ضرورت مشاوره تحصیلی

1) ضرورت مشاوره تحصیلی برای دانش آموزان

مشاوره تحصیلی به دانش آموزان کمک می کند ویژگی ها و استعدادهای خود را بهتر شناخته و به موارد و خصوصیاتی که به آنها توجه نداشته اند و یا میزان توجه به آنها کمتر بوده، بیشتر توجه نمایند. علاوه بر این اطلاعات آنها را در زمینه های مختلف تحصیلی تقویت کرده و در صورت وجود نواقصی در عملکردشان آنها را شناسایی و راه حل هایی برای رفع نواقص ارایه می دهد و به این ترتیب دانش آموزان می توانند عملکرد بهتری نسبت به گذشته در زمینه درسی داشته باشند و انتخاب های بهتری انجام دهند و اشکالات احتمالی را نیز مرتفع نمایند.

2) ضرورت مشاوره تحصیلی برای والدین

در امر تحصیل، خانواده و والدین نقش بسزایی دارند به طوری که عامل خانواده از عوامل مهم در زمینه پیشرفت تحصیلی دانش آموز یا وقوع افت تحصیلی است. انگیزه ها و علایق تحصیلی دانش آموز در خانواده شکل یافته و به آن جهت داده می شود و مسیری برای هدایت آن فراهم می شود. خانواده سرعت دانش آموز در رسیدن به اهداف تحصیلی را تنظیم می کند.

خانواده های بدون انگیزه و بدون اطلاع و غیرفعال موجب کاهش سرعت دانش آموزان با استعداد می شوند. بدین جهت در فرایند مشاوره تحصیلی لزوم انجام مشاوره با والدین ضرورت و اهمیت خاصی پیدا می کند. از این رو لازم است والدین و به طور کلی خانواده نیز اطلاعات کافی از ویژگی ها و استعدادهای فرزندان خود کسب نمایند و کمک ها و یاری مفیدی برای فرزندانشان فراهم نمایند.

3) ضرورت مشاوره تحصیلی در زمینه انتخاب رشته ها و مشاغل

گاه انتخاب هایی که دانش آموزان در زمینه رشته ها و مشاغل انجام می دهند عاری از هرگونه دلیل منطقی و اطلاعات مناسب است. معیارهایی که دانش آموزان در چنین مواردی برای انتخاب های خود برمی گزینند ملاک هایی کاذب و نامناسب است. مثل انتخاب رشته ریاضی فیزیک به خاطر وجهه اجتماعی آن یا به خاطر چشم همچشمی و یا به خاطر دنباله روی از یک دوست و یا همراه با او بودن در طول تحصیل. چنین انتخاب هایی به احتمال بیشتری محکوم به شکست خواهند بود.

مشاوره از آن جهت ضرورت می یابد که اهمیت چنین انتخاب هایی به دانش آموز گوشزد شود تا او ملاک های مناسبی برای تصمیمات خود اتخاذ کند و از احتمال شکست خویش در آینده پیشگیری نماید.

4) ضرورت مشاوره تحصیلی در زمینه جلوگیری از افت تحصیلی

برخی از دانش آموزان به خاطر شرایط ویژه ای که دارند بیشتر در معرض افت تحصیلی هستند و برخی از آنها افتان و خیزان تجربه هایی از افت تحصیلی داشته اند. برخی از علل افت تحصیلی این دانش آموزان به عوامل بیرونی مثل: خانواده، مدرسه و ... مربوط می شود و برخی علل فردی هستند مثل: انگیزه خود فرد- روش های مطالعه، برنامه ریزی و ... . مشاوره تحصیلی برای این دسته از دانش آموزان اهمیت بسزایی دارد که در جریان مشاوره به این دانش آموزان کمک می شود علت افت ها و شکست های خود را بشناسند و با راهکارهایی آشنا شوند که به آنها در رفع آن علل و یا کاهش تاثیر آنها در مسایل تحصیلی شان کمک می کند، در واقع انجام چنین مشاوره هایی می تواند با احیای نیروهای بالقوه فرد، او را در تمام مسیر تحصیلی اش همراهی کند.

5) ضرورت مشاوره تحصیلی در زمینه سرعت بخشیدن به فرایند تحصیل و مطالعه

برخی دانش آموزان و خانواده های آنها مایلند عملکرد بهینه خود را در زمینه تحصیل بهبود بخشند. این دانش آموزان ممکن است دانش آموزانی متوسط و یا قوی باشند. به هر حال تمایل دارند روش هایی را بیاموزند و اطلاعاتی مناسب و مفید کسب کنند که کارایی آنها را در زمینه تحصیلی بالا ببرد. مشاوره، چنین راهکارهایی را برای افراد فراهم می سازد و بر احتمال موفقیت آنها در سطح پیشرفته تر می افزاید.

6) ضرورت مشاوره تحصیلی برای تشخیص و هدایت دانش آموزان استثنایی

درصد کمی از دانش آموزان در گروه دانش آموزان استثنایی قرار دارند. دانش آموزان استثنایی شامل دانش آموزانی می باشند که معلولیت هایی در زمینه های مختلف جسمی مثل شنوایی، بینایی و یا هوش دارند. لزوم مشاوره برای این دسته از دانش آموزان به وفور احساس می شود و به دلیل اینکه آنها و خانواده هایشان نیازمند اطلاعات بیشتری در ارتباط با آینده تحصیلی و شغلی آنها هستند، با بررسی توانایی آنها در مورد شغل و تحصیلاتشان تصمیماتی اتخاذ می شود. این افراد با توجه به ضرورت اینکه زودتر از بقیه دانش آموزان باید حرفه و مهارتی را بیاموزند احتیاج مبرمی به مشاوره تحصیلی دارند.

7) ضرورت مشاوره تحصیلی برای دانش آموزان تیزهوش و نابغه

این دسته از دانش آموزان، قشر پر نیرو و قابل توجهی برای دست اندرکاران تعلیم و تربیت و جامعه هستند. سرمایه گذاری و استفاده از انواع خدمات مشاوره ای در کنار سایر امکاناتی که برای آنها در مدارس ویژه فراهم می آید ضرورت دارد. از دست رفتن چنین نیروهایی به خاطر انتخاب ها و تصمیمات نادرست، زیان های قابل توجهی به بار خواهد آورد.

دوره نوجوانی در انتقال علم و دانش به نوجوانان دوره مهمی محسوب می شود. از آنجا که نوجوان از نظر ذهنی دارای تفکر انتزاعی می شود، علوم را به طور انتزاعی درک می کند و معمولا با جنبه های مختلف علم و مهارتهای مورد نیاز مشاغل آینده آشنا می شود.

عده ای از نوجوانان در مسایل تحصیلی دچار شکست می گردند که می توان گفت مواجهه نوجوان با شکست ها و ناکامی ها و تحصیل که معمولا با بی علاقگی نسبت به مسایل تحصیلی و کاهش نمرات درسی شروع می شود افت تحصیلی نام دارد.

در خاتمه باید متذکر شد؛ والدین در مواجهه با افت تحصیلی نوجوانان باید انعطاف پذیر بوده و رفتارهای خشونتآمیزی با وی نداشته باشند و در عوض، موفقیت های تحصیلی او را تقویت نموده و به او پاداش دهند زیرا در یادگیری همیشه حضور پاداش و تقویت انگیزه اهمیت بسیاری دارد زیرا فرد از طریق تقویت انگیزه می تواند به یادگیری بیشتری دست یابد و در غیر این صورت عدم تقویت فرد در هنگام افت تحصیلی موجب ترک تحصیل نوجوان خواهد شد.

به عبارت دیگر والدین باید به نوجوان توجه کافی را مبذول داشته و روحیه اعتماد به نفس وی را افزایش دهند و در وی نسبت به درس خواندن، انگیزه و هدف ایجاد کنند. در غیر این صورت هر گونه رفتار مخالفی در والدین موجب شکست و از بین رفتن اعتماد به نفس وی خواهد شد. مربیان نیز به هنگام افت تحصیلی نوجوانان باید توجه کافی داشته باشند که افت تحصیلی نشانه عدم توانایی تحصیلی آنها نیست و باید آنها را به اندازه کافی تقویت نمایند.