شرایط امروز زنان در افغانستان

زن افغان که بیش از نیمی از جمعیت کشور افغانستان را تشکیل می دهد در نتیجه سه دهه جنگ با چالش هایی روبه رو است به طوری که در برابر سنت های مردسالارانه ای که از سوی شوهر و نزدیکانش اعمال می شود - سنت هایی که با اصول اسلامی مغایر است - حتی توان نفس کشیدن هم ندارد.زن افغانستان در طول تاریخ به نوعی گرفتار خشونت بوده است اما این زن با ایجاد حکومت های به اصطلاح اسلامی و بنیادگرا، آزادی های نسبی ای را هم که قانون اساسی سال 1343 به او داده بود به کلی از دست داد و خانه نشین شد.

در حال حاضر با وجود شعار دموکراسی و باز شدن دروازه های دبستان، دبیرستان و دانشگاه به روی دختران و کسب 30 درصد کرسی های پارلمان توسط زنان، باز هم زن افغان با تاثیرپذیری از خشونت های سه دهه گذشته جرات آن را ندارد که با خشونت اعمال شده به زنان مقابله و حقوق خود را طلب کند.

هم اکنون ازدواج های اجباری ای که در آن به خاطر عمل ناشایست پدر یا برادر، دختر به خانواده مقابل داده می شود، فروختن دختران به خاطر فقر در مقابل مبلغ ناچیز، ازدواج اجباری زنان بیوه با برادرشوهرشان و ده ها مورد دیگر که همه باعث فرار از منزل، روی آوردن به فحشا، اقدام به قتل و خودسوزی می شود، به طور روزافزونی در افغانستان در حال افزایش است.

مهم ترین علت خودسوزی زنان افغان، مشکلات خانوادگی است به طوری که در شش ماه سال گذشته 46 مورد خودسوزی که بیشترین آن در شهر هرات بود اتفاق افتاد.

افزایش زنان بیوه که شوهران خود را در جنگ های سه دهه اخیر از دست داده اند و با کودکان یتیم خود زندگی می کنند، از چالش های دیگر دولت افغانستان است.

براساس گزارش سازمان ملل بیش از یک میلیون بیوه در افغانستان زندگی می کنند که شماری از این زنان به خاطر زنده ماندن دست به اعمال گوناگونی می زنند که آبرومند ترین آن تکدی گری و گدایی است.

دردناک تر اینکه فرزندان این زنان بیوه هم با تقلید یا پیش دستی بر مادران خود دست به گدایی می زنند که ادامه این کار بحران دیگری را در پی دارد و بعید نیست که کودکان به این کار عادت کنند و در نهایت جامعه افغان به سوی تنبلی و بیسوادی کشانده شود که علاج آن دشوار خواهد بود.

اعتیاد کودکان و جوانان به مواد مخدر که ناشی از بیکاری و عدم توجه والدین است هم از مشکلات جدید در افغانستان است.

گفته می شود در بخش های جنوب و جنوب شرق افغانستان، زنان معتاد به مواد مخدر روز به روز افزایش می یابند و علت اصلی اعتیاد آن به کارگیری زنان در جمع آوری و شیره کشی تریاک است که با مزد ناچیزی به این کار اشتغال دارند.

یکی دیگر از موارد خشونت علیه زنان و کودکان تجاوز جنسی است که بیشترین موارد آن از سوی افراد مسلح و فرزندان افراد بانفوذ محل انجام می شود و قربانیان این تجاوزها در بیشتر موارد دختران و پسران شش تا 16 ساله هستند.

با این حال عملکرد دولت افغانستان در مورد متجاوزان جنسی در این روزها چشمگیر بوده، مثلاً شخصی را که به یک دختر خردسال تجاوز کرده بود به 20 سال زندان محکوم کرده است.گذشته از تجاوز جنسی خشونت دیگری که کودکان افغان را تهدید می کند، لواط است. برای مثال دو هفته پیش در یک دادگاه علنی در شهر کابل 10 نفر متهم به لواط و قتل یک کودک هشت ساله محاکمه شدند که سه تن از آنها به اعدام محکوم شدند.

مرگ ومیر مادران باردار هنگام زایمان نیز از دیگر مشکلات زنان در افغانستان است و هنوز دولت نتوانسته خدمات بهداشتی را در بخش های مختلف افغانستان برای مردم فراهم کند.براساس گزارش صندوق بین المللی سازمان ملل در افغانستان به خاطر ازدواج های زودهنگام دختران خردسال و نبود فاصله میان زایمان ها و ممانعت و مخالفت با معاینه زنان توسط دکتر متخصص که ناشی از ساختار غیرانسانی نظام سنتی است، سالانه 24 هزار مادر هنگام زایمان جان خود را از دست می دهند و هنوز هستند مردانی که به زنان بیمار خود اجازه رفتن به مطب دکتر مرد را نمی دهند.در افغانستان 30 درصد از زنان باردار به خدمات بهداشتی دسترسی ندارند و افغانستان دومین کشوری است که بیشترین آمار فوت مادران هنگام زایمان را دارد.

به طور کلی وضعیت زنان در افغانستان موجب نگرانی است و ادامه این وضعیت کمک سازمان ها و نهادهای ملی و بین المللی را می طلبد تا زنان رنج دیده افغانستان را که قربانی خشونت های محیطی و مردسالاری شده اند،نجات دهند.