وجود شهرهای بزرگ و صنعتی و در نتیجه شاغل بودن زنان در ادارات و كار خانجات و كارگاه ها باعث به وجود آمدن قشری به نام كارگر زن شده است. و این قشر را بیشتر زنانی تشكیل می دهند كه همسرانشان به دلیل بیكاری، اعتیاد و بیماری و یا مرگ قادر به تأمین خانواده نیستند.
از مهمترین و اساسی ترین مشكلاتی كه سر راه زنان كارگر در ایران وجود دارد پایین بودن سطح درآمد آنان و كافی نبودن حقوق آنهاست. كه قانون كار و ارگانها باید یك تعادل را میان شغل آنها و وظایف خانه داری آنها ایجاد كنند.مسأله دیگری كه می تواند مورد بحث قرار گیرد بحث فرهنگ اجتماع امروزی و برخی تفكرات متضاد با آن است. وجود مقوله پدر سالاری و یا مرد سالاری یك دسته محدودیتهایی را برای بعضی از زنان جامعه كارگر به وجود می آورد كه با وجود نیاز بسیار بالا و اساسی به كار و شغل باید این مسأله را هم در نظر بگیرند كه كاری پیدا كنند كه از نظر شأن و جایگاه خانواد گی معقول و مورد قبول باشد.
دكتر سید محمد علی بتولی روان شناس بالینی در این باره می گوید:
در كشور ما چون در حال انتقال از وضعیت سنتی به مدرن هستیم شرایط خاصی حاكم است و چون هنوز نه در مرحله سنتی هستیم و نه در مرحله مدرن لذا عوارضی به وجود می آید. در رابطه با یكی از این موارد كه امر ازدواج است اگر فرد دارای تفكری باز باشد از این جهت كه همسر وی شاغل است نه تنها مشكلی ندارد بلكه راضی و خشنود هم هست. و بالعكس اگر سنتی باشد ممكن است مخالفت كند. مسأله همزمان شدن كار و زندگی برای یك خانم نباید تعارض به وجود بیاورد و اگر هم این مورد مطرح شود بر می گردد به نوع تفكرات و ذهنیاتی كه در جامعه راجع به این مقوله وجود دارد. در یكی از مناطق استان در جنوب كشورمان بومی های منطقه از قدیم الایام ساكن بوده اند و برایشان عجیب است كه دختر خانواده در اداره كار بكند و شاغل شود و خرج زندگی را بدهد و تنها یك مورد مشاهده شده چون این مورد روابط اجتماعی آنها را تغییر می دهد و از این مسأله وحشت دارند در صورتی كه در شهرهای بزرگتر و خانواده های مدرن این مسأله برای آنها امر محالی نیست و خیلی متداول است. در جامعه ما بهتر است یك خانم سرپرستی فرزندش را به عهده داشته باشد تا اینكه شغلی داشته باشد و سر كار برود و البته در صورتی كه نیاز مالی احساس نشود و در صورت نیاز جامعه باید یك سری امكانات را در اختیار افراد بگذارد كه بتوانند از عهده مادری و شاغل بودن همزمان و با هم برآیند در گذشته مهد كودك و مراكزی از این قبیل وجود نداشت اما امروزه خیلی بیشتر شده است در دوران بارداری مادر باید نهادها و وزارت كار و امور اجتماعی وضعیت خاصی را در نظر بگیرد و استراحتهای ویژه ای را به آنها بدهد تا با آرامش خیال و روحیه ای شاد فرزند خود را به دنیا بیاورند و از استرسها و اضطرابهای ناشی از كار دور باشند.
معمولاً خانم های كارگر از اقشار سنتی تر جامعه با سطح درآمد كم و همینطور تحصیلات پایین هستند و در نتیجه مشكلات آنها چند برابر است چون وضعیت اقتصادی آنها حكم می كند كه كاركنند و این با فرهنگ یك جامعه در تضاد است و همینطور با خانواده خود دارای مشكل می شوند چون كار در بیرون و همینطور خانه داری و همسرداری بسیار سخت و طاقت فرسا است. دشوار است كسی به طور همزمان چند كار را با هم انجام دهد اگر خانمی كه در طول روز 8 ساعت شاغل است ساعات كاری اش به 6 ساعت تقلیل یابد و به ازای آن دو ساعت بتواند یارانه دریافت كند دچار مشكلات كمتری خواهد شد چون در غیر این صورت باعث بروز بیماریهای عصبی و روانی متعددی می شود كه منجر به تنش و برخوردهای متعدد با همسر، تنبیه كردن بدنی بچه ها و موفق نبودن در برخورد های اجتماعی می شود.
و اگر چنین چیزی اتفاق بیفتد و این ناراحتیها به خانواده منتقل شود در آخر موجب جدایی و طلاق می شود و در نتیجه بی سرپرست شدن بچه ها و بی خانمانی و از هم پاشیدگی خانواده می شود. اما اگر در كنار این همه مشغله تعطیلات و تفریحات مفیدی وجود داشته باشد می تواند تا حدی این برخوردها و خستگی های ناشی از آن را تعدیل كند البته این قشر از جامعه باید پول و هزینه كافی برای تفریحات داشته باشند تا اینكه بعد از پایان تعطیلات فرد به خاطر مخارجی كه كرده است بیشتر دچار افسردگی نشود و این وظیفه ارگانها و نهادهایی است كه امكانات تفریحی رایگان و مناسبی در اختیار خانواده ها قرار دهند.
لازم به ذكر است تداوم و موجودیت این قشر از جامعه و نیروی كار كشور بستگی به برخورداری از امتیازات اقتصادی و اجتماعی بسیار و راهكارهای قانونی برای دفاع از این افراد و دادن تسهیلات مفید و قابل توجه به آنهاست.
سمیه غفاری
روزنامه ایران