای خونی را گشاد می کند کاهش می دهد، انتهای عصب را تحریک می کند و سبب ایجاد مشکلاتی مثل تهوع و استفراغ می شود.

تغییر در شکل زندگی ، می تواند کمک کننده باشد

▪ ورزش متعادل سه بار در هفته به مدت 40 تا 30 دقیقه . این امر با تولید آندروفین های مسکن درد به کاهش و تخفیف سردرد کمک می کند .

▪ هرگز غذا خوردن را حذف نکنید چرا که این امر در برخی افراد می تواند ایجاد سردرد کند .

▪ با نوشیدن 8 تا 10 لیوان آب در روز هیدراته بمانید .

▪ الگوی خواب منظمی داشته باشید. برخاستن و خوابیدن در ساعات مختلف و بی خوابی با سردرد در ارتباط هستند.

● نقش مواد غذایی در سردردهای میگرنی

میگرنی ها با پنیر و شکلات و قهوه میانه خوبی ندارند چرا که مدتی پس از مصرف این مواد غذایی، سردرد های ضربان دار و شدیدی را تحمل می کنند که روزگار راپیش چشمانشان سیاه می کند. اما لیست سیاه این بیماران در دنیای خوراکیها متاسفانه به همین سه قلم محدود نمی شود . گندم،جو،ذرت،بادام زمینی،سویا ،گوشت(هات داگ)، شیر،مشروبات الکلی ،پرتقال،تخم مرغو ماهی نیز می توانند موتور یک حمله می گرنی راروشن کنند. به هر حال این روزها با قوت گرفتن این فرضیه که میگرن یک واکنش حساسیت تاخیری از نوع آلرژی غذایی است،بسیاری از پزشکان تصریح می کنند که اصلاح رژیم غذایی،میزان اثر بخشی داروهای میگرنی را به نحو چشمگیری افزایش خواهد داد.

● قبض و بسط عروق مغزی

میگرن یک سردرد عروقی است که به دنبال انقباض و انبساط عروق مغزی اتفاق می افتد. اگرچه جزییات مکانیسم بروز این سردرد همچنان نا معلوم مانده اما در حال حاضر نظریه غالب این است که برخی محرکهای غذایی، هورمونی و هیجانی می توانند با تاثیر بر دیواره عروق مغزی منجر به بروز یک واکنش عروقی شوند. این واکنش در مرحله نخست به صورت تنگ شدن رگهای مغزی تظاهر می کند و نتیجه اش این است که خونرسانی به نسج مغز کاهش یافته و علایمی مانند اختلالات بینایی و برق زدن چشم بیمار بروز می کند. در مرحله دوم نیز رگهای مغزی بصورت واکنشی گشاد می شوند و البته در همین مرحله است که سردردهای شدید میگرنی ظاهر می شوند.

● واکنش حساسیت تاخیری

بعضی شبها با یک سردرد شدید از خواب می پرم و حمله ام شروع می شود. این شکایت بسیاری از میگرنی ها ست . البته مبتلایان به بیماری آسم هم از مشکل مشابهی گله دارند: بروز حملات تنگی نفس در خواب و بیدار شدن و مواجه شدن با یک حمله آسماتیک. حقیقت این است که بیماری های آلرژیکی مانند آسم و میگرن در دو موقع از شبانه روز اوج می گیرند :

ـ یکی غروب و دیگری پس از نیمه شب یعنی حوالی ساعت 3 صبح. تغییرات هورمونی زنانه در هفته پیش از قاعدگی نیز بهانه مناسبی برای این بیماریهاست که خود را با شدت بیشتری به بیمار تحمیل کنند. این بیماریها (بیماریهای ناشی از واکنش حساسیت تاخیری) گروه بزرگی از بیماریها را در بر می گیرند که برخی از شاخص ترین آنها عبارتند از:

آسم، آلرژی، ام اس، بیماریهای روماتیسمی، دیابت، پسوریازیس و میگرن. آلرژی های غذایی یک زیر مجموعه از این بیماریها هستند که به عقیده برخی پزشکان ،میگرن را هم باید در همین گروه طبقه بندی کرد. شاید بیماری سلیاک، یا همان بیماری حساسیت به گندم، برترین نمونه از آلرژی های غذایی باشد که البته اصلاح رژیم غذایی، خط اول درمان آن محسوب می شود. طبق آمار منتشر شده بیش از یکصد میلیون نفر در آمریکا و کانادا از انواع خفیف تا شدید آلرژی های غذایی رنج می برند و اصلاح رژیم غذایی این بیماران ، اولین قدم در درمان آنها به حساب می آید.

● دارو درمانی و رژیم درمانی

نسخه های قدیمی که برای درمان میگرن نوشته می شد پر بود از داروهای آرامبخش ، ضد درد و شل کننده های عضلانی : ارگوتامین، استامینوفن، آسپرین(و سایر ضد التهابهای غیر استروییدی)، کدیین و سوماتریپان. اما این داروها با وجود اثر بخشی ،دو ایراد داشتند :

ـ اول اینکه بیمار را به خود وابسته می کردند

ـ دوم اینکه قادر نبودند تواتر بروز این سردردها را کاهش دهند.کم کم به نسخه های قدیمی ، داروهای دیگری هم اضافه شدند که در بروز حملات میگرنی نقش پیشگیرانه ایفا می کرند. برخی از مطرحترین داروهای این رده عبارت بودند ( و هستند) از:

پروپرانولول، وراپامیل، آمی تر یپتیلین و والپرووات سدیم. بدیهی است که هر کدام از داروهای دسته اول و دوم باید بر مبنای صلاح دید پزشک و با در نظر گرفتن تمام شرایط بیمار ،تجویز شوند. اما رفته رفته با قوت گرفتن این فرضیه که میگرن یک واکنش حساسیت تاخیری از نوع آلژی غذایی است، بسیاری از پزشکان اذعان کردند که رژیم درمانی بخش مهمی از درمان بیماران میگرنی محسوب می شود و علاوه بر ارزش درمانی مستقل ، تاثیر دارو درمانی را نیز افزایش می دهد. آزمایشات متعددی نیز این را تایید کرد که حذف غذاهای محرکی که در لیست سیاه غذاهای میگرنی قرار می گیرد، تاثیر فوق العاده ای در درمان این بیماران خواهد گذاشت. حالا دیگر همه می دانند که در لیست سیاه خوراکی های مبتلایان میگرن، نام چه اقلامی را نباید از قلم انداخت، پنیر ، شکلات، قهوه،گوشت(هات داگ)، سویا ، شیر، مشروبات الکلی ، بادام زمینی، تخم مرغ،گندم، جو، ذرت، پرتقال و ماهی.