در حال حاضر بسیاری از زنان در جامعه، شاغل هستند، و شغل خود را به دلیل درآمد یا ارتباط با رشته و تخصص یا صرفا لذت بردن از کار و به روز بودن در محیط های اجتماعی انتخاب کرده اند.
اما بررسی ها نشان می دهد 50 درصد زنان پس از مادر شدن کار خود را کم می کنند یا کنار می گذارند، اما 50 درصد بقیه که به هر دلیلی چندماه پس از تولد نوزادشان به محل کار بازمی گردند درصد قابل ملاحظه ای را تشکیل می دهند.
مادران شاغل مسیولیتی سنگین تر دارند؛ زیرا باید هم در خارج از منزل و هم داخل منزل مسیولیت های خود را به بهترین نحو انجام دهند. حال اگر در این میان نکات لازم برای تعادل میان این دو را رعایت نکنند، به مرور دچار فرسایش روحی و روانی شده خود و فرزندانشان را با مشکلاتی روبه رو می کنند. از این رو در این بخش قصد داریم شما را با مواردی آشنا کنیم تا در صورت شاغل بودن به تعادل میان محیط خانواده و کار منجر شود:
اگر شما به واسطه کار،کودک خود را به مهد یا مربی می سپارید، هیچ دلیلی ندارد، فکر کنید به او آسیب زده اید. تنها مساله ای که در این میان وجود دارد، این است که کودک در خارج از منزل با برخی میکروب ها و ویروس ها درگیر می شود و ممکن است احتمال سرماخوردگی و برخی بیماری های جسمی و فصلی در کودک افزایش یابد.
اما این کودکان از نظر روحی و احساسی رشدی بسیار قابل قبولی دارند و در بسیاری موارد دچار مشکل خاصی نیستند. مگر مشکلاتی که ریشه در فضای خانواده دارد که بسیاری از این موارد نیز به دلیل شاغل بودن مادر نیست. شاید برایتان جالب باشد بدانید ارتباط و صمیمیت میان مادران شاغل و کودکان، به هیچ وجه ضعیف تر از این ارتباط با مادران خانه دار نیست.
در ضمن کودکانی که مادران شاغل دارند، به دلایل گوناگون وابستگی کمتری داشته و احساس مسیولیت بیشتری می کنند. آنها به دلیل اینکه بیشتر در محیط های اجتماعی و خارج از منزل هستند، ارتباطات اجتماعی خوبی برقرار می کنند و یاد می گیرند به دیگران هم اعتماد کنند.
● زمان بازگشت به کار پس از تولد فرزند باید مشخص باشد
مادران باید توجه داشته باشند که، به منظور ایجاد و تحکیم پیوندهای عاطفی با نوزاد و افزایش مهارت های مادرانه در ارتباط با کارها و امور کودک، نباید پس از چند هفته یا یکی، دو ماه به محل کار بازگردند.
از نظر متخصصان چنانچه مادر حداقل چهارماه پس از زایمان با آرامش در کنار کودک خود بماند، کودک به خوبی احساس امنیت را در می یابد و جایگاه خود را به خوبی حس می کند؛ البته اگر برخی مادران ناگزیرند یکی، دو ماه پس از زایمان به سر کار خود بازگردند، نباید احساس گناه کنند؛ اما در چنین شرایطی بهتر است کیفیت در کنار کودک بودن را در ساعاتی که به منزل برمی گردند افزایش دهند و احساس علاقه و محبت و آرامش را به طریق حسی و کلامی به فرزندشان منتقل کنند.
● نگهداری از کودک
کارشناسان معتقدند بهتر است کودکان در دو سال اول زندگی به تنهایی و بدون حضور در جمع های شلوغ نگهداری شود. برای این منظور در صورت امکان نگهداری کودک از سوی مادربزرگ یا یکی از اعضای نزدیک خانواده، برای کودک بهتر است. به ویژه رفتن به مهد برای کودکان پسر زیر سه سال چندان توصیه نمی شود. بهتر است آنها با یکی از اعضای خانواده یا یکی از والدین در خانه بمانند تا با طبیعت خود هماهنگ شوند و در آینده تعامل بهتری با محیط داشته باشند. در غیر این صورت، ممکن است در مواردی رفتار غیرآرام و خشن داشته باشند. در ضمن پسرها در سنین کمتر از 3 سال رابطه خوبی با غریبه ها برقرار نمی کنند و محیط آشنای خانگی را بیشتر دوست دارند.
● کودک و مهد
یکی از مهمترین عوامل در انتخاب مهد مناسب،غیر از موارد بهداشتی این است که احساس کنید در مهد موردنظر بیش از هرچیز به نیازها و احساسات و عواطف کودک توجه می شود. حضور مربی مهربان و دلسوز بیشتر از آموزش و انضباط به کودک کمک می کند.
پس از انتخاب مهد باید یکی، دو روز اول را با کودک بگذرانید. با او به مهد بروید و سعی کنید هر زمانی که دلش تنگ می شود بتواند شما را ببیند. در روز اول تمام مدت در دسترس او باشید.
در روز دوم بین 10 تا 15 دقیقه با او باشید و سعی کنید اسباب بازی های آشنای او در خانه را به او بدهید و تا مشغول شدن او با دیگر کودکان صبر کنید.
اگر در چند روز اول کودک گریه کند، چندان عجیب نیست. به هرحال، او تاکنون فقط شما را می دیده و حالا با چهره ها و افراد دیگری مواجه می شود و آشنا شدن با آنها نیاز به زمان دارد.
● آنچه باید خارج از منزل رعایت کنید
باید دقت داشته باشید که مسیولیت مادران شاغل به مراتب بیشتر است؛ زیرا علاوه بر مدت زمانی که در محل کار مشغول هستند، در منزل نیز کارها از سوی کس دیگری انجام نمی شود و باید نهایتا کارهای منزل نیز توسط خودشان انجام شود.
در چنین مواردی، قطعا استرس خانه و محیط کار و اضطراب و نگرانی به منظور اتمام کامل تمام کارها به نحو احسن افزایش می یابد.
پس بهتر است مادران شاغل شغل های نیمه وقت را انتخاب کنند، یا در جاهایی کار کنند که بتوانند با تنظیم وقت و مسیولیت خود تغییراتی در ساعت ورود و خروج خود ایجاد کنند، تا استرس کمتری داشته باشند. در مواردی که نیاز است، بتوانند از محل کار خارج شوند یا اندکی دیرتر به محل کار بروند. در ضمن، چنانچه بتوانید بخشی از کار را به منزل بیاوردید تا در هر فرصتی به تکمیل آن بپردازید.
● به اندازه کافی بخوابید
بسیاری از خانم ها به ویژه مادران شاغل تصور می کنند، به منظور انجام تمام کارهای بیرون و داخل منزل می توانند وقت خواب و استراحت خود را کاهش دهند. عموما شب ها تا دیر وقت کارهای منزل را انجام می دهند و صبح هم که باید زود بیدار شوند و از منزل خارج شوند.
گفتنی است این نوع زمان بندی فقط در کوتاه مدت و به صورت موقتی امکانپذیر است و پس از مدتی موجب می شود شما دچار خستگی مفرط و ضعف شوید. در اینصورت، نه می توانید مادری شاد و سرحال برای فرزندتان باشید و نه فردی موثر در محل کار.
پس بهتر است زمان بیداری را با مدیریت مناسب تنظیم کنید و به کارها بپردازید. اما حتی الامکان شبها زودتر بخوابید یا اگر نمی توانید عصرها کمی استراحت کنید.
● تمام مدتی که در منزل هستید، مشغول کار خانه نباشید
باتوجه به اینکه مادران شاغل زمان کمتری در منزل هستند، حجم کارهایشان افزایش می یابد؛ اما می توان با برنامه ای منظم در هر روز به کارهایی با اولویت بیشتر پرداخت.و در کنار آن در هفته یکی، دو بار نیز با خانواده به گردش وگذراندن وقتی با دوستان پرداخت تا هم تفریحی برای شما باشد و هم برای فرزندانتان. نه اینکه تمام مدت در حال پخت و پز و شستن باشید که هم خودتان خسته شوید و هم اعضای خانواده.
● در صورت لزوم از اعضای خانواده کمک بخواهید
برخی مادران ترجیح می دهند همه کارها را خودشان انجام دهند و معتقدند این طوری خیالشان راحت تر است. در صورتی که می توانید،کارها را تقسیم کنید و همه با هم به انجام آنها بپردازید.در ضمن فرزندان را نیز در انجام کارها شریک کنید تا احساس استقلال و مسیولیت در آنها تقویت شود.چرا که هم از انجام کارها لذت می برید وهم احساس بهتری پیدامی کنید.
● احساس گناه نکنید
اگر بخواهید همواره کمال گرا باشید و همه چیز را به نحو احسن بخواهید به خودتان و دیگران فشار می آورید. بدانید در مواقعی می توانید از دیگران کمک بخواهید؛ این حق شماست. حق دارید با آرامش بیشتری به کارها بپردازید و بدانید که تمام بار و مسیولیت زندگی صرفا بر شانه شما نیست.
ماهنامه شهرزاد