مالتیپل اسکلروز(Multiple Sclerosis) یا ام اس بیماری عصبی با علت ناشناخته است که سیستم اعصاب مرکزی یعنی مغز ونخاع را درگیر می کند.متاسفانه دانشمندان هنوز نتوانسته اند به علت واقعی این بیماری پی ببرند و ازسوی دیگر درمان قطعی نیز برای این بیماری وجود ندارد.
این دوموضوع درحال حاضر باعث شده است تا این بیماران با مشکلات عمده ای مواجه باشند، اما متخصصان معتقدند که افزایش آگاهی بیماران مبتلا به MS وبه کارگیری راههای درست درمان می تواند تاحد قابل توجهی ازمشکلات پیش روی آنان کاسته وبهبود نسبی را برای این بیماران ایجاد نماید. بیماری MSیا مالتیپل اسکلروز بیماری است که سیستم عصبی مرکزی (CNS) را گرفتار می کند و طی آن میلین موجود برروی رشته های عصبی که نقش محافظتی دارند، ازبین می رود ولذا هدایت جریان الکتریکی دچار اختلال شده وعلایم بیماری MS ظاهر می شود.
علت دقیق بیماری MS هنوز شناخته نشده است و دانشمندان هنوزنمی دانند که چه عواملی باعث حمله سیستم ایمنی به بافتهای سیستم عصبی می شود.وی علایمی ازقبیل ضعف، کرخ شدن یا بی حسی برخی از اعضای بدن نظیر دست وپا، خستگی، عدم تعادل، دوبینی، مشکلات روده ای، اختلال درحافظه، حساسیت به گرما، لرزش و... را از مشخصه های بیماری MS عنوان می کند و می گوید: به دلیل آن که ابتلا به این بیماری درافراد مختلف به گونه ای متفاوت ظاهر می شود بنابراین علایم بیماری نیز درافراد متفاوت است.باوجود آن که گفته می شود بیش از 80درصد بیماران مبتلا به MS خویشاوندان نزدیک مبتلا به MS ندارند بیماری MS یک بیماری ارثی نیست، اما چنانچه زمینه بیماری و استعداد خانوادگی نسبت به این بیماری وجود داشته باشد، این موضوع احتمال بروز بیماری در خویشاوندان نزدیک را دوچندان می کند. به گفته وی امروزه ثابت شده است که زنان بیش از مردان به بیماری MS مبتلا می شوند.راههای درمان این بیماری هنوز درمان قطعی ندارد اما می توان با درمان دارویی از شدت بیماری کاست.
در واقع این نوع درمان دراغلب موارد به منظور کاهش علایم ناشی ازبیماری MS که گاه بسیار آزاردهنده هستند به کاربرده می شود و متاسفانه به دلیل آن که بیماری MS با علایم گوناگونی ظاهر می شود و بیماران دچار اختلال بینایی، مشکلات عضلانی وحتی ناراحتی هایی نظیر یبوست ومشکلات مثانه ای و روده ای می شوند بنابراین برای ازبین بردن هریک ازاین علایم ویا کاهش شدت آنها باید درمان دارویی خاصی را به کاربرد ولی آنچه دراین بین اهمیت دارد این است که هریک ازبیماران مبتلا به MS باید درخصوص مصرف داروها حتما با پزشک خود مشورت کنند وبه هیچ عنوان به درمان دارویی سرخود روی نیاورند چراکه همان گونه که گفته شد این بیماری به انواع گوناگون وبا علایم متفاوتی ظاهر می شود که هریک درمان دارویی خاص خود را دارد وتنها پزشکان با کمک معاینات پزشکی می توانند راه درمان را تشخیص بدهند.
براساس آمار انجمن MS ایران ؛; 30هزاربیمار مبتلا به MS درکشور وجود دارد که ازاین تعداد حدود 5هزار و500تن عضو انجمن MS هستند.
بیماران مبتلا به MS اغلب جوان، باهوش واستعداد وتحصیل کرده هستند اما متاسفانه دربسیاری ازموارد نیز فقر فیزیکی و فقر مالی به عنوان دومانع عمده، از حضور بیماران مبتلا به MSدر اجتماع وادامه تحصیل جلوگیری کرده است.
بیماری MS نوعی بیماری درگیرکننده مغز ونخاع است که طی آن پوشش یا غلاف روی سلولهای عصبی به دلایل ناشناخته ای خورده می شود ولذا عبور پیامهای عصبی توام با اختلال و دست انداز است، ازاین جهت است که مشکلات خاصی دراندامهای مختلف بدن ایجاد می شود وبه عنوان عواملی بازدارنده مانع ازتحرک شخص شده و اجازه فعالیتهای اجتماعی وتحصیل را به وی نمی دهد.
وی با اشاره به سیر صعودی بیماری MS در کشور تاکید می کند: درحال حاضر تنها درخواست بیماران و انجمن MS، پیوستن بیماران MSبه مجمع بیماران خاص است چرا که تنها دراین صورت می توان ازبارمالی درمان بیماری کم کرد بیماران مبتلا به MSدرحال حاضر درماه حدود 150 هزارتومان برای تهیه دارو هزینه می کنند واغلب بیماران نیز تحت پوشش بیمه ای قرار ندارند.
بیماران مبتلا به MS ازنظر درمان دارویی به سه گروه تقسیم می شوند یک گروه بیمارانی هستند که بیماری آنها جزیی است ونیازبه داروهای علامتی ندارند وداروهای سرپایی استفاده می کنند این گروه ماهانه 10الی 15هزارتومان هزینه دارو می پردازند گروه دوم گروه حدوسط هستند که نیاز شدیدی به مصرف دارو دارند و پزشکان نیز تاکید دارند که این بیماران بدون هیچ وقفه ای باید داروهای خود را مصرف کنند به علاوه در شرایط نگهداری داروهای این گروه نیز این گونه است که دارو حتما باید در یخ حمل شده و دایما در یخچال نگهداری شود.
گروه سوم نیز کسانی هستند که به نوع پیشرفته بیماری دچار هستند و به طور مطلق بستری می شوند و هیچگونه درمان دارویی درمورد این بیماران پاسخگو نیست وبدلیل آنکه ازمعلولیت شدید وازپاافتادگی رنج می برند باید مکانی برای نگهداری ازاین افراد نظیر آسایشگاه و... وجود داشته باشد درحالی که با این وضعیت درماه بالغ بر 250هزارتومان هزینه صرف نگهداری ازآنها خواهد شد وتنها با کمک دولت وخیرین می توان جهت بهبود نسبی این افراد اقدام نموده و آنان را به جامعه بازگرداند.
دکتر امیری متخصص مغزواعصاب
پایگاه جامع اطلاع رسانی پزشکان ایران