تقلب دانش آموزان را جدی بگیرید

سرت روی برگه خودت باشه! یک بار دیگر ببینم روی برگه بغل دستی نگاه کردی...

این جمله ها برای همه ما آشنا است اما امروز کمتر شنیده می شود نه به خاطر اینکه دانش آموزان دست از تقلب برداشته اند یا معلم ها بی خیال تقلب کردن آنها شده اند؛ بلکه به این خاطر که راه های جدیدتری برای تقلب اختراع شده است؛ مثلا خودتان حدس بزنید چون حتی گفتنش هم می تواند یک بد آموزی به حساب بیاید اما حقیقت این است که هر روز بر میزان تقلب اضافه می شود تا جایی که آمار از تجربه تقلب بین همه دانش آموزان خبر می دهد و این در حالی است که ما بی خیال و حتی با لبخندی از کنار این سوءرفتار می گذریم؛ سوءرفتاری که می تواند در دانش آموز ریشه عمیق کند و او را به این سمت ببرد که برای به دست آوردن مزایا، تشویق و مرتبه اجتماعی از دیگران سوءاستفاده کند و حتی بر عکس به دیگران این اجازه را بدهد که از او این سوءاستفاده را بکنند.

قبل از هرگونه عکس العملی به دانش آموزی که تقلب کرده ـ فرقی هم نمی کند او فرزندش شما است یا یکی از دانش آموزان کلاس ـ به دنبال این تقلب بگردید. چرا که اگر بخواهید میان بر بزنید؛ بدون اینکه دلیل پیدا کنید؛ عمل تقلب را نمی توانید حذف کنید؛ این کار شما مثل این است که مدام می بینید میوه های درختی کرم خورده است اما به جای بررسی درخت، میوه ها را زیر و رو می کنید و چیزی دست گیرتان نمی شود.

● چرا تقلب می کنند؟

در ادامه اصلی ترین دلایلی را که موجب می شود بچه ها به سمت تقلب کردن بروند با هم مرور می کنیم؛ شاید با این روش کار شما هم آسان تر شود:

1) انتظار بیش از حد اولیا و مربیان: هیچ کس مخالف نمره خوب و بالا نیست اما این نمره به چه قیمتی و از چه راهی به دست آمده است؟ وقتی والدین و اولیای مدرسه بدون هیچ گونه توجهی به توانایی دانش آموزان از همه آنها نمره 20، 19، 18 می خواهند دانش آموزان هم تنها تمام تلاش خود را می گذارند تا این نمره ها را بگیرند؛ در این میان همان طور که عده ای روش بیشتر درس خواندن را انتخاب می کنند عده ای دیگر هم دست به دامن تقلب می شوند تا نمره خوب و البته غیرحقیقی بگیرند. به هر حال همه ما می خواهیم برنده میدان باشیم یا حداقل در صف اول افرادی باشیم که مورد تشویق دیگران قرار می گیرند.

2) بد درس خواندن یا ضعف حافظه دانش آموزان: اما عده ای دیگر از دانش آموزان اتفاقا جزو کسانی هستند که زیاد درس می خوانند اما چون روش مناسبی را برای درس خواندن انتخاب نکرده اند و تنها حفظ کرده اند اضطراب بیش از حد دارند و در زمان امتحان دچار فراموشی می شوند. این گروه چون نمی خواهند زحمتشان به هدر برود از راه تقلب می روند تا به خانه موفقیت برسند. البته گاهی تنها با نیم نگاهی به ورقه بغل دستی بقیه جواب را به یاد می آورند اما اگر بغل دستی هم دچار فراموشی باشد آن وقت چه راه حلی را انتخاب می کنند؟ نوشتن روی نیمکت و در و دیوار کلاس؛ نوشتن روی دستمال کاغذی و گاه لباس و استفاده از روش های دیگری که خودتان بهتر می دانید.

3) تنبلی و میل به نتیجه خوب: گروه دیگری که تقلب می کنند یا حال و حوصله درس خواندن ندارند یا اگر درس می خوانند به اندازه و خوب نمی خوانند و همین تنبلی باعث می شود تا ویروس تقلب را درونشان بیدار کنند و به دنبال جواب سوال روی برگه دیگران و در و دیوار و تاب زیر میز بگردند.

4) شریک تقلب و تخلیه هیجان: شاید برایتان جالب باشد اما گروه دیگری از دانش آموزان نه گرفتار انتظار بیش از حد والدین هستند نه فراموشی دست و پای اطلاعاتشان را می گیرد و نه در درس خواندن تنبلی می کنند. این دانش آموزان می خواهند شریک دیگران در تقلب کردن باشند و هیجان این کار آنها را به میدان تقلب کردن و تقلب رساندن می کشاند. گفته می شود دانش آموزان بیش فعال و آنهایی که میل به هنجارشکنی دارند در این گروه قرار می گیرند.

5) شجاعت در تقلب: از چند گروه قبلی که بگذریم می رسیم به گروهی که نه احتیاجی به تقلب کردن دارند و نه میلی به تقل کردن حتی از این عمل بیزارند و می ترسند اما جوی که در کلاس وجود دارد باعث می شود تا او هم تقلب برساند؛ روش جدید تقلب کشف کند و تقلب کند تا مورد تمسخر دیگران نباشد و به ترسو بودن متهم نشود.

● تقلب را معنی کن!

معنای تقلب چیست؟ تا به حال از خودتان پرسیده اید! در معنای لغوی تقلب می خوانیم: وارد شدن در کاری به نفع خود و به ضرر دیگری، حقه زدن و دغل کاری کردن. از کنار تقلب؛ حتی از کنار کلمه اش ساده نگذرید وقتی معنایی به این وحشتناکی دارد: حقه زدن، دغل کاری کردن! شاید به نظرتان تقلب کردن دانش آموزان یک عمل ساده و حتی عادی بیاید که رزوی شما هم انجام داده اید اما همین خطاهای کوچکی که اتفاق می افتادند کم کم بزرگ می شوند؛ بزرگ تر می شوند و عدم توجه به آنها تبدیل می شود به تهدیدی برای جامعه و ترویج فرهنگ تقلب و دروغ و از دیگران سوءاستفاده کردن، تقلب در مردسه؛ تقلب در رعایت نوبت صف اتوبوس، تقلب در انتقال حقیقت و ساده بگوییم تقلب یعنی دروغی که نباید ساده از کنار آن گذشت. نمره دروغین، مثل حرف دروغ است مثل عملکرد دروغ است که اگر حل نشود، درون ما و فرزندان و دانش آموزانمان نهادینه می شود.

همان طور که شاید خیلی از ما تا به حال به معنای تقلب و تاثیر آن روی زندگی مان دقت نکرده ایم بچه ها و دانش آموزان هم معنای تقلب را نمی دانند و این اولین و مهم ترین و کاربردی ترین راه برای جلوگیری از تقلب است.

روان شناسان توصیه می کنند اگر متوجه شدید دانش آموز یا فرزندتان مدام در حال تقلب کردن است به جای اینکه اول از همه شروع به مواخذه کردن او کنید، اول معنای تقلب را برای او توضیح دهید.

اگر دانش آموز یا فرزند شما به گونه ای تربیت شده باشد که نسبت به این مفاهیم

ـ دروغگویی، دزدی ـ احساس بدی داشته باشد وقتی متوجه شود این نوع عملکردش هم به نوعی دروغگویی یا دزدی و فلان به حساب می آید: نیروی کنترل درونی اش خودبه خود جلوی عملکرد نادرستش را می گیرد.

● بن بست تقلب

فکر می کنید چند درصد از بچه ها در طول دوران تحصیل خود تقلب می کنند؟ بر اساس آمار و نظرسنجی که چندی پیش انجام گرفته بیش از 80 درصد دانش آموزان تقلب می کنند. در راس دلایلی هم که برای تقلبشان می آورند فشار از طرف خانواده و مدرسه برای نمره خوب است.

پس اگر بخواهیم کوچه تقلب را برای همیشه تبدیل به بن بست کنیم باید:

1) تعریف درستی از نمره برای دانش آموز ارایه کنیم.

2) از هر دانش آموزی به اندازه ظرفیت خودش انتظار داشته باشیم.

3) به آنها بیاموزیم به جای حفظ کردن مطالب آنها را به صورت عمقی درک کنند.

4) تقلب را در چهره واقعی خودش به آنها نشان بدهیم.

5) اگر میل به هنجارشکنی را در آنها می بینید حتما آنها را به مشاور و روان شناس معرفی کنید.

6) و بعد از همه اینها اولیای مدرسه به هیچ وجه نباید فضایی را فراهم کنند که امکان تقلب را به وجود بیاورد.

7) به هیچ وجه چشم خود را روی فردی که تقلب می کند نبندید و سعی کنید با تفاوت گذاشتن بین نمره های واقعی و نمره های تقلبی بچه ها را به این سمت ببرید که نمره هرچه واقعی تر باشد ارزشمندتر است.

● 8 ریشه تقلب

1) نیاز به جلب توجه و خودنمایی

2) ضعف درسی

3) فراموشی

4) ترس از والدین و اولیای مدارس

5) رواج تقلب و عادی جلوه دادن آن در مدرسه

6) اهمیت بیش از حد به نمره

7) تنبلی و انتخاب راه ساده برای رسیدن به هدف

8) علاقه به هنجارشکنی برای خالی کردن هیجان روحی