آواز خروسک با سرفه های کودک - مجله کودک

خروسک یکی از شایع ترین عفونت های نای است که در بسیاری از موارد خود به خود بهبود پیدا می کند.

در این شرایط اغلب این بیماری با سرماخوردگی ساده اشتباه گرفته می شود. اما گاهی این بیماری به صورت سخت تر و شدیدتر و همراه با علایمی مانند سرفه های شدید ظاهر می شود. در این شرایط حتما باید به پزشک مراجعه شود. در اینجا برای آشنایی بیشتر با خروسک گفت وگوی کوتاهی داریم با دکتر علیرضا محبی عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران.

▪ برای شروع لطفا در مورد نای و عملکرد آن توضیح دهید.

ـ نای یا تراشه قسمتی از راه هوایی است که ارتباط دهنده قسمت فوقانی راه هوایی یا حنجره با قسمت تحتانی (ریه ها) آن است. نای در حدود 11 تا 13 سانتیمتر طول دارد و از یکسری رینگ های غضروفی تشکیل شده است و در پشت این رینگ های غضروفی مخاط است. وظیفه اصلی نای تنفس به صورت دم و بازدم و عبور هوا از راه تنفسی فوقانی به سمت ریه و بازپس دادن آن است.

خروسک به عنوان یکی از شایع ترین عفونت های راه هوایی نای چه مناطقی را درگیر می کند؟

در این بیماری علاوه بر قسمت فوقانی تراشه (نای)، قسمت تحتانی حنجره و خود ساختمان حنجره هم درگیر می شود.

▪ و عامل این بیماری؟

ـ عامل آن ویروسی با نام ویروس پاراآنفلوآنزا است.

▪ این بیماری بیشتر در چه سنی بروز می کند؟

ـ خروسک در کودکان بین شش ماه تا سه سال شایع تر است. البته گاهی بزرگسالان هم به این بیماری مبتلا می شوند. این بیماری معمولا در فصول سرد سال و به دنبال سرماخوردگی بروز می کند.

▪ و علایم خروسک؟

ـ تب، سرفه های قطاری و صدای تنفس (که به اصطلاح به آن استریدور گفته می شود) از علایم این بیماری هستند. خروسک در موارد شدیدتری می تواند همراه با تقلا و زجر تنفسی و به کارگیری عضلات فرعی تنفس باشد.

در این وضعیت فرد به سختی و با تلاش زیاد تنفس می کند.

▪ آیا این علایم بین بزرگسالان و کودکان مشابه است؟ 

ـ بله اما به دلایلی از جمله کوچک تر بودن راه هوایی، کودکان بیشتر به خروسک مبتلا می شوند.

▪ خروسک مسری است؟

ـ بله، خروسک از طریق ترشحات تنفسی، تماس مثلا دست دادن، ذرات هوایی و سرفه و ... از فردی به فرد دیگر سرایت می کند.

▪ چه افرادی بیشتر مستعد ابتلا به خروسک هستند؟

ـ بچه هایی که نقایص مادرزادی در راه هوایی فوقانی دارند. مثلا کسانی که به نفس تنگی مادرزادی یا ضایعات عروقی مادرزادی مبتلا هستند.

▪ آیا خروسک به عنوان یک بیماری خطرناک است؟

ـ بله در موارد متوسط و شدید این بیماری می تواند خطرناک باشد. در این شرایط نجات راه هوایی کودک در اولویت قرار دارد و باید برای او اقدامات نگهدارنده انجام داد و در حفظ راه هوایی او تلاش کرد.

در این شرایط بی توجهی و سهل انگاری در تشخیص و درمان ممکن است باعث انسداد راه هوایی به دلیل تورم موجود در آن شود که منجر به عوارض خطرناکی مانند ایست تنفسی، اسپاسم حنجره و کاهش خون رسانی به مغز می شود. این امر ممکن است به صدمات مغزی بینجامد. این در حالی است که مراحل شدید معمولا در بزرگسالان (مگر بزرگسالانی با اختلالات مادرزاد راه هوایی) کمتر مشاهده می شود و کودکان بیشتر در معرض خطر هستند.

▪ برای پیشگیری از این بیماری چه توصیه هایی می کنید؟

ـ برای پیشگیری از خروسک هم مانند همه بیماری های ویروسی باید به یکسری نکات عمومی توجه کرد به طور مثال: دست ها را به طور مرتب شست و از برخورد با افراد مبتلا به عفونت تنفسی راه فوقانی هوایی پرهیز کرد. همچنین در صورتی که بعد از هر سرماخوردگی علایم خروسک مشاهده شد باید حتما به پزشک مراجعه شود.

▪ در درمان خروسک از چه روش هایی استفاده می شود؟

ـ در موارد خفیف فقط درمان های نگهدارنده سرماخوردگی و استفاده از بخور و ضدسرفه کافی است اما در موارد شدیدتر که همراه با بروز مشکلات تنفسی است علاوه بر استفاده از بخور سرد در اورژانس بیمارستان برای این بیماران نیاز به مصرف داروهای ضدالتهاب و استنشاق داروهای منقبض کننده عروقی هم هست. معمولا بیشتر بچه ها به این درمان ها پاسخ می دهند اما به ندرت و در موارد شدید گاهی نیاز به استفاده از لوله داخل تراشه (نای) و بستری در آی سی یو وجود دارد.

▪ دوره درمان و بهبودی در این بیماران چقدر طول می کشد؟

ـ در خروسک خفیف که به دنبال سرماخوردگی ایجاد می شود معمولا مدت درمان نگهدارنده حدود پنج تا هفت روز است اما در برخی موارد و برخی از ویروس های خاص که باعث حساسیت راه هوایی یا بیش حساسی راه هوایی می شود ممکن است بیماری به مدت دو تا سه هفته باقی بماند. در این شرایط بیماری تمام نای را درگیر کرده و همراه با سرفه های خشک است. در موارد متوسط تا شدید هم معمولا بیمار باید چهار تا شش ساعت در اورژانس بیمارستان تحت نظر باشد اما گاهی نیاز به بستری شدن او در بخش آی سی یو وجود دارد.

▪ در پایان لطفا در مورد تراکیت باکتریال هم توضیح دهید.

ـ تراکیت باکتریال فرم شدیدتر و نادرتر عفونت نای است. این بیماری معمولا به بیمارانی با نقص سیستم ایمنی یا ضعیف دیده می شود. در این بیماری نیاز به بستری فرد در بیمارستان و برقرار کردن راه هوایی و استفاده از آنتی بیوتیک ها وجود دارد.

تراکیت باکتریال عوارض خطرناکی دارد و اگر تشخیص و درمان آن به تعویق افتد به دلیل ترشحات غلیظ موجود در تراشه احتمال انسداد راه هوایی و عوارض ناشی از آن بسیار زیاد است.