ابعاد شکاف جنسیتی و میزان تحقق کاهش آن در برنامه سوم توسعه

تجربیات بین المللی نشان میدهد که پیشرفت و توسعه عدالت جنسیتی زمینه ساز دستاوردهای توسعه ای بوده، به طوری که خود موجب تقویت استانداردهای زندگی و حقوق انسانی برای همه افراد شده است. امروزه اهمیت تساوی جنسیتی نه تنها به عنوان یکی از اساسی ترین حقوق بشر، بلکه برای کاهش فقر، بالا رفتن استانداردهای زندگی، رشد مناسب و ثبات اقتصادی مورد تأکید قرار گرفته است. از طرفی رابطه میان دموکراسی، توسعه و برابری نیز بدیهی به نظر میرسد. برای رسیدن به این امر انجام اصلاحات ساختاری جهت افزایش مشارکت زنان در زندگی سیاسی و اجتماعی امری ضروری است. بی تردید حمایت از نقش زنان و تقویت آن در جامعه موجب بهبود بهداشت، بالارفتن سطح سواد و تحصیلات، کنترل داوطلبانه رشد جمعیت و به طور کلی بهبود رشد اقتصادی و توزیع عادلانه ی منافع می گردد. در همین راستا در طی دهه های گذشته تغییرات عمیقی در رابطه با نقش و منزلت زنان ایجاد شده و بسیاری از کشورهای جهان بر روی کاهش شکاف جنسیتی در امر تحصیلات، بهداشت، اشتغال و تأمین اجتماعی به توافق کامل رسیده اند. شواهد مربوط به ایران حاکی از آن است که اگر چه در راستای کاهش شکاف های جنسیتی گام های بلندی برداشته شده است اما هنوز زنان با مسایل و مشکلاتی روبرو هستند؛ برخی از این مشکلات و موانع به فشارها و اجبارهای توسعه برمیگردد اما بخشی نیز به فرهنگ و سنت های حاکم مرتبط است که قابل اجتناب و مرتفع شدن می باشد. برنامه پنج ساله سوم توسعه از حیث تأکید بر شاخص ها و ضرورت کاهش شکاف های جنسیتی نسبت به برنامه های پیشین آن متمایز می شود. مطالعه حاضر نشان داده است که در بسیاری از زمینه ها شکاف های مذکور و در سطح استانی نیز تفاوت های جنسیتی کمتر شده است. اما در زمینه اشتغال قضیه فرق می کند.