اگر اندکی دقیق به مساله و شکل بیکاری در کشور نگاه کنیم می بینیم که در بعضی از رشته های تحصیلی فارغ التحصیل زیاد داریم (تراکم مدرک) و بازار کار کم یا برعکس. همچنین در بعضی از مشاغل، شغل مورد نظر با رشته تحصیلی ارتباطی ندارد و اگر هم مرتبط است کارآیی لا زم را ندارد (دانش بدون مهارت و توانایی).
تمام عوامل ذکر شده می تواند از جهتی ارتباط پیدا کند با اینکه آیا انتخاب رشته تحصیلی و شغلی براساس علا قه و استعداد و نیازهای کشور و جامعه بوده یا نه؟
از طرفی در چند سال اخیر، پس از تغییراتی در نظام آموزشی کشور و طرح فعالیت های مستمر (به خصوص موارد خارج از کلا س) می بینیم که این فعالیت ها و فوق برنامه ها از همان دوره ابتدایی با سلا یق مختلف و بدون سازماندهی و گاها بدون هدف و برنامه خاصی با صرف هزینه هایی همراه است و در دوره راهنمایی و دبیرستان نیز کم و بیش به همین صورت ادامه می یابد و دانش آموزان پس از طی دوران ابتدایی و راهنمایی، هنوز حالت سردرگمی برای ورود به دوره متوسطه و در مرحله انتخاب رشته تحصیلی را دارند. پس با پیوند و ارتباط این دو مورد باید راه چاره ای اندیشید. آنچه مسلم است اگر از ابتدا هدف مشخص و جهت یابی صحیح شود، علا قه ها تشخیص داده و استعدادها به نحو درستی پرورش یابند، هرکس رشته تحصیلی را برگزیند که علا قه دارد و جذب شغلی شود که استعداد و توانایی انجام آن را دارد و گاها ممکن است فوت وفن آن کار را نیز از پدر و خانواده یا در اثر تجربه به دست آورده باشد، آن وقت در آینده علا وه بر اینکه بازدهی کار، خلا قیت و توانمندی، رضایت مندی اشخاص افزایش می یابد، بالطبع بسیاری دیگر از مشکلا ت جامعه مانند شکل بیکاری و جلوگیری از هدر رفتن نیروی جوان، سلا مت روانی جامعه، افزایش تولیدات داخلی و جلوگیری از مصرف گرایی، بالا نرفتن سن ازدواج به دلیل بیکاری و تا اندازه ای حل یا لا اقل کاهش می یابد و این امر مستلزم برنامه ریزی پایه ای و اساسی و مداوم می باشد چرا که استقلا ل کشورها در گرو چشم امید به همین کودکان و نوجوانان است.
امروزه با توجه به علا قمندی اولیا نسبت به امر آموزش فرزندان از همان سال های اولیه تحصیلی و فرصت هایی که کم و بیش برای ارتباط اولیا و مربیان فراهم شده است می توان بهره جست و گروهی از فعالیت های آموزشی را هدفمند ساخت بدین صورت که فعالیت هایی مانند تکالیف گروهی، تحقیقات، مقالا ت، فوق برنامه ها و... که در سال های چهارم و پنجم ابتدایی به صورت پراکنده و غیرمنسجم انجام می شود به صورت استفاده از پوشه کار به روش پژوهش در عمل و کمک اولیا و مربیان پایه ریزی کرد و در دوره راهنمایی و متوسطه تکمیل ساخت و روز به روز بر پایایی و روانی آن به منظور شناخت پرورش علا یق و استعدادها افزود، تا هدایت تحصیلی و شغلی دانش آموزان با توجه به رشته های تحصیلی موجود در نظام آموزشی کشور به نحو مطلوب تر و کارآمدتری صورت گیرد.
در این روش لا زم است از همان سالهای پایانی ابتدایی معلمین:
- تکالیف وحتی الا مکان مساله محور کنند تا هر گروه از دانش آموزان مساله مورد نظر خود را از زاویه نگاه علوم مختلف مورد بررسی قرار دهند.
- دانش آموزان را بر حسب علا قه و استعداد در انتخاب مساله و انتخاب افراد گروه آزاد گذاشته تا تصمیم بگیرند و فقط راهنمایی شوند.
- از والدین بخواهند تا در جریان تهیه پوشه کار فرزندان بوده و مشارکت داشته باشند.
- در گفت وگو با والدین از پوشه کاری دانش آموزان استفاده و درباره جنبه های کار فرزندانشان با آنها مشورت کنند.
- و بعد در دوره راهنمایی با استفاده از معلمین و دروس که متنوع تر می شود، می تواند پربارتر شده و مثلا در ساعات فوق برنامه سازماندهی منسجم تر پیدا کند.
نویسنده طاهره امانیان منابع و ماخذ مقاله علمی علی عسگری عضو هیات دانشگاه آزاد ریوف علی کارمایه معلمان در گذر از یادگیری به یاددهی 1375 تهران انتشارات مدرسه شعبانی حسن مهارت های آموزش و پرورش 1380 تهران انتشارات سمت
روزنامه ایران